اکولوژی
عباسعلی آقایی مقدم؛ سارا حق پرست؛ جمیله پازوکی؛ ملوک پورامینی؛ کاظم درویش بسطامی
دوره 27، شماره 1 ، بهار 1393، ، صفحه 1-12
چکیده
تحقیق حاضر بمنظور بررسی شیوع انگلهای کرمی بادکشدار و لولهای دستگاه گوارش، پوست و خون در 36 مولد خاویاری (31 قره برون، 4 شیپ و1 فیل ماهی) صید شده از ناحیه 4 شیلات بخش جنوب شرق دریای خزر در مرکز تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری شهید مرجانی انجام گرفت. در این پژوهش، از گروه انگلهای ترماتود، گونه Skrjabinopsolus semiarmatus و از گروه انگلهای نماتود، گونه ...
بیشتر
تحقیق حاضر بمنظور بررسی شیوع انگلهای کرمی بادکشدار و لولهای دستگاه گوارش، پوست و خون در 36 مولد خاویاری (31 قره برون، 4 شیپ و1 فیل ماهی) صید شده از ناحیه 4 شیلات بخش جنوب شرق دریای خزر در مرکز تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری شهید مرجانی انجام گرفت. در این پژوهش، از گروه انگلهای ترماتود، گونه Skrjabinopsolus semiarmatus و از گروه انگلهای نماتود، گونه Cucullanus sphaerocephalus از مولدین خاویاری جداسازی شد. پس از بررسی و تجزیه و تحلیل آماری بر روی دادهها مشخص شد که ارتباط بین آلودگی به انگلهای مذکور با جنسیت مولدین خاویاری معنیدار نبوده (P>0.05) و دو جنس از لحاظ آلودگی به این دو نوع انگل یکسان میباشند. همچنین مشخص شد، که یک رابطه قابل توجه بین درصد آلودگی به C.sphaerocephalus و S.semiarmatus و وزن ماهیان با سطح اطمینان 95 درصد وجود داشته در حالی که هیچگونه تفاوت معنیداری میان دستجات مختلف طولی در ماهیان مورد مطالعه مشاهده نشد (P>0.05). 11/36 درصد از ماهیان فاقد انگل بوده و 88/88 درصد آنها به کمتر از 10 عدد انگل آلوده بودند. در میان نمونههای مورد مطالعه، انگل C.sphaerocephalus بیشترین درصد شیوع و غالبیت را نشان داد (بترتیب 61 و 72/0). نتایج بررسی100 عدد اسلاید تهیه شده از خون آبششها، قلب و رگ باله دمی و بررسیهای پوستی هیچ گونه انگلی را در این 36 مولد خاویاری نشان نداد. همچنین مشخص گردید که انگلهای کرمی موجود در دستگاه گوارش مولدین در این ناحیه مشابه انگلهای گزارش شده در مولدین سواحل جنوب غربی دریای خزر بوده اما تنوع گونهای انگلها در منطقه مورد مطالعه کمتر میباشد.
بیوشیمی
پریا اکبری؛ محبوبه قرقانی پور؛ محمد سعید فریدونی
دوره 28، شماره 1 ، بهار 1394، ، صفحه 1-8
چکیده
محرکهای ایمنی، ارتباط ویژه ای با مکانیسم احتمالی سیستم ایمنی در ماهیها دارد. هدف: ، هدف از این تحقیق، بررسی اثر محرک ایمنی عصاره دانه اسفند (Peganum harmala L) بر تغییرات لیزوزیم، فاگوسیتوز، انفجار تنفسی و گلبولهای خون ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) با میانگین (± انحراف معیار) 10 ± g100 می باشد. ماهیها به روش خوراکی با غلظت های mg/ kg100،150 ...
بیشتر
محرکهای ایمنی، ارتباط ویژه ای با مکانیسم احتمالی سیستم ایمنی در ماهیها دارد. هدف: ، هدف از این تحقیق، بررسی اثر محرک ایمنی عصاره دانه اسفند (Peganum harmala L) بر تغییرات لیزوزیم، فاگوسیتوز، انفجار تنفسی و گلبولهای خون ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) با میانگین (± انحراف معیار) 10 ± g100 می باشد. ماهیها به روش خوراکی با غلظت های mg/ kg100،150 ، 300 عصاره دانه اسفند (P.harmala) بمدت 14 روز متوالی مورد تغذیه قرار گرفتند.بمنظور مقایسه، یک گروه شاهد نیز بدون افزودن عصاره به جیره غذایی در نظر گرفته شد. شمارش گلبولهای سفید /قرمز و فعالیت لیزوزیم خون همچنین فعالیت فاگوسیتوز و انفجار تنفسی کلیه ماهیها پس از آخرین تجویز عصاره مورد سنجش قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق، نشان داد که بیشترین میزان فعالیت لیزوزیم در گروه تغذیه شده با غلظت mg/kg 100و 150 مشاهده شد و نسبت به گروه شاهد اختلاف معنی داری داشته است.(05/0>P). بیشترین تعداد گلیول سفید وقرمز، در گروه تغذیه شده با غلظت mg/kg 100 مشاهده شد (05/0>P). فعالیت فاگوسیتوز و انفجار تنفسی در بین گروه شاهد و گروههای تیمار تفاوت معنی داری را نشان نداد(005/0
زیست شناسی دریا
عاطفه اشکیور؛ بابک دوست شناس؛ سید محمد باقر نبوی؛ نسرین سخایی
دوره 29، شماره 1 ، بهار 1395، ، صفحه 1-17
چکیده
این تحقیق به منظور بررسی اجتماعات روزنه داران در شرق جزیره قشم در دو فصل سرد و گرم انجام گردید. نمونه برداری از 9 ایستگاه و از هر ایستگاه ۳ نمونه بوسیله نمونه بردار به قطر ۳/۳ سانتی متر از رسوبات برداشت شد. در مطالعه حاضر44 نمونه روزنه دار در حد گونه و 31 نمونه در حد جنس متعلق به 25 خانواده شناسایی شد. بیشترین فراوانی نمونه های زنده در فصل ...
بیشتر
این تحقیق به منظور بررسی اجتماعات روزنه داران در شرق جزیره قشم در دو فصل سرد و گرم انجام گردید. نمونه برداری از 9 ایستگاه و از هر ایستگاه ۳ نمونه بوسیله نمونه بردار به قطر ۳/۳ سانتی متر از رسوبات برداشت شد. در مطالعه حاضر44 نمونه روزنه دار در حد گونه و 31 نمونه در حد جنس متعلق به 25 خانواده شناسایی شد. بیشترین فراوانی نمونه های زنده در فصل زمستان 92 مربوط به گونه هایAmmonia beccarii و Protoelphidium sp. به ترتیب 7/22 و 9/13 در10 سانتی متر مربع مشاهده گردید. در فصل تابستان92 نیز گونه های Triloculina oblonga و Protoelphidium sp. به ترتیب9/147 و 19/81 در 10 سانتی متر مربع بیشترین فراوانی را داشتند. شاخص تنوع شانون - وینر برای گونه های زنده محاسبه گردید. بیشترین این شاخص به ترتیب درفصل تابستان به میزان 4/4 و کمترین آن در فصل زمستان 92 به میزان 3/0 ثبت گردید. بررسی ها نشان داد که در آزمون همبستگی اسپیرمن در مواردی بین پراکنش روزنه داران و عوامل محیطی ارتباط معنی دار وجود داشته است(p<0.05). فراوانی کل رونه داران با در صد سیلت و رس رسوبات ، فراوانی روزنه داران با شوری و pH ، فراوانی گونه های Protelphidium sp. و Elphidium vitreum با اکسیژن محلول و رسوبات دانه ریز از جمله مواردی بودند که چنین ارتباطی را نشان دادند. نتایج نشان داد که ارتباط بین عوامل محیطی و اجتماعات روزنه داران از رابطه ی خطی تبعیت نکرده و عوامل محیطی به صورت توام بر اینگونه اجتماعات تاثیر می گذارند
اکولوژی
عیسی ابراهیمی درچه؛ مهسا برهانی؛ نصراله محبوبی صوفیانی؛ سعید اسداله
دوره 30، شماره 1 ، بهار 1396، ، صفحه 1-12
چکیده
رژیم غذایی و بافت‌شناسی لوله گوارش لوچ ماهیTurcinoemacheilus bahaii(خانواده لوچ‌ماهیان : Nemacheilidae) برای نخستین بار در رودخانه زاینده‌رود مورد بررسی قرار گرفت. ماهیها بصورت فصلی و در مدت یکسال به وسیله یک دستگاه تور پره دوجداره از ناحیه دیمه صید شد. در هر مرحله از نمونه برداری علاوه بر ماهیها، بزرگ بیمهرگان کفزی رودخانه نیز به کمک یک دستگاه ...
بیشتر
رژیم غذایی و بافت‌شناسی لوله گوارش لوچ ماهیTurcinoemacheilus bahaii(خانواده لوچ‌ماهیان : Nemacheilidae) برای نخستین بار در رودخانه زاینده‌رود مورد بررسی قرار گرفت. ماهیها بصورت فصلی و در مدت یکسال به وسیله یک دستگاه تور پره دوجداره از ناحیه دیمه صید شد. در هر مرحله از نمونه برداری علاوه بر ماهیها، بزرگ بیمهرگان کفزی رودخانه نیز به کمک یک دستگاه سوربر (ابعاد 25*25 سانتیمتر و تور 500 میکرون) جمع‌آوری شد. تراکم بزرگ بیمهرگان کفزی با طعمه‌های غذایی لوچ ماهی مقایسه شد. بررسی محتویات لوله گوارش لوچ‌ماهی نشان داد که این ماهی کفزی‌خوار بوده و از بزرگ-بیمهرگان بستر رودخانه تغذیه می‌کند. خانواده‌های Chironomidae و Baetidae با فراوانی 82% فراوان‌ترین طعمه‌های غذایی مورد استفاده به وسیله این ماهی بود و با نتایج بدست‌آمده از فراوانی جوامع بزرگ‌بیمهرگان کفزی همبستگی نشان داد. میانگین طول نسبی روده (04/0±46/0) مؤید گوشتخوار بودن این ماهی بود. لوله گوارش این ماهی شامل مری، معده و روده بود و ساختار دیواره آن در مطالعات بافت‌شناسی شامل چهار لایه اصلی مخاطی، زیر مخاطی، ماهیچه‌ایی و سروزی تشخیص داده شده. لایه مخاطی دارای سلول‌های استوانه‌ایی ساده بود که در ناحیه روده بین آنها سلول‌های جامی شکل نیز قرار داشت.
فیزیولوژی
حمیدرضا ابری؛ مینو محمودی؛ سیامک شهیدی
دوره 31، شماره 1 ، بهار 1397، ، صفحه 1-13
چکیده
مقدمه: استفاده از کراتین به عنوان مکمل غذایی، برای کمک به عملکرد ورزشی، عمومیت گسترده‌ای در میان ورزشکاران دارد. با این وجود اخیراً نگرانی‌هایی در مورد اثر زیان آور مصرف کوتاه و بلند مدت کراتین بر سلامتی بیان شده است. هدف از مطالعه‌ی اخیر، بررسی اثرات مصرف خوراکی مکمل کراتین بر سطح سرمی BUN، کراتینین و بافت کلیوی در رت‌های نر تحت تمرین ...
بیشتر
مقدمه: استفاده از کراتین به عنوان مکمل غذایی، برای کمک به عملکرد ورزشی، عمومیت گسترده‌ای در میان ورزشکاران دارد. با این وجود اخیراً نگرانی‌هایی در مورد اثر زیان آور مصرف کوتاه و بلند مدت کراتین بر سلامتی بیان شده است. هدف از مطالعه‌ی اخیر، بررسی اثرات مصرف خوراکی مکمل کراتین بر سطح سرمی BUN، کراتینین و بافت کلیوی در رت‌های نر تحت تمرین بود. مواد و روش ها: در این مطالعه، رت های نر نژاد ویستار با محدوده وزنی (245±5g) به طور تصادفی به 5 گروه 8 تایی: کنترل، شاهد، تمرین و دریافت کننده دوز 200 ،300، و mg/kg/d 600 تقسیم شدند. مطالعات بیوشیمیایی و بافت شناسی بعد از 10 روز مصرف کراتین و ورزش انجام شد. سپس سطح سرمی BUN وکراتینین با استفاده از روش اسپکتروفتومتری مورد سنجش قرار گرفت. نتایج حاصله با استفاده نرم افزار SPSS نسخه 18 و آزمون تحلیل واریانس ANOVA تجزیه وتحلیل شدند. یافته های پژوهش: نتایج نشان داد که مصرف مکمل کراتین با دوزهای 200 ، 300 و 600 میلی گرم/کیلوگرم/ روز منجر به تغییرات معناداری در سطح سرمی BUN در مقایسه با گروه کنترل نشد (p>0.05) و در دوزهای 200 و 300 میلی گرم/ کیلوگرم نیز سطح سرمی کراتینین در مقایسه با گروه کنترل تغییرات معناداری نداشت (p>0.05) به استثناء گروه دریافت کننده دوز 600 میلی گرم/ کیلوگرم که به طور معناداری سطح سرمی بالاتری از کراتینین را در مقایسه با گروه کنترل نشان داد (p < 0.05). همچنین در ساختار بافت های کلیوی تغییرات هسیتولوژیکی معناداری در گلومرول، لوله های پروگزیمال و دیستال در
رحمت زرکامی؛ شهره کیا
دوره 34، شماره 1 ، بهار 1400، ، صفحه 1-14
چکیده
دوکفه ای قو(Anodonta cygnea) یک گونه بزرگ آب شیرین است که به نام دوکفه ای رود خانه ای هم شناخته شده است. برای بررسی مطلوبیت زیستگاهی A. cygnea ، شش ایستگاه از قسمت های مختلف تالاب انزلی انتخاب شد. در هر ایستگاه مجموعه ای از متغیرها در ارتباط با خصوصیات کیفی آب و ریخت شناسی محیط بطور همزمان با 36 نمونه حضور و 36 نمونه عدم حضور افراد گونه به صورت ماهانه ...
بیشتر
دوکفه ای قو(Anodonta cygnea) یک گونه بزرگ آب شیرین است که به نام دوکفه ای رود خانه ای هم شناخته شده است. برای بررسی مطلوبیت زیستگاهی A. cygnea ، شش ایستگاه از قسمت های مختلف تالاب انزلی انتخاب شد. در هر ایستگاه مجموعه ای از متغیرها در ارتباط با خصوصیات کیفی آب و ریخت شناسی محیط بطور همزمان با 36 نمونه حضور و 36 نمونه عدم حضور افراد گونه به صورت ماهانه در طول یک سال (1397-1396) اندازه گیری شد. بر اساس نتایج آزمون من-ویتنی اختلاف معنی داری در خصوص حضور و عدم حضور دوکفه ای مورد نظر با بیشتر متغیر ها وجود داشت (05/0 p < برای فسفات و مواد جامد معلق و برای بقیه عامل ها 01/0 p <). تنها استثنا در این خصوص در مورد متغیر های درجه حرارت آب و هوا مشاهده شد بطوریکه بر اساس نتایج آزمون، هیچ ارتباط معنی داری در مورد حضور و عدم حضور افراد با این دو متغیر مشاهده نشده است. بر اساس نتایج مدل خطی تعمیم یافته، افزایش عواملی مثل عمق آب، سرعت جریان آب، کدورت آب، هدایت الکتریکی، ارتو فسفات و نیترات ممکن است باعث کاهش احتمال حضور افراد گونه (01/0 p <) و بر عکس افزایش غلظت اکسیژن محلول و سختی کل ممکن است باعث افزایش احتمال حضور موجود در تالاب شود (01/0 p <). بر اساس نتایج مدل خطی تعمیم یافته هیچگونه ارتباط معنی دار آماری بین حضور و عدم حضور گونه با دمای آب بدست نیامده است.
تکوین
زهرا آب پیکر؛ پروین لهراسبی؛ ملیحه الزمان منصفی
دوره 28، شماره 2 ، تابستان 1394، ، صفحه 116-124
چکیده
تحقیقات قبلی موید اثرعصاره آبی بذر گیاه شوید بر هورمون های جنسی است. در تحقیق حاضر تغییرات بافتی رحم و تخمدان در موش های صحرایی تیمار شده با عصاره ابی بذر شوید با عصاره‌ی آبی برگ شوید که استفاده غذایی فراوانی دارد، مقایسه می گردد. 21 سر موش صحرایی ماده به سه گروه 7 تایی شامل گروه کنترل، گروههای آزمایشی تیمار با عصاره‌ها‌ی آبی بذر ...
بیشتر
تحقیقات قبلی موید اثرعصاره آبی بذر گیاه شوید بر هورمون های جنسی است. در تحقیق حاضر تغییرات بافتی رحم و تخمدان در موش های صحرایی تیمار شده با عصاره ابی بذر شوید با عصاره‌ی آبی برگ شوید که استفاده غذایی فراوانی دارد، مقایسه می گردد. 21 سر موش صحرایی ماده به سه گروه 7 تایی شامل گروه کنترل، گروههای آزمایشی تیمار با عصاره‌ها‌ی آبی بذر و برگ شوید تقسیم شدند. گروههای آزمایشی روزانه ml1 عصاره ( g/Kg/day5/0) را به مدت 25 روز دریافت کردند. در پایان آزمایش از آئورت پشتی خونگیری شد ومیزان هورمون‌های استروژن، پروژسترون،LH و FSH اندازه گیری گردید. رحم و تخمدان ها برداشته شده و مقاطع بافتی تهیه شده با هماتوکسیلین و ائوزین رنگ آمیزی شدند. تغییرات هیستومورفومتریک رحم و تخمدان توسط میکرومتر مدرج چشمی اندازه گیری شدند. میزان پروژسترون، ارتفاع اپیتلیوم رحم، قطر کل و قطر لومن غدد رحمی، تعداد انشعابات غدد رحم و ضخامت میومتر تنها در موش های تیمار شده با عصاره آبی بذر شوید در مقایسه با گروه کنترل افزایش نشان دادند. قطر سلول‌های گرانولوزای جسم زرد تخمدان و قطر هسته این سلول‌ها در هر دو گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل افزایش یافت. افزایش اندازه سلول‌های گرانولوزای جسم زرد بیانگرافزایش فعالیت ترشحی تخمدان و تولید هورمون‌های استروئیدی میباشد. عصاره آبی بذر گیاه شوید سبب رشد بخش های مختلف رحم شده است ولی عصاره آبی برگ شوید فاقد این اثرات می باشد. بذر گیاه شوید بر سیستم تولید مثلی موش های ماده تاثیر گذار بوده ولی برگ گیاه شوید اثر چندانی ندارد.
فیزیولوژی
پریا اکبری؛ سعیده بیابانی؛ اسماء سندکی زهی
دوره 29، شماره 2 ، تابستان 1395، ، صفحه 119-130
چکیده
ماهیان در هر دو محیط پرورشی و طبیعی می‌توانند با دوره‌های محرومیت غذایی یا گرسنگی مواجه شوند. مطالعه حاضر، به منظور بررسی اثر محرومیت غذایی بر شاخصهای بیوشیمیایی (پروتئین کل، گلوکز، کلسترول، آسپارتات آمینو ترانسفراز و آلانین آمینوترانسفراز) و هماتولوژیک (هماتوکریت، هموگلوبین، حجم متوسط گلبول قرمز، هموگلوبین متوسط گلبول قرمز، ...
بیشتر
ماهیان در هر دو محیط پرورشی و طبیعی می‌توانند با دوره‌های محرومیت غذایی یا گرسنگی مواجه شوند. مطالعه حاضر، به منظور بررسی اثر محرومیت غذایی بر شاخصهای بیوشیمیایی (پروتئین کل، گلوکز، کلسترول، آسپارتات آمینو ترانسفراز و آلانین آمینوترانسفراز) و هماتولوژیک (هماتوکریت، هموگلوبین، حجم متوسط گلبول قرمز، هموگلوبین متوسط گلبول قرمز، شمارش گلبول سفید، شمارش گلبول قرمز و غلظت متوسط هموگلوبین گلبول های قرمز خون) ماهی شانک زرد باله در دو اندازه وزنی مختلف طراحی گردید. در این تحقیق،120 ماهی با میانگین طولی 98/0± 05/8 سانتیمتر و وزنی 07/1±46/7 گرم (اندازه A) و 120 ماهی با میانگین طولی 86/0± 05/11 سانتیمتر و وزنی 07/3±01/18 گرم (اندازه B)، هر کدام به دو گروه تغذیه شده و تغذیه نشده با سه تکرار (20 قطعه ماهی در هر تکرار) تقسیم شدند. ماهیها در مخازن پلاستیکی 60 لیتری نگهداری شدند. نمونه‌گیری از ماهیها در دوره های 10، 20 و30 روزه محرومیت غذایی انجام شد. نتایج بدست آمده حاکی از کاهش معنیدار میزان گلوکز، کلسترول، پروتئین کل و افزایش معنیدار تعداد گلبول سفید گروه تغذیه نشده در اندازه A شده است (05/0>P). در حالیکه تفاوت معنی-داری در این شاخصهای بیوشیمیایی و هماتولوژیک (به استثنای تعداد گلیول سفید) در اندازه B بین گروه تغذیه‌شده و تغذیه‌نشده مشاهده نگردید. نتایج حاضر نشان می‌دهد که اندازه میتواند بعنوان عامل مهمی در تعیین پاسخ بیوشیمیایی و هماتولوژیکی ماهی شانک زرد باله به گرسنگی در نظر گرفته شود. .
جانورشناسی
فرحناز بیت اللهی؛ مهنوش فاطمی؛ فرشته قندهاری
دوره 31، شماره 2 ، تابستان 1397، ، صفحه 119-129
چکیده
سرب یکی از سمی ترین فلزات سنگین برای سلامت انسان محسوب می شود. بنابراین محققان همواره برای حذف سرب از محیط تلاش کرده اند. اخیراً ثابت شده است که پروبیوتیک ها با اتصال به فلزات سنگین، آنها را از محیط حذف می کنند. از اینرو در پژوهش حاضر، تاثیر حفاظتی لاکتوباسیلوس رامنوسوس بر فاکتورهای هماتولوژیک رت های آلوده با سرب با احتمال حذف سرب از ...
بیشتر
سرب یکی از سمی ترین فلزات سنگین برای سلامت انسان محسوب می شود. بنابراین محققان همواره برای حذف سرب از محیط تلاش کرده اند. اخیراً ثابت شده است که پروبیوتیک ها با اتصال به فلزات سنگین، آنها را از محیط حذف می کنند. از اینرو در پژوهش حاضر، تاثیر حفاظتی لاکتوباسیلوس رامنوسوس بر فاکتورهای هماتولوژیک رت های آلوده با سرب با احتمال حذف سرب از بدن مورد ارزیابی قرار گرفت. 32 موش صحرایی ماده (20 ± 130 گرم) از انستیتوپاستور خریداری شد. حیوانات بطور تصادفی در 4 گروه تقسیم بندی شدند. A: کنترل تزریقی، B: آلوده با سرب، C: تیمار با لاکتوباسیلوس رامنوسوس و D: مواجهه با سرب و تیمار با لاکتوباسیلوس رامنوسوس. پس از اتمام دوره تیمار (8 هفته)، پارامترهای خونی و غلظت پروتوپورفیرین روی در خون اندازه گیری شد. سطح پارامترهای خونی و غلظت پروتوپورفیرین روی در گروه D نسبت به B تغییراتی داشت ولی از نظر آماری معنادار نبود. در گروه B تعداد گلبول های سفید، لنفوسیت ها، پلاکت ها و غلظت پروتوپورفیرین روی افزایش معنی دار و تعداد گلبول های قرمز، درصد هماتوکریت، غلظت هوگلوبین و اندیکس های آن کاهش معنی داری نسبت به گروه کنترل نشان داد در حالیکه تغییرات این فاکتورها در گروه D نسبت به گروه کنترل در سطح پایین تری بود. بنابراین احتمالاً لاکتوباسیلوس رامنوسوس توانسته با اتصال به سرب و دفع آن از روده، مانع ورود غلظت زیاد آن به خون شده، اثرات مضر سرب بر فاکتورهای خونی را کاهش داده است.
اکولوژی
نرگس بدری؛ نرگس امراللهی بیوکی؛ محمد شریف رنجبر
دوره 30، شماره 2 ، تابستان 1396، ، صفحه 124-130
چکیده
رفتار، پیوند منحصر به فرد بین فیزیولوژی و اکولوژی موجود زنده و محیط زیستش میباشد. در این تحقیق، رفتار تشخیص بینایی و انتخاب صدف نمونههای خرچنگ منزوی Diogenes avarus مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور نمونه‌ها در معرض نماهای جانبی و وارونه صدف‌های خالی چهار گونه شکم‌پا قرار داده شدند و رفتار تشخیص بینایی و در نهایت انتخاب صدف نمونه‌ها ...
بیشتر
رفتار، پیوند منحصر به فرد بین فیزیولوژی و اکولوژی موجود زنده و محیط زیستش میباشد. در این تحقیق، رفتار تشخیص بینایی و انتخاب صدف نمونههای خرچنگ منزوی Diogenes avarus مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور نمونه‌ها در معرض نماهای جانبی و وارونه صدف‌های خالی چهار گونه شکم‌پا قرار داده شدند و رفتار تشخیص بینایی و در نهایت انتخاب صدف نمونه‌ها مشاهده و ثبت گردید. نتایج نشان داد که نمونه‌ها در حضور نماهای متفاوت چهار گونه صدف شکم‌پا به طور معناداری به سمت نماهای جانبی و وارونه صدف شکمپای Umbonium vestiarium جهتگیری کرده و آن را انتخاب کردند. نماهای جانبی و وارونه صدف خالی شکم‌پا U. vestiarium به شکل نیمدایره میباشند. در حالی که به نظر میرسد اشکال شبیه مثلث جذابیت کمتری را برای این موجود داشته است به طوری که کمترین میزان جذب به سمت صدف مثلثی شکل شکم‌پا Certhidea cingulata بود. این چنین پاسخهای رفتاری به برخی از اشکال هندسی صدف، میتواند به عنوان پاسخ رفتاری فرار از شکارچیانی تفسیر شود که به شکل این اشکال هندسی میباشند
دوره 26، شماره 2 ، تابستان 1392، ، صفحه 154-162
چکیده
به منظور ارزیابی اثرات استرس تراکم در تاسماهی سیبری (Acipenser baeri) تعداد 90 قطعه ماهی دو ساله با میانگین وزن 30 ± 342 گرم و طول 1 ± 3/45 سانتیمتر در سه تیمار شامل تراکم پایین (6 عدد ماهی)، متوسط (12 عدد ماهی) و بالا (18 عدد ماهی) طی یک دوره پرورشی 5 ماهه مورد مطالعه قرار گرفتند. شرایط آزمایش غیر از تراکم ماهیان برای تیمارها یکسان در نظر گرفته شد. ...
بیشتر
به منظور ارزیابی اثرات استرس تراکم در تاسماهی سیبری (Acipenser baeri) تعداد 90 قطعه ماهی دو ساله با میانگین وزن 30 ± 342 گرم و طول 1 ± 3/45 سانتیمتر در سه تیمار شامل تراکم پایین (6 عدد ماهی)، متوسط (12 عدد ماهی) و بالا (18 عدد ماهی) طی یک دوره پرورشی 5 ماهه مورد مطالعه قرار گرفتند. شرایط آزمایش غیر از تراکم ماهیان برای تیمارها یکسان در نظر گرفته شد. در پایان هر ماه از هر یک از تیمارها خونگیری به عمل آمد و نمونه های خون بلافاصله سانتریفیوژ شده و سرمهای جداسازی شده برای انجام آنالیز به آزمایشگاه منتقل شدند. نتایج حاصل حاکی از عدم معنی دار بودن اثر متقابل تراکم و زمان بر سطوح کورتیزول سرم خون بود (05/0P>). به طوری که در آنالیز جداگانه هر کدام از عوامل تأثیرگذار آزمایش (تراکم و زمان) بر میزان کورتیزول، تغییرات معنی دار تنها در واکنش به زمان و آن هم فقط در ماه مرداد مشاهده شد (05/0P<). سطوح کورتیزول در ماههای تیر، مرداد، مهر و آبان به ترتیب ng/ml 84/1±68/4، 4/4±22/23، 66/1±98/3 و 53/2±8/11 اندازه گیری شد. میانگین کورتیزول در تراکمهای 6، 12 و 18 به ترتیب ng/ml 59/3±76/7، 78/2±94/12 و 72/3±76/10 بدست آمد که در هیچ کدام از تراکمها تفاوت معنی دار مشاهده نشد (05/0P>). در این بررسی که اثرات استرس تراکم پرورش در گونه تاسماهی سیبری (در شرایط پرورشی ایران) مورد ارزیابی قرار گرفت، با توجه به عدم نوسانات معنی دار سطح کورتیزول، مشخص شد که در شرایط پرورشی تراکم به عنوان عامل استرس زا در گونه تاسماهی سیبری مطرح نمی باشد.
احسان احمدی فر؛ مهدیه فدایی؛ طیبه عنایت غلامپور
دوره 27، شماره 2 ، تابستان 1393، ، صفحه 155-164
چکیده
این آزمایش بهمنظور تعیین اثر جایگزینی روغن ماهی با دو روغن گیاهی آفتابگردان و سویا، در جیره بچه ماهیان کلمه بر شاخصهای رشد، پاسخ به تنش شوری و پارامترهای خونی در طول مدت هشت هفته انجام شد. پنج جیره غذایی به ترتیب با صفر درصد روغن ماهی (گروه شاهد)، 8 درصد روغن آفتابگردان، 8 درصد روغن سویا، 4 درصد روغن ماهی، 4 درصد روغن آفتابگردان و ...
بیشتر
این آزمایش بهمنظور تعیین اثر جایگزینی روغن ماهی با دو روغن گیاهی آفتابگردان و سویا، در جیره بچه ماهیان کلمه بر شاخصهای رشد، پاسخ به تنش شوری و پارامترهای خونی در طول مدت هشت هفته انجام شد. پنج جیره غذایی به ترتیب با صفر درصد روغن ماهی (گروه شاهد)، 8 درصد روغن آفتابگردان، 8 درصد روغن سویا، 4 درصد روغن ماهی، 4 درصد روغن آفتابگردان و 4 درصد روغن ماهی+ 4 درصد روغن سویا آماده سازی شدند. برای هر جیره سه تکرار از بچه ماهیان کلمه (24 عدد در هر تانک با میانگین وزنی 52/5 گرم) در نظر گرفته شد. در پایان آزمایش فاکتورهای رشد محاسبه و از 75 ماهی نمونه خون گرفته شد. پارامترهای خونی بر اساس روشهای استاندارد اندازهگیری شدند. در پایان آزمایش به ماهیان تنش شوری (12 گرم در لیتر) داده شد. نتایج نشان داد که بهترین نتیجه در مورد شاخصهای رشد در تیمار شاهد بود ولی این مقادیر با سایر تیمارها اختلاف آماری معنیدار نداشتند (05/0P>). غلظت گلوکز وکلسترول خون در ماهیان تغذیه شده با روغنهای گیاهی به طور معنیداری بیشتر از تیمار شاهد بود (05/0P<). همچنین میزان هماتوکریت، هموگلوبین و گلبولهای قرمز در جیره حاوی روغن سویا و روغن آفتابگردان بیشتر از سایر تیمارها بود. اختلاف آماری معنیدار بین میزان بازماندگی ماهیان تیمارهای مختلف پس از تنش شوری مشاهده نشد (05/0P>). نتایج نشان داد که روغن ماهی میتواند بدون هیچ گونه اثر منفی بر شاخصهای رشد و سلامتی با روغنهای گیاهی آفتابگردان و سویا در جیره ماهی کلمه جایگزین گردد.
دوره 26، شماره 3 ، پاییز 1392، ، صفحه 228-236
چکیده
متفورمین سالهاست که جهت کنترل دیابت نوع 2 استفاده می شود. این دارو همچنین در بهبود بیماران سندرم پلی کیستیک تخمدان(PCOS)، اعاده سیکلهای قاعدگی و القای اوولاسیون مؤثر بوده است. مطالعات نشان می دهد متفورمین از طریق فعال کردن پروتئین کیناز فعال شونده توسط آدنوزین مونو فسفات (AMPK)می تواند موجب پیشروی بلوغ میوزی تخمکهای موش در محیط in vitro ...
بیشتر
متفورمین سالهاست که جهت کنترل دیابت نوع 2 استفاده می شود. این دارو همچنین در بهبود بیماران سندرم پلی کیستیک تخمدان(PCOS)، اعاده سیکلهای قاعدگی و القای اوولاسیون مؤثر بوده است. مطالعات نشان می دهد متفورمین از طریق فعال کردن پروتئین کیناز فعال شونده توسط آدنوزین مونو فسفات (AMPK)می تواند موجب پیشروی بلوغ میوزی تخمکهای موش در محیط in vitro گردد. زهرزنبور ترکیبی پیچیده از آنزیمها، پروتئین، پپتید و سایتوکین ها است. مطالعات in vivo ما در تحقیقات قبلی حاکی از اثرات درمانی زهرزنبور بر بیماران PCOS و تکوین فولیکولهای تخمدان می باشد. با فرض تأثیر این دو بر رشد و میزان ماندگاری فولیکولهای تخمدان موش و نیز نرخ بلوغ تخمکها هدف این تحقیق بررسی اثر توأم متفورمین و زهرزنبور بوده است. بدین منظور فولیکولهای نابالغ از تخمدان موشهای 14 روزه خارج و در محیط کشت قطره ای α-MEM تحت روغن مینرال به مدت 14 روز کشت داده شد. متفورمین و زهرزنبور به طور جداگانه و نیز به صورت همزمان به محیط کشت فولیکول اضافه شد. قطر فولیکولها تا روز چهارم کشت و نیز میزان ماندگاری آنها به صورت هر دو روز یکبار بررسی و مورد سنجش میکروسکوپی قرار گرفتند. در روز دوازدهم به منظور القای اوولاسیون از hCG و rEGF استفاده شد و وضعیت تخمکهای اووله شده بررسی گردید. یافته ها نشان داد که قطر فولیکولها در روز دوم کشت در اثر تیمار با متفورمین)01/0< (P ، زهرزنبور)05/0< (P و در گروه توأم )05/0< (P به طور معنی داری افزایش یافت. در روز چهارم کشت نیز رشد فولیکولها در گروه متفورمین )001/0< (P، زهرزنبور)05/0< (P و در گروه توأم )01/0< (P افزایش معنی داری را نشان داد. درصد ماندگاری فولیکولها در هیچکدام از گروههای تیمار شده معنی دار نبود. درصد تخمکهای GV در گروه متفورمین)001/0< (P ، زهرزنبور)01/0< (P و در گروه تیماری توأم )01/0< (P به طور معنی داری کاهش یافت و در مقابل بر تعداد تخمکهای MІ و MІІ (مرحله متافاز І و ІІ) در هر سه گروه تیماری افزوده شد؛ هرچند که این افزایش معنی دار نبود. در ضمن اختلاف معنی داری در میزان تشکیل حفره آنتروم میان گروهها مشاهده نشد. بنابراین یافته های این تحقیق می تواند مؤید تأثیر همزمان متفورمین و زهر زنبور بر افزایش رشد فولیکولهای تخمدان در محیط in vitro و نیز افزایش پیشروی و بلوغ میوزی تخمک باشد که بر روی هم موجب آمادگی بیشتر آن برای لقاح می شود.
ریخت شناسی
امیر انصاری
دوره 31، شماره 3 ، پاییز 1397، ، صفحه 234-244
چکیده
جنس Ovis از نظر تکامل و سیستماتیک یکی از پیچیده‌ترین جنس‌های پستانداران است. فلات مرکزی ایران با دارا بودن رشته کوه‌های مرتفع و گسترده زیستگاه مطلوب گوسفند وحشی میباشد، بنابراین جمعیت‌های قابل توجهی از گونه گوسفند وحشی در این منطقه مشاهده می‌گردد. منطقه حفاظت شده هفتادقله در مرکز این فلات قرار دارد. این مطالعه با استفاده از ویژگی‌های ...
بیشتر
جنس Ovis از نظر تکامل و سیستماتیک یکی از پیچیده‌ترین جنس‌های پستانداران است. فلات مرکزی ایران با دارا بودن رشته کوه‌های مرتفع و گسترده زیستگاه مطلوب گوسفند وحشی میباشد، بنابراین جمعیت‌های قابل توجهی از گونه گوسفند وحشی در این منطقه مشاهده می‌گردد. منطقه حفاظت شده هفتادقله در مرکز این فلات قرار دارد. این مطالعه با استفاده از ویژگی‌های مورفولوژی شاخ، رنگ و الگوی پوشش بدن گوسفند وحشی که توسط تصاویر ثبت شده از دوربین تله‌ای، لاشه شکار شده و همچنین مشاهده مستقیم گوسفند وحشی در منطقه هفتادقله انجام شد و اطلاعات بدست آمده از سرشماری این گونه در دو دره چکاب و سیبک منطقه هفتادقله با نرم افزار SPSS16 تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان می‌دهد در منطقه هفتادقله سه زیر گونه از گوسفند وحشی وجود دارد. دو زیر گونه ارمنی (Ovis ammon gmelini) و اصفهان (Ovis orientalis isphahanica) و یک زیر گونه یا هیبرید پیشنهادی جدید بنام گوسفند وحشی اراک (Ovis orientalis arakica) در منطقه مشاهده گردید. پراکندگی گوسفند وحشی اصفهان و گوسفند وحشی ارمنی تا منطقه هفتادقله گسترش یافته است. بیشترین جمعیت گوسفند وحشی به ترتیب مربوط به زیر گونه‌های اصفهان، اراک و ارمنی میباشد.. مطالعه آینده باید بر روی مورفومتریک تطبیقی و بررسی ژنتیکی بهمنظور مشخص‌شدن وضعیت زیر‌گونه پیشنهادی جدید در منطقه هفتادقله متمرکز شود
فیزیولوژی
پریا اکبری؛ ناصر شهرکی
دوره 29، شماره 3 ، پاییز 1395، ، صفحه 239-248
چکیده
مطالعه حاضر به منظور بررسی اثر گرسنگی دوره‌ای و مکمل ال- کارنیتین بر شاخصه‌های بیوشیمیایی (پروتئین کل، گلوکز، کلسترول، تری‌گلیسرید پلاسما و گلیکوژن کبد) ایمنی غیر‌اختصاصی (فعالیت لیزوزیم پلاسما) ماهی شانک زرد باله طراحی گردید. در این تحقیق، 240 ماهی با میانگین وزنی 46/0±23/3 گرم به صورت تصادفی در 4 گروه 60 تایی ( با سه تکرار و در هر تکرار ...
بیشتر
مطالعه حاضر به منظور بررسی اثر گرسنگی دوره‌ای و مکمل ال- کارنیتین بر شاخصه‌های بیوشیمیایی (پروتئین کل، گلوکز، کلسترول، تری‌گلیسرید پلاسما و گلیکوژن کبد) ایمنی غیر‌اختصاصی (فعالیت لیزوزیم پلاسما) ماهی شانک زرد باله طراحی گردید. در این تحقیق، 240 ماهی با میانگین وزنی 46/0±23/3 گرم به صورت تصادفی در 4 گروه 60 تایی ( با سه تکرار و در هر تکرار 20 قطعه ماهی) در مخازن پلاسنیکی 60 لیتری قرار گرفتند. دو گروه به صورت روزانه تغذیه شده و دو گروه دیگر بعد از هر هفت روز محرومیت غذایی به مدت 2 هفته مورد تغذیه قرار گرفتند. همچنین دوگروه از هر رژیم غذایی فوق، با 800 میلی‌گرم ال کارنیتین در هر کیلوگر م جیره غذایی تغذیه شدند در حالیکه دو گروه دیگر تنها با غذای دستی تغذیه گردیدند. گرسنگی دوره‌ای منجر به کاهش معنیدار میزان پروتئین کل، کلسترول و گلوکز و افزایش معنیدار میزان گلیکوژن کبد، تری‌گلیسرید و فعالیت لیزوزیم پلاسما گردید (05/0>P). در حالیکه ال- کارنیتین، تاثیر معنیداری بر میزان گلیکوژن کبد، گلوکز پلاسما و فعالیت لیزوزیم پلاسما در بین گروهها نداشت. اثر توام ال- کارنیتین و گرسنگی دوره ای بر میزان شاخصهای بیوشیمیایی و فعالیت لیزوزیم معنیدار نبود. رژیم غذایی حاوی ال- کارنیتین منجر به کاهش معنیدار کلسترول و تری گلیسرید پلاسما در هر دو رژیم غذایی گردید. با توجه به نتایج حاضر می‌توان بیان نمود که در رژیم غذایی حاوی 800 میلی‌گرم ال کارنیتین در هر کیلوگر م جیره غذایی منجر به افزایش متابولیسم چربی و ذخیره پروتئین در ماهی شانک زرد باله شد.
زیست شناسی دریا
مهین ایمانی؛ بهرام فلاحتکار
دوره 30، شماره 3 ، پاییز 1396، ، صفحه 257-270
چکیده
این مطالعه به تعیین مراحل تکامل لاروی تاسماهی ایرانی (Acipenser persicus) که یکی از مهمترین گونه‌های بومی سواحل جنوبی دریای خزر میباشد و زمان شروع تغذیه این ماهی پرداخته است. در این بررسی نمونه برداری لاروها بصورت روزانه از زمان تفریخ تا روز بیست و ششم انجام شد. نمونه‌ها در فرمالین تثبیت و اندازه‌گیری‌های مربوطه همچون طول کل، طول کیسه ...
بیشتر
این مطالعه به تعیین مراحل تکامل لاروی تاسماهی ایرانی (Acipenser persicus) که یکی از مهمترین گونه‌های بومی سواحل جنوبی دریای خزر میباشد و زمان شروع تغذیه این ماهی پرداخته است. در این بررسی نمونه برداری لاروها بصورت روزانه از زمان تفریخ تا روز بیست و ششم انجام شد. نمونه‌ها در فرمالین تثبیت و اندازه‌گیری‌های مربوطه همچون طول کل، طول کیسه زرده، طول باله‌ها و سبیلک‌ها، طول سر، قطر چشم، طول پوزه و دهان با استفاده از لوپ مجهز به میکرومتر انجام پذیرفت. طی این مطالعه، مشخص شد با افزایش سن، اندازه کیسه زرده کاهش یافته و در نهایت در روز پانزدهم پس از تفریخ با متوسط طول کل 7/25 میلی‌متر جذب گردید. ملانین پلاگ در لاروها در دمای 20 درجه سانتی‌گراد، چهار روز پس از تفریخ با متوسط طول کل 3/15 میلی‌متر در انتهای لوله گوارشی تجمع یافت، در روز هشتم پس از تفریخ با متوسط طول کل 3/21 میلی‌متر با باز شدن منفذ مخرج، توده ملانینی شروع به دفع شدن کرد و در روز دهم پس از تفریخ با متوسط طول کل 8/22 میلی‌متر به طور کامل دفع شد. با توجه به نتایج این بررسی جهت افزایش نرخ رشد و بازماندگی، افزایش مقاومت و همچنین برای جلوگیری از گرسنگی و هم‌نوع خواری لاروها، توصیه می شود تغذیه تاسماهی ایرانی در دمای 20- 18 درجه سانتی‌گراد از روز 10- 8 پس از تفریخ آغاز گردد.
اکولوژی
ثمانه اصغری؛ محمدرضا احمدی؛ فلورا محمدی زاده؛ کیوان اجلالی
دوره 28، شماره 3 ، پاییز 1394، ، صفحه 263-273
چکیده
به منظور بررسی اثر برخی عوامل محیطی نظیر جنس بستر، عمق آب، اکسیژن محلول روی تراکم و تنوع دوکفه ایهای سواحل ایرانی دریای عمان ( از تنگه هرمز تا خلیج گواتر )، تعداد 10 ایستگاه ثابت نمونه برداری انتخاب گردید. جهت نمونه برداری از رسوبگیر ون – وین با مساحت 1/0 مترمربع در سه تکرار استفاده شد و علاوه بر آن پارامترهای فیزیکی و شیمیایی از قبیل ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر برخی عوامل محیطی نظیر جنس بستر، عمق آب، اکسیژن محلول روی تراکم و تنوع دوکفه ایهای سواحل ایرانی دریای عمان ( از تنگه هرمز تا خلیج گواتر )، تعداد 10 ایستگاه ثابت نمونه برداری انتخاب گردید. جهت نمونه برداری از رسوبگیر ون – وین با مساحت 1/0 مترمربع در سه تکرار استفاده شد و علاوه بر آن پارامترهای فیزیکی و شیمیایی از قبیل درجه حرارت، شوری، اکسیژن محلول و pH با استفاده از دستگاه CTD مورد سنجش قرار گرفت. . نمونه های جمع آوری شده با الکل %95 تثبیت و با رزبنگال رنگ آمیزی گردیدند. در این بررسی جمعا تعداد 43 جنس متعلق به 19 خانواده از دوکفه ای ها مورد شناسایی قرار گرفت. خانواده های Lucinidae با 55 درصد، Nuculidae با 13درصد، Tellinidae 7 درصد، Veneridae با 5 درصد و Yoldiidae با 5 درصد به ترتیب خانواده های غالب دوکفه ای ها را تشکیل دادند. نتایج حاصل از آزمون همبستگی (Pearson) ،ارتباط معنی داری بین فراوانی دوکفه ایها با pH ، اکسیژن محلول و ذرات سیلت نشان داد، بطوری که بیشترین تراکم در ایستگاههایی است که جنس بستر لومی –سیلتی میباشد (2/0; r = 05/0P<). بین عمق و فراوانی دوکفه ایها نیز ارتباطی قوی در سطح 1 درصد قابل مشاهده میباشد. (4/0 ; r = - 01/0P< ). بعبارتی، با افزایش عمق آب از تراکم دوکفه ایها کاسته میشود. نتایج بررسی حاضر نشان داد که بین شاخص تنوع شانون با فراوانی رابطه معکوسی وجود دارد. بدین معنی که با کاهش فراوانی، تنوع افزایش می یابد.
فیزیولوژی
محمد رضا ایمان پور؛ مریم اسفندیاری ملکی؛ سمیه پاکروان
دوره 27، شماره 3 ، پاییز 1393، ، صفحه 300-306
چکیده
برخی شاخصهای بیوشیمیایی مایع تخمدانی شامل ترکیبات یونی، آلی و اسمولاریته در ماهی سفید (Rutilus frisii kutum ) رودخانه تجن مورد بررسی قرار گرفت. تحرک اسپرماتوزوآی ماهی سفید در درصدهای مختلف (0، 33، 50، 67، 75، 80، 85) مایع تخمدانی بررسی شد. مایع تخمدانی حاوی 33/14±35/98 میلی‌مول در لیتر سدیم، 81/1±22/7 میلی‌مول در لیتر منیزیم، 29/2±08/8 میلی‌مول در ...
بیشتر
برخی شاخصهای بیوشیمیایی مایع تخمدانی شامل ترکیبات یونی، آلی و اسمولاریته در ماهی سفید (Rutilus frisii kutum ) رودخانه تجن مورد بررسی قرار گرفت. تحرک اسپرماتوزوآی ماهی سفید در درصدهای مختلف (0، 33، 50، 67، 75، 80، 85) مایع تخمدانی بررسی شد. مایع تخمدانی حاوی 33/14±35/98 میلی‌مول در لیتر سدیم، 81/1±22/7 میلی‌مول در لیتر منیزیم، 29/2±08/8 میلی‌مول در لیتر پتاسیم، 60/171±69/619 میلی‌گرم در دسیلیتر کلسترول، 64/2±76/9 میلی‌گرم در دسیلیتر کلسیم، 15/4±55/13 میلی‌گرم در دسیلیتر پروتئین، 26/70±43/359 میلی‌گرم در دسیلیتر گلوکز بود. دامنه pH مایع تخمدانی 4/0±71/7 و دامنه اسمولاریته 10/22± 57/237 میلیاسمول بر کیلوگرم بود. زمانی که اسپرم ماهی سفید در مایع تخمدانی 33 و 50 درصد رقیق شد، اسپرمها بالاترین تحرک را داشتند اما در نسبتهای بالای 50 درصد، اسپرمها بیحرکت باقی ماندند. طول دوره حرکت و درصد اسپرماتوزوآی متحرک در نسبتهای بیشتر از 50 درصد بطور چشمگیری کاهش یافت. بطور کلی حرکت اسپرم ماهی سفید تحت تاثیر غلظت بالای یون سدیم، اسمولاریته و گلوکز میباشد.
اکولوژی
سمیه اسمعیلی رینه؛ پیمان کرمی
دوره 33، شماره 4 ، زمستان 1399، ، صفحه 343-357
چکیده
دوجورپایان جنس Niphargus در انواع آب‌های زیرزمینی زندگی می‌کنند و بخش مهمی از تنوع زیستی زیرزمینی را تشکیل می دهند. در دهههای اخیر استفاده از الگوریتم‌های مختلف مدل سازی توسعه یافته است اما بالطبع تکنیک‌های آماری برای مطالعه پراکنش موجودات زیرزمینی کمتر میباشد. در این مطالعه به منظور بررسی اثر عوامل محیطی بر پراکنش جنس، از نقاط حضور ...
بیشتر
دوجورپایان جنس Niphargus در انواع آب‌های زیرزمینی زندگی می‌کنند و بخش مهمی از تنوع زیستی زیرزمینی را تشکیل می دهند. در دهههای اخیر استفاده از الگوریتم‌های مختلف مدل سازی توسعه یافته است اما بالطبع تکنیک‌های آماری برای مطالعه پراکنش موجودات زیرزمینی کمتر میباشد. در این مطالعه به منظور بررسی اثر عوامل محیطی بر پراکنش جنس، از نقاط حضور تاکسون بر اساس مطالعات قبلی استفاده شد. سپس از متغیرهای اقلیمی، توپوگرافی و داده‌های دما و رطوبت در عمق‌های 0 تا 10 سانتیمتر و 10 تا 40 سانتیمتر استفاده شد. با استفاده از تحلیل هیستوگرام چگالی و آمار توصیفی، توزیع مقادیر متغیرهای زیستگاهی به ازای نقاط حضور بررسی شدند. شباهت بین مناطق زیستگاهی از روش خوشه‌بندی مشاهدات به روش K-mean بدست آمد. مدلسازی پراکنش تاکسون نیز با استفاده از روش آنتروپی بیشینه انجام شد. نتایج نشان داد که در میان تمام متغیرهای مورد استفاده، متغیر Bio14 دارای توزیع نرمال نیست (05/0 P-value>). نتایج خوشه بندی نشان داد خوشه‌های 1و2 که نقاط حضور جنس در محدوده نوار خزری و امتداد رشته کوه زاگرس را شامل می شوند در گروههای مجزا قرار می‌گیرند. البته شباهت‌هایی نیز بین این خوشه‌ها وجود دارد که مشتمل بر جمعیت‌های کرمانشاه، ایلام و کهگیلویه و بویراحمد میباشد. در مقیاس مورد مطالعه، دو متغیر بارش سالانه و دمای خاک در عمق 10 تا 40 سانتی‌متری، بیشترین تاثیر را در پراکنش جنس Niphargus دارند. همچنین به دلیل دوری از سطح زمین و به تناوب آن متغیرهای محیطی مربوطه شرایط یکسانی در اکثر نقاط حضور جنس وجود دارد.
بیوسیستماتیک
سلماز باقریان نژاد؛ علیرضا شایسته فر؛ سمانه انصاری
دوره 31، شماره 4 ، زمستان 1397، ، صفحه 352-362
چکیده
شناسایی ماهیان برای پی بردن به زیست شناسی آن ها و حفاظت از آن ها در برابر تهدید های زیست محیطی یکی از مطالعات مهم می باشد. ماهیان بومی هر منطقه دارای ارزش های متعددی میباشند، این ماهیان جزئی از ذخایر ژنتیکی هر منطقه محسوب می‌شوند که ما می توانیم از آن ها در تحقیقات ژنتیک و بیوتکنولوژی در آینده استفاده نماییم. در مورد ماهیان مطالعات ...
بیشتر
شناسایی ماهیان برای پی بردن به زیست شناسی آن ها و حفاظت از آن ها در برابر تهدید های زیست محیطی یکی از مطالعات مهم می باشد. ماهیان بومی هر منطقه دارای ارزش های متعددی میباشند، این ماهیان جزئی از ذخایر ژنتیکی هر منطقه محسوب می‌شوند که ما می توانیم از آن ها در تحقیقات ژنتیک و بیوتکنولوژی در آینده استفاده نماییم. در مورد ماهیان مطالعات پراکنده در ایران صورت گرفته است. در پژوژه حاضر، ماهی های آب شیرین شهرستان پلدختر از 8 ایستگاه نمونه برداری در طی سال های1392 تا 1393جمع آوری شدند و پس از نمونه برداری از هر ایستگاه مشخصات جغرافیایی توسط GPS ثبت شد، سپس نمونه ها در فیبرهای مملو از یخ به آزمایشگاه تحقیقاتی دانشگاه اراک انتقال یافتند و مشخصات مورفومتریک هر نمونه اندازه گیری شد و گونه ها توسط کلید های شناسایی معتبر شناسایی شدند. در این مطالعه، 8 گونه متعلق به 6 جنس از خانواده Cyprinidae جمع آوری شدند و گونه های Chondrostoma cyri، Cyprinion tenuiradius، Carassius gibelio، Capoeta damasina، Barbus grypus، Capoeta trutta، Garra rufa، Barbus barbul از شهرستان پلدختر شناسایی شدند.
دوره 26، شماره 4 ، زمستان 1392، ، صفحه 355-364
چکیده
فرشته ماهی آب شیرین زیاد مورد توجه آکواریومیست ها قرار گرفته است، اما هنوز اطلاعات کمی در زمینه پرورش و نگهداری آنها در آکواریوم موجود است. در این تحقیق، اثرات رژیم غذایی مختلف روی رشد و بازده تکثیر فرشته ماهی، در طول 40 روز مطالعه شد. سه رژیم غذایی مختلف 1) غذای خشک کارخانه چینه (لوفک)، 2) ناپلئوس آرتمیا و 3) دل گاو چرخ شده (به مدت 10 روز) ...
بیشتر
فرشته ماهی آب شیرین زیاد مورد توجه آکواریومیست ها قرار گرفته است، اما هنوز اطلاعات کمی در زمینه پرورش و نگهداری آنها در آکواریوم موجود است. در این تحقیق، اثرات رژیم غذایی مختلف روی رشد و بازده تکثیر فرشته ماهی، در طول 40 روز مطالعه شد. سه رژیم غذایی مختلف 1) غذای خشک کارخانه چینه (لوفک)، 2) ناپلئوس آرتمیا و 3) دل گاو چرخ شده (به مدت 10 روز) و غذای خشک کارخانه چینه (لوفک) به مدت 30 روز، در سه تکرار برای 9 جفت مولد استفاده شد. مولدین رژیم غذایی 2 ماکزیمم تعداد تخم (461 عدد) و درصد لقاح (53/55 درصد) رادر مرحله اول تخمریزی نشان دادند و بین رژیم های غذایی مختلف اختلاف معنیدار مشاهده شد (05/0P<). اما اختلاف معنیداری بین رژیم غذایی1و3 در مرحله اول تخمریزی مشاهده نشد (05/0 P>). همچنین زیست سنجی در هر مرحله بر روی 30 لارو از هر تیمار انجام گرفت. نتایج نشان دادند که بالاترین وزن و طول لاروها در طی روزهای13،22و35 از مولدین با رژیم غذایی 2 بدست آمد (05/0 P<).
اکولوژی
باقر امینیان فتیده؛ معصومه محمدی؛ قاسم کریم زاده؛ عبدالله محمد جعفری؛ نیما وحدتی راد
دوره 29، شماره 4 ، زمستان 1395، ، صفحه 380-399
چکیده
به منظور بررسی تاثیرات عوامل محیطی و بیولوژیکی بر صید و مهاجرت ماهی سفید دریای خزر (Rutilus frisii kutum) در تعاونی های پره منطقه میانکاله( واقع در استان گلستان )، نمونه برداری از 20 مهر ماه سال 1392 تا 30 فروردین ماه سال 1393 انجام گردید. صید توسط تعاونی های پره ( تور محاصره ای ) در محل مورد مطالعه، انجام گرفت. بیشترین میزان صید در واحد تلاش ( یک مرحله ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیرات عوامل محیطی و بیولوژیکی بر صید و مهاجرت ماهی سفید دریای خزر (Rutilus frisii kutum) در تعاونی های پره منطقه میانکاله( واقع در استان گلستان )، نمونه برداری از 20 مهر ماه سال 1392 تا 30 فروردین ماه سال 1393 انجام گردید. صید توسط تعاونی های پره ( تور محاصره ای ) در محل مورد مطالعه، انجام گرفت. بیشترین میزان صید در واحد تلاش ( یک مرحله عملیات پره کشی در روز ) ماهی سفید در ماه اسفند بوده است. پراکنش سنی ماهی سفید از 1 تا 8 سال بوده که گروه های سنی 5-3 ساله در مجموع، حدود 2/81 درصد از ترکیب سنی را به خود اختصاص دادند. حداکثر فراوانی وزنی این ماهی، بین 750-450 گرم بوده که 85/35 درصد از صید ماهی سفید را در طی 6 ماه مطالعه حاضر، به خود اختصاص داده انتایج پژوهش حاضر نشان داده ذخایر ماهی سفید نسبت به دهه های گذشته به لحاظ کمی افزایش قابل ملاحظه ای یافت. اما به لحاظ کیفی تغییراتی را در ذخیره ملاحظه می نماییم که مهمترین آن پایین بودن فاکتورهای رشد نظیر طول، وزن و همچنین سن ماهی سفید نسبت به دهه های گذشته است. از طرفی تجمع و پراکندگی این ماهیان به منظور مهاجرت، تا حد زیادی وابسته به شرایط فیزیکی از قبیل درجه حرارت، جریان های دریایی، جنس بستر و نوع باد می باشد که در تحریک ماهیان به منظور مهاجرت و تخمریزی به کرانه های قسمت جنوب شرقی دریای خزر بسیار موثر می باشد.
بیوتکنولوژی
مهدیه امیری نژاد؛ مرتضی یوسف زادی؛ میترا آرمان؛ مهسا رحیم زاده
دوره 30، شماره 4 ، زمستان 1396، ، صفحه 383-390
چکیده
چرخه‌ی زندگی بسیاری از بیمهرگان دریایی دارای یک دوره لاروی است که در طی آن جانور بیشترین حساسیت را نسبت به استرس‌های محیطی داردکه در انجام تست‌های سمیت در بسیاری از مطالعات مقایسه می‌گردد .بارناکل‌ها سخت پوستانی کفزی، دارای جایگاهی آهکی میباشند که در حالت بلو غ ساکن‌اند و با پایه‌ای خود را به اجسام داخل آب می‌چسبانند. چرخه ...
بیشتر
چرخه‌ی زندگی بسیاری از بیمهرگان دریایی دارای یک دوره لاروی است که در طی آن جانور بیشترین حساسیت را نسبت به استرس‌های محیطی داردکه در انجام تست‌های سمیت در بسیاری از مطالعات مقایسه می‌گردد .بارناکل‌ها سخت پوستانی کفزی، دارای جایگاهی آهکی میباشند که در حالت بلو غ ساکن‌اند و با پایه‌ای خود را به اجسام داخل آب می‌چسبانند. چرخه زندگی بارناکل‌ها به طور معمول شامل دو مرحله میباشد: مرحله لاروی با شنای آزاد و مرحله ثابت. مرحله لاروی آنها دارای 6 مرحله ناپلیوسی می باشد. در این مطالعه به منظور ارزیابی اثرات سمیت گیاهان دارویی بر روی لارو کشتی چسب (بارناکل) به عنوان مدل مطالعه پرداخته شد. این تست براساس تعیین LC50 در یک دوره 24 ساعته بر روی مراحل مختلف لاروی صورت گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد، گیاه مرزه گونه S. rechingeri دارای اثرات سمیت بر مراحل مختلف لاروی میباشد (µg/ml20/6-LC50 در مرحله 6 ناپلیوسی وg/mlµ 64/28- LC50 در مرحله 2 لاروی) با افزایش غلظت اسانس درصد مرگ و میر هم افزایش می یابد همچنین بین مراحل مختلف لاروی تفاوت معنی داری مشاهده شد و مرحله 6 ناپلیوسی از حساسست بیشتری برخوردار بودندP<0.05)). از بارناکل می‌توان در تست های سمیت به عنوان مدل مطالعه استفاده کرد.
بیوسیستماتیک
طاهره اسدی؛ احمد قارزی
دوره 28، شماره 4 ، زمستان 1394، ، صفحه 389-398
چکیده
ماهی زرده (Capoeta damascina) یکی از کپور ماهیان است که مطالعۀ اندکی روی زیست‌شناسی آن صورت گرفته است. نظر به اهمیت دستگاه گوارش در بقای جانوران این تحقیق به این جنبه از زیست‌شناسی این گونه پرداخته است. به این منظور طی فصل بهار نمونه‌ها از رودخانه سزار صید و مشخصات بیومتریک آنها اندازهگیری گردید. متعاقباً بخش‌های مختلف دستگاه گوارش از بدن ...
بیشتر
ماهی زرده (Capoeta damascina) یکی از کپور ماهیان است که مطالعۀ اندکی روی زیست‌شناسی آن صورت گرفته است. نظر به اهمیت دستگاه گوارش در بقای جانوران این تحقیق به این جنبه از زیست‌شناسی این گونه پرداخته است. به این منظور طی فصل بهار نمونه‌ها از رودخانه سزار صید و مشخصات بیومتریک آنها اندازهگیری گردید. متعاقباً بخش‌های مختلف دستگاه گوارش از بدن خارج و پس از گذراندن از مراحل استاندارد، مقاطع بافتی تهیه گردید. بررسی آناتومیکی و هیستولوژی نشان داد که مجرای گوارشی در این گونه از دو بخش اصلی مری و روده تشکیل میشود. دیوارۀ این مجرا از چهار لایۀ مخاطی، زیرمخاطی، عضلانی وسروز تشکیل میشود. سلول‌های جامی شکل در هر دو ناحیۀ مری و روده با آبی آلسین و پریودیک اسید شیف واکنش مثبت نشان دادند. نتایج آشکار کرد که ساختار دستگاه گوارش در این گونه از نظر بافت‌شناسی و هیستوشیمیایی مشابه آنچه در سایر گونهها گزارش شده است.
مهناز آذرنیا؛ فاطمه قاسمیان؛ محمدهادی بهادری
دوره 27، شماره 4 ، زمستان 1393، ، صفحه 430-437
چکیده
اانتخاب جنین ها براساس ارزیابی معیارهای مورفولوژیکی در مرحله پیش هسته ای می تواند خطر حاملگی چندقلویی را کاهش دهد. این مطالعه اثر نوع اسپرم انسان استفاده شده برای تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) بر مورفولوژی زیگوت های پیش هسته ای را بررسی می کند. اسپرم ها بعد از آماده سازی به روش گرادیانت آماده سازی شد و ارزیابی و به الیگواسپرمی، نرموزواسپرمی، ...
بیشتر
اانتخاب جنین ها براساس ارزیابی معیارهای مورفولوژیکی در مرحله پیش هسته ای می تواند خطر حاملگی چندقلویی را کاهش دهد. این مطالعه اثر نوع اسپرم انسان استفاده شده برای تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) بر مورفولوژی زیگوت های پیش هسته ای را بررسی می کند. اسپرم ها بعد از آماده سازی به روش گرادیانت آماده سازی شد و ارزیابی و به الیگواسپرمی، نرموزواسپرمی، آستنوزواسپرمی و الیگوآستنوتراتوزواسپرمی تقسیم شدند. الگوی دو پیش هسته های حاصل ثبت و مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که در گروه تخمک های تزریق شده با اسپرم های طبیعی (نرموزواسپرمی) افزایش معنی داری در میزان دو پیش هسته ها با درجات Z1 و Z2 مشاهده شد (P≤0.01). تزریق های انجام شده با اسپرم های از نوع الیگوزواسپرمی، آستنوزواسپرمی و الیگوآستنوتراتوزواسپرمی نیز افزایش معنی داری را در شکل گیری دوپیش هسته های حاصل به ترتیب با درجه Z1 و Z2، درجه Z2 و درجهZ3 نشان دادند (P≤0.05). نتایج این تحقیق نشان می دهد که نوع اسپرم استفاده شده در ICSI می تواند بر مورفولوژی و درجه زیگوت های دوپیش هسته ای تاثیر داشته باشد. نوع دو پیش هسته تشکیل شده می تواند با کیفیت جنین های حاصله مرتبط باشد. بنابراین در مواردی که کیفیت اسپرم پایین باشد باید در انتخاب اسپرم با مورفولوژی بهتر دقت بیشتری اعمال شود.
