نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• پیمان کرمی ¹
• کامران شایسته ²
• نصر الله رستگار پویانی ³

¹ دانشجوی دکترای محیط زیست

² دانشگاه ملایر، گروه محیط زیست

³ هیئت علمی تمام وقت

چکیده

خرس قهوه‌ای (Ursus arctos) گونه‌ای با دامنه پراکنش وسیع در استان کرمانشاه است و این مهم پیش‌شرط بروز تعارض را به وجود آورده است. این مطالعه با هدف شناسایی زیستگاه‌های کلیدی خرس، نوسان آشیان اکولوژیک و پوشش زیستگاه مطلوب آن توسط مناطق حفاظت‌شده و شهرستان‌های استان انجام‌گرفته است. در این راستا پس از پایش‌های میدانی به مدت 3 سال (از سال 1395 تا 1398) نقاط حضور گونه شناسایی شدند. از 9 متغیر زیستگاهی در غالب متغیرهای اکولوژیک، توپوگرافی و انسانی برای بررسی زیستگاه بالقوه استفاده شد. مدل‌سازی توزیع با استفاده از الگوریتم آنتروپی بیشینه انجام گرفت. بررسی اهمیت متغیرها در مدل‌سازی به روش تحلیل جک‌نایف و اعتبار مدل نیز به‌وسیله تابع ROC محاسبه گردید. کمی سازی پهنای آشیان اکولوژیک نیز با استفاده از متریک‌های مربوطه در نرم‌افزار ENMTOOLS محاسبه گردید. به‌منظور محاسبه کمی مساحت زیستگاه از حد آستانه TSS استفاده شد. بر اساس نتایج، پوشش زیستگاه مطلوب گونه توسط مناطق حفاظت‌شده مناسب نیست و این ضعف در بخش‌های جنوبی استان مشهود است؛ به‌نحوی‌که مساحتی معادل 84/265842 هکتار از زیستگاه گونه در خارج از مرز مناطق حفاظت‌شده و مستعد تعارض با سایر کاربری/پوشش‌هاست. در بین مناطق حفاظت‌شده استان، مناطق قلاجه و بوزین و مرخیل بیشترین پوشش را از زیستگاه این‌گونه چتر داشتند. بر اساس نتایج، حدود نیمی از مساحت شهرستان پاوه معادل 68/46 درصد، مستعد حضور گونه بوده و کمترین احتمال پراکنش نیز در شهرستان قصر شیرین است. نتایج این مطالعه لزوم توجه بیشتر به پیوستگی و پوشش زیستگاه این‌گونه در بخش‌های جنوبی استان را بیش‌ازپیش آشکار می‌کند.

کلیدواژه‌ها

• تعارض
• کاربری/پوشش
• خرس قهوه‌ای
• توزیع
• کرمانشاه

موضوعات

• اکولوژی

عنوان مقاله [English]

Brown bears (Ursus arctos Linnaeus, 1758), an umbrella spices Get involved conflict crisis in Kermanshah provinces

نویسندگان [English]

• Peyman karami ¹
• Kamran Shayesteh ²
• nasrullah Rastegar Pouyani ³

² Malayer University, Department of Environmental Sciences

³ Department of Biology, Faculty of Science, Razi University, Kermanshah, Iran

چکیده [English]

Brown bear (Ursus arctos) is a species with high distribution range in Kermanshah province and this has created precondition of conflict. The aim of this study is to identify key bear habitats, ecological Niche fluctuations, and their desirable habitat cover in protected areas and counties of the province. In this regard, after field surveys, the presence of species was identified for 3 years (from 2016 to 2018). Nine habitat variables including ecological, topographic and anthropogenic were used to investigate distribution status. Distribution modeling was performed using Maximum Entropy algorithm. The significance of variables in modeling was calculated by jack knife method and model validity was calculated by ROC function. Width quantification of ecological nests was also calculated using related metrics in ENMTOOLS software. TSS threshold was used to quantify habitat area. Based on the results, appropriate habitat coverage of the species by the protected areas is not suitable and this weakness is evident in the southern parts of the province so that area of 265842.84 hectares of species habitat is outside the protected areas boundary and is prone to conflict with other Land use/land cover. Among the protected areas of the province, Ghaleje and Buzin and Marakhil had the most cover of this an umbrella spices. About half of Paveh county (% 46.68) is suitable for species and the least suitable was located in Qasrshirin county. The results of this study necessitate more attention to the continuity and habitat coverage of this species in the southern parts of the province.

کلیدواژه‌ها [English]

• conflict
• Land use/land cover
• Brown bears
• distribution
• Kermanshah