مجله پژوهشهای جانوری (مجله زیست شناسی ایران)(علمی)
بررسی تاثیر نوع شکار بر حضور و استقرار کنه شکارگر Neoseiulus californicus (McGregor) (Acari: Phytoseiidae) روی ارقام مختلف توتفرنگی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 هیات علمی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی
2 دانشگاه تهران
3 موسسه تحقیقات گیاه پزشکی
چکیده
کنه شکارگرAcari: Phytoseiidae) )Neoseiulus californicus (McGregor) یکی از شکارگرهای موثر در کنترل آفات مختلف محسوب میشود. در این پژوهش برهمکنش زنجیره غذایی شکار (کنه تارتن عنکبوتی و تریپس غربی گل) و شکارگر (کنه شکارگر) و گیاه میزبان (هفت رقم توتفرنگی: گاویتا، آلیسو، سیکوا، چاندلر، کامروسا، ماراک و یالوا) مورد بررسی قرار گرفت. میزان شکارگری و دفعات حضور کنه شکارگر روی لکههای جفتی که با یک رابط مومی به هم متصل شده اند، مورد مقایسه قرار گرفت. در یکی از لکهها تخم کنه تارتن و در دیگر پوره سن یکم تریپس غربی گل قرار داشت. در آزمون دیگری میزان شکارگری و دفعات حضور کنه شکارگر در لکههای میزبانی حاوی برگ رقمهای مختلف توتفرنگی حاوی تخم کنه تارتن عنکبوتی مورد بررسی قرار گرفت. در آزمونهای بررسی تمایل به ترک لکههای حاوی کنه تارتن و تریپس نشان داد که محل شروع حرکت کنه شکارگر روی دفعات حضور آن تاثیر دارد. با وجود دفعات حضور بیشتر در صورت حرکت از لکههای میزبانی حاوی تریپس، میزان شکارگری آن از پوره تریپس کمتر از تخم کنه تارتن عنکبوتی است. دفعات حضور کنه بر اساس حضور لکه متقابل و وجود مواد فرار ویژه دو رقم مختلف توتفرنگی متفاوت است. در آزمون تمایل به ترک لکههای رقمهای مختلف توتفرنگی، میزان شکارگری کنه شکارگر در لکههای رقمهای مختلف با یکدیگر اختلاف معنیداری نشان دادند. گیاه میزبان و گونه شکار روی انتخاب لکه میزبانی توسط کنه شکارگر و میزان شکارگری آن تاثیر دارد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Effect of Type of Prey on the Presence and Remaining the Predatory Mite Neoseiulus californicus (McGregor) (Acari: Phytoseiidae) on different strawberry cultivars.
نویسندگان [English]
- maryam Rezaie 1
- َAlireza Saboori 2
- Valiollhe Baniameri 3
1 Plant Protection Institute
2 Tehran University
3 Plant Protection Institute
چکیده [English]
Relationships between plants, herbivores and natural enemies can help the understanding the interaction between three-levels of integrated pest management programs. The interaction of the food chain prey (the two-spotted spider mite and western flower thrips) and predator (Neoseiulus californicus (Acari: Phytoseiidae)) and the host plants (strawberry cultivars: Marak, Yalova, Aliso, Gaviota, Sequoia, Camarosa and Chandler) were investigated. The predation rate and the presence frequency of the predatory mite on the pair of patches connected with a wax interface were compared. The type of prey did not effect on the presence frequency. In spite of the presence frequency on thrips patches, the predation rate of the predatory mite on nymph of thrips was less than two-spotted spider mite eggs. The presence frequency of the predatory mite on strawberry cultivars patches was different due to different special volatiles of strawberry cultivars. The predation rate of N. californicus between pair patches was showed significant difference, while, the number of the presence frequency among different strawberry cultivars has been differed in 61% of cases and the predation rate of the predatory mite has been differed in 52% of the cases. The presence frequency of the predatory mite on host patches were not affected by type of prey, however, the predation rate of N. californicus on preferred prey (two-spotted spider mite) was more than it on non- preferred prey (nymph of the thrips). The host plant and the prey species have an effect on the patch selection of the predatory mite and the predation rate.
کلیدواژه‌ها [English]
- Presence frequency
- Patch
- Volatile and Predation rate
بررسی تاثیر نوع شکار بر حضور و استقرار کنه شکارگر Neoseiulus californicus (McGregor) (Acari: Phytoseiidae) روی ارقام مختلف توتفرنگی
مریم رضائی، علیرضا صبوری و ولی الله بنی عامری
1 ایران، تهران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی.
2 ایران، کرج، دانشگاه تهران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، گروه گیاهپزشکی
3 ایران، تهران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، بخش تحقیقات حشرهشناسی کشاورزی.
تاریخ دریافت: 15/10/1398 تاریخ پذیرش: 13/5/1399
چکیده
کنه شکارگرAcari: Phytoseiidae) )Neoseiulus californicus (McGregor) یکی از شکارگرهای موثر در کنترل آفات مختلف محسوب میشود. در این پژوهش برهمکنش زنجیره غذایی شکار (کنه تارتن عنکبوتی و تریپس غربی گل) و شکارگر (کنه شکارگر) و گیاه میزبان (هفت رقم توتفرنگی: گاویتا، آلیسو، سیکوا، چاندلر، کامروسا، ماراک و یالوا) مورد بررسی قرار گرفت. میزان شکارگری و دفعات حضور کنه شکارگر روی لکههای جفتی که با یک رابط مومی به هم متصل شده اند، مورد مقایسه قرار گرفت. در یکی از لکهها تخم کنه تارتن و در دیگر پوره سن یکم تریپس غربی گل قرار داشت. در آزمون دیگری میزان شکارگری و دفعات حضور کنه شکارگر در لکههای میزبانی حاوی برگ رقمهای مختلف توتفرنگی حاوی تخم کنه تارتن عنکبوتی مورد بررسی قرار گرفت. در آزمونهای بررسی تمایل به ترک لکههای حاوی کنه تارتن و تریپس نشان داد که محل شروع حرکت کنه شکارگر روی دفعات حضور آن تاثیر دارد. با وجود دفعات حضور بیشتر در صورت حرکت از لکههای میزبانی حاوی تریپس، میزان شکارگری آن از پوره تریپس کمتر از تخم کنه تارتن عنکبوتی است. دفعات حضور کنه بر اساس حضور لکه متقابل و وجود مواد فرار ویژه دو رقم مختلف توتفرنگی متفاوت است. در آزمون تمایل به ترک لکههای رقمهای مختلف توتفرنگی، میزان شکارگری کنه شکارگر در لکههای رقمهای مختلف با یکدیگر اختلاف معنیداری نشان دادند. گیاه میزبان و گونه شکار روی انتخاب لکه میزبانی توسط کنه شکارگر و میزان شکارگری آن تاثیر دارد.
واژههای کلیدی: دفعات حضور، لکه، مواد فرار و میزان شکارگری
*نویسنده مسئول، تلفن: 02122403014 ، پست الکترونیکی: marezaie@ut.ac.ir
مقدمه
در جمعیت کنههای شکارگر، یافتن خردزیستگاه (Microhabitat) میزبان یا شکار، نخستین و مهمترین مرحله در مراحل جستجوگری شکارگرهاست. رفتار کاوشگری بندپایان شکارگر، به طور معمول با استفاده از اطلاعات غیر مستقیم صورت میگیرد و مواد فرار القایی گیاهان برای تعیین موقعیت شکار استفاده میگردد (35). کاوشکری در یک لکه و یا برگ زمانی که چند شکار موجود باشد، با تصمیمگیری شکارگر برای شکار یکی و قبول کردن آن و رد کردن سایر شکارها همراه است. تصمیمگیری کنه شکارگر بر اساس دو نوع اطلاعات انجام میشود، نخست اطلاعاتی که در مدت زمان کوتاه تغییری نمیکند، مانند کیفیت و کمیت هر کدام از شکارها، دوم اطلاعاتی که در مدت زمان کوتاه تغییر میکند، مانند محتویات غذایی معده شکارگر، تراکم هر کدام از شکارها و ترکیب انواع شکار است (25).
برای بیشینه کردن اثرات جستجوگری، کنههای شکارگر میبایستی مدت بیشتری در لکه حاوی شکار باقی بمانند (30). زمان باقیماندن در لکه تحتتاثیر عوامل مختلفی است که میتوان به تراکم شکار، مواد فرار مرتبط با شکار و تجربیات پیشین کنه شکارگر اشاره کرد. شرایط محیطی هم روی مدت باقیماندن کنه شکارگر موثر است (17).
انتخاب لکه میزبانی توسط شکارگر تحت تاثیر عوامل زیادی است، از جمله نیاز به انواع مواد غذایی (19و 20)، حضور سایر گونههای گیاهخوار (1و 14) و شکارگرهای درون گونهای (4و 18) میتوان اشاره کرد. زمانی که گونههای شکار مختلف در یک لکه وجود دارد، ارتباط بین این شکارها روی کیفیت و انتخاب لکه توسط شکارگر تاثیر میگذارد (22 و 29). جمعیت دو گونه شکار (گیاهخوار) که روی یک گیاه تغذیه میکنند، روی یکدیگر به علت ایجاد دفاع گیاهی تاثیرمیگذارند (5 و 36) و چنین دفاعی روی کیفیت گیاهخوار به عنوان غذای شکارگر تاثیر داشته باشد (11). ممکن است روابط بین دو شکار و شکارگر پیچیدهتر باشد، به این صورت که یکی از شکارها، شکارگر گونه دیگر باشد (13)، به عنوان نمونه تریپس غربی گل افزون بر گیاهخواری، از تخم کنههای گیاهخواری مانند کنه تارعنکبوتی و تخم کنههای فیتوزئید تغذیه کند. این تریپس دارای رفتار ضد شکارگری است و به عنوان شکارگر درون رستهای با کنههای شکارگر فیتوزئید در لکهها رقابت میکند و شکارگر ممکن است از ورود به لکههای حاوی گونههای رقیب پرهیز کند (8).
کنه شکارگر Neoseiulus californicus (McGregor) (Acari: Phytoseiidae) گونه موفقی در کنترل کنههای تارتن و تعدادی از حشرات (تریپسها و سفید بالکها) محسوب میشود (1) و نسبت به دیگر کنههای فیتوزئید توانایی زیادی در استقرار در لکههای با انبوهی کم آفت دارد (17). این کنه بومی مناطق مدیترانهای و بسیاری از مناطق جهان محسوب میشود (2). این کنه شکارگر نسبت به سایر کنههای فیتوزئید فعالیت و قدرت جستجوگری کمتری دارد. اما هماهنگی و ارتباطات فضایی مناسب با کنههای تارتن و تحمل دوره گرسنگی زیاد باعث میشود به عنوان گونه موفقی در کنترل بیولوژیک عمل کند (4).
انتخاب لکه میزبانی توسط کنه شکارگر تحت تاثیر عوامل زیادی از جمله کیفیت شکار و حضور رقبا از جمله شکارگرهای همگونه و غیر همگونه است. در این پژوهش تاثیر رقم گیاه (هفت رقم تجاری توت فرنگی: رقمهای آلیسو، یالوا، ماراک، سیکوا و چاندلر گاویتا و کامروسا) و نوع شکار (کنه تارتن عنکبوتی و تریپس غربی گل) بر حضور و استقرار کنه شکارگر در لکههای میزبانی مورد بررسی قرار میگیرد. هدف اصلی این مطالعه تاثیر گیاه میزبان و نوع شکار روی انتخاب میزبانی است.
مواد و روشها
پرورش گیاه میزبان: در این پژوهش از هفت رقم تجاری توتفرنگی (رقمهای آلیسو، یالوا، ماراک، سیکوا و چاندلر گاویتا و کامروسا) استفاده شد. این رقمها از مرکز تحقیقات باغبانی دانشگاه تهران تهیه شده است و در گلخانه موسسه تحقیقات گیاهپزشکی در دمای مناسب (25-30 درجه سلسیوس در روز و 15-20 درجه سلسیوس در شب)، رطوبت نسبی 65-75 درصد و نور دایم نگهداری شدهاند. از کود کامل آهن هر دو هفته یکبار 50 گرم برای هر ظرف (حاوی شش نشای توتفرنگی) استفاده شده است و برای تکثیر و ازدیاد گیاهان، ساقههای رونده این گیاهان داخل گلدانهای پرلیت و پیتماس قرار داده شد و پس از ریشهزنی از گیاه اصلی قطع شد. لوبیا رقم سانری (Phaseolus vulgaris L. (Fabaceae)) برای پرورش کنه تارعنکبوتی استفاده شده است. کاشت گیاهان لوبیا در اتاقک پرورش در شرایط دمایی 1±27 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5± 45 درصد و با شرایط نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی و با آبیاری روزانه (همراه با کود C20) انجام شده است.
پرورش کنه تارتن عنکبوتی: برای پرورش انبوه کنه Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae) از گیاه لوبیا در اتاقک پرورش با دمای 1±27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±40 درصد و با شرایط نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی استفاده شده است. کنه تارتن روی گیاه لوبیا رهاسازی شده است و به مدت چند نسل روی این گیاه در شرایط کنترل شده و با روش هله و اورمر[1] (1985) پرورش داده شده است (12).
پرورش تریپس غربی گل: برای ایجاد جمعیت اولیه آفت، حشرات کامل تریپس غربی گلFrankiliniella occidentalis (Pergande) (Thysanoptera: Thripidae) با آسپیراتور از توتفرنگیهای آلوده به تریپس از گلخانهای در استان البرز جمعآوری شده است. برای پرورش تریپس از غلاف لوبیا در ظروف استوانهای (شیشه نوشابه) در اتاق پرورش با دمای 25-27 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 40-50 درصد که در اطراف آن سوراخهایی برای تهویه تعبیه شده بود، استفاده شد. حشرات بالغ پس از تخمگذاری با آسپیراتور جمعآوری شدند. هر دو روز یکبار غلاف لوبیا تعویض شده است و غلاف قدیمی که حاوی تخمهای تریپس بود تا دو روز نگهداری شده است و پورههای ظاهر شده با قلم مو جابجا شدهاند. داخل این ظروف مقداری دستمال کاغذی خرد شده برای تشکیل شفیرههای تریپس قرار داده شد.
پرورش کنه شکارگر N. californicus : کنه شکارگرN. californicus از شرکت کوپرت هلند تهیه و به ژرمیناتور آزمایشگاه کنهشناسی، بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی با دمای 1± 27 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی منتقل شده است. برای پرورش این کنه شکارگر از محیطهای مصنوعی شامل یک صفحه طلق پلاستیکی روی یک اسفنج اشباع از آب درون ظرف پلاستیکی که تا نیمه پر از آب بود استفاده شده است. برای جلوگیری از فرارکنهها، نوارهایی از دستمال کاغذی مرطوب در حاشیه این صفحات پلاستیکی قرار گرفتند، به نحوی که یک طرف آن در آب ظرف پلاستیکی فرو رفته و با مکش رطوبت، آب مورد نیاز کنهها را فراهم و همین طور از فرار آنها جلوگیری کند. کنههای شکارگر روی برگهای توتفرنگی (رقمهای مختلف به صورت جداگانه) پرورش داده شدند. برای پرورش این کنه شکارگر از مراحل مختلف زیستی کنه T. urticae و گرده ذرت استفاده شد (10).
همسنسازی کنه تارتن، تریپس غربی گل و کنه شکارگر N. californicus : کنه تارتن ماده بالغ را به مدت هشت ساعت روی برگ توتفرنگی قرار داده و بعد از این مدت کنههای تارتن از برگ حذف شدند. برگهای توتفرنگی که حاوی تخمهای کنه تارتن هستند، برای آزمون مورد استفاده قرار گرفته است. برای همسنسازی تریپس هم از غلافهای لوبیا استفاده شده است، غلافهای لوبیا را به مدت هشت ساعت در ظروف پرورش تریپس قرار داده و بعد از هشت ساعت غلاف را روی برگهای توتفرنگی در ظروف آزمون قرار داده و پورههای سن یکم همسن برای آزمون استفاده شده است.
برای همسنسازی کنه شکارگر هم از کنههای ماده بالغ استفاده شده است. این کنهها را روی برگهای توتفرنگی قرار داده و به مدت هشت ساعت این کنههای بالغ تخمگذاری کرده و بعد از این مدت کنههای بالغ حذف شدند و این تخمها در تشتک پتری به صورت انفرادی قرار داده و روزانه با مراحل مختلف زیستی کنه تارعنکبوتی و گرده ذرت تغذیه شدهاند و سپس بالغهای دو تا سه روزه برای آزمونها استفاده شد.
آزمونها
- میزان شکارگری کنه شکارگر در لکههای حاوی گونههای گیاهخوار متفاوت (کنه تارتن و تریپس غربی گل): برای بررسی تمایل کنه شکارگر برای ترک لکه و میزان تغذیه از روش ونبالن و سابلیس (1995) استفاده شد (33). در این آزمایش از لکههای جفتی (تشتک پتری به ابعاد نه سانتیمتری) که با یک رابط مومی به هم متصل شده بودند، استفاده شد. سپس دو دیسک برگی (توتفرنگی) به ابعاد 2 × 2 سانتیمتری به فاصله دو سانتیمتری از هم طوری قرار داده شدند که سطح زیرین برگ به سمت بالا قرار گیرد. زیر برگها به اندازه قطعات برگ برش داده شد. داخل تشتک پتریها آب ریخته شد. برگها با آگار بین آنها به طول دو سانتیمتر و عرض یک سانتیمتری به هم متصل شد.
برای انجام آزمون روی یکی از دیسک های برگی (به عنوان مثال برگ توتفرنگی رقم گاویتا) 40 عدد تخم کنه تارتن عنکبوتی و روی دیگری (به عنوان مثال برگ توتفرنگی رقم گاویتا) 40 عدد پوره سن یکم تریپس F. occidentalis قرار داده شد. به کنههای ماده به مدت 24 ساعت گرسنگی داده شد و سپس در هر تشتک پتری یک کنه شکارگر روی لکه حاوی تریپس و یا کنه تارتن قرار داده شد و آزمایش با جابجا کردن جای لکهها با یکدیگر تکرار شد. به این صورت برای هر کنه شکارگر دو تیمار و برای هر تیمار 12 تکرار در نظر گرفته شد و سپس تعداد تخم و پوره تریپس خورده شده در هر بازدید (8 ساعت) به مدت 2 روز شمارش و دادهها با نرمافزار آماری ( Spss (ver: 21 تجزیه و تحلیل آماری شد (31).
- زمان باقیماندن یا تمایل به ترک کنه N. californicus در لکههای حاوی گونههای گیاهخوار متفاوت (کنه تارتن و تریپس غربی گل) : در آزمایش دیگری امکان انتخاب دو لکه مختلف، از نظر وجود گونههای گیاهخوار (کنه ,T. urticae تریپسF. occidentalis) (لکههای جفتی) فراهم شد. در این آزمایش یکی از لکهها با فراهم آوردن 40 تخم کنه تارتن عنکبوتی روی دیسکهای برگ توتفرنگی به عنوان لکه حاوی کنه تارتن و لکه دیگر با 40 عدد پوره سن یکم تریپس غربی گل روی برگ توتفرنگی به عنوان لکه حاوی تریپس در نظر گرفته شد. برای این آزمایش دو تیمار مختلف با 12 تکرار مستقل برای هر تیمار در نظر گرفته شد. برای هر تیمار (حرکت از لکههای حاوی کنه تارتن و تریپس به صورت جداگانه) دفعات حضور کنه شکارگر در هر کدام از لکهها، میزان تغذیه کنه شکارگر در هر کدام از تیمارها ثبت شد که تیمارها شامل شروع حرکت کنه شکارگر از برگ حاوی کنه تارتن و شروع حرکت کنه شکارگر از برگ حاوی تریپس است.
- تاثیر رقمهای متفاوت توتفرنگی روی زمان باقیماندن کنه شکارگر یا تمایل به ترک لکه توسط آن: از لکههای حاوی رقمهای مختلف توتفرنگی استفاده شد. در ابتدا کنه شکارگر روی لکه رقم A توتفرنگی در مقابل لکه رقم B توتفرنگی قرار داده شد. دیسکهای برگی توتفرنگی به ابعاد 2 × 2 سانتیمتری با 40 عدد تخم کنه تارتن به صورت لکههای جفتی در نظر گرفته شد. هر کدام از رقمهای توتفرنگی به صورت جداگانه به عنوان لکه نخست قرار داده شد و در مدت دو ساعت با گذاشتن فیتیله از حرکت کنه شکارگر ممانعت به عمل آمد. پس از گذشت دو ساعت فیتیله از محل اتصال برداشته شد و اجازه حرکت به کنه شکارگر داده شد. لکهها روزانه هر هشت ساعت یک بار در دو روز پیاپی مورد بازدید قرار گرفتند و وضعیت کنه شکارگر و تعداد تخم خورده شده در هر لکه محاسبه و ثبت شد.
تجزیه و تحلیل دادههای به دست آمده در این آزمون و آزمون اول مربوط به دفعات حضور کنه شکارگر در لکهها با استفاده از آزمون نیکویی برازش (Good fitness test) و در برنامه اکسل انجام داده شد. تجزیه و تحلیل دادهها مربوط به میزان تغذیه با استفاده از نرم افزار SPPS و آزمونt مستقل انجام شده است.
نتیجهگیری و بحث
نتایج نشان داده است که محل شروع حرکت کنه شکارگر روی دفعات حضور آن تاثیر دارد. زمانی که کنه شکارگر در ساعات اولیه روی برگ توتفرنگی حاوی کنه تارتن است، دفعات حضور کنه شکارگر N. californicus در لکه حاوی کنه تارتن بیشتر بود (01/0(P< (جدول1). تعداد دفعات حضور در لکههای حاوی کنه تارتن زمانی که حرکت کنه شکارگر از لکه حاوی کنه تارتن است، بیشتر است، در حالی تعداد دفعات حضور در لکه حاوی تریپس، زمانی که حرکت کنه شکارگر از لکه حاوی تریپس است، بیشتر است.
جدول1- نتایج آزمون نکویی برازش برای مقایسه دفعات حضور کنه شکارگر N. californicus در هریک از لکههای حاوی کنه تارتن عنکبوتی و تریپس غربی گل
|
تعداد دفعات حضور |
درجه آزادی |
مقدار G |
ارزش P |
||||
|
لکه حاوی کنه تارتن |
لکه حاوی تریپس |
||||||
|
حرکت از لکه حاوی کنه تارتن |
49/0±45/5 |
49/0±45/2 |
آزمون G |
Gh |
10 |
24/193 |
00/0 |
|
Gp |
1 |
48/13 |
**0002/0 |
||||
|
Gt |
11 |
73/206 |
000/0 |
||||
|
حرکت از لکه حاوی تریپس |
42/0±18/3 |
42/0±82/4 |
آزمون G |
Gh |
10 |
28/431 |
000/0 |
|
Gp |
1 |
71/3 |
*05/0 |
||||
|
Gt |
11 |
21/435 |
00/00 |
||||
** اختلاف معنیدار در سطح 01/0، * اختلاف معنیدار در سطح 05/0 n.s. عدم اختلاف معنیدار در سطح 05/0
در هر بازدید (8 ساعت) تعداد تخم کنه تارتن عنکبوتی خورده شده توسط کنه شکارگر N. californicus در هریک از لکههای حاوی کنه تارتن و تریپس ثبت شد. نتایج نشان داد که محل حرکت اولیه کنه شکارگر، روی میزان تغذیه کنه شکارگر تاثیری ندارد (جدول 2). میزان شکارگری کنه شکارگر N. californicus از تخم کنه تارتن به طور معنیداری بیشتر از پوره تریپس غربی گل است (01/0(P<.
جدول 2-میزان شکارگری کنه شکارگر N. californicus در آزمون بررسی تمایل شکارگری کنه شکارگر برای حرکت از لکههای حاوی کنه تارتن دولکهای و تریپس غربی گل ( هر 8 ساعت)
|
تعداد افراد شکار شده |
df |
t |
p |
||
|
کنه تارتن |
تریپس |
||||
|
حرکت از لکه حاوی کنه تارتن |
18/0±54/4 |
11/0±33/1 |
66 |
45/12 |
**0001/0 |
|
حرکت از لکه حاوی تریپس |
27/0±74/4 |
11/0±54/1 |
78 |
93/11 |
**0001/0 |
|
df |
77 |
72 |
|||
|
t |
62/0 |
15/1 |
|||
|
P |
n.s. 53/0 |
n.s. 25/0 |
|||
** اختلاف معنیدار در سطح 01/0، * اختلاف معنیدار در سطح 05/0 n.s. عدم اختلاف معنیدار در سطح 05/0
کنههای شکارگر بسته به شرایط پرورش، درجه خویشاوندی و میزان آشنایی افراد لاروی و پورگی موجود در محیط، تصمیم به ترک و یا باقیماندن در لکه میزبانی خواهند کرد (27 و 28). مدت زمان حضور کنه شکارگر در لکه میزبانی به مدفوعات و مواد فرار ناشی از شکار بستگی دارد (16). در این پژوهش نوع شکار بر دفعات حضور کنه شکارگر تاثیری نداشت. در پژوهشهای دیگر نشان داده شده است که دفعات حضور کنههای شکارگر در لکههای پر تراکم شکار بیشتر از کم تراکم است. مائدا و همکاران (1998) تراکم شکار موجود در لکه را به عنوان علامتی برای تصمیم به ترک و باقیماندن در لکه استفاده کردند (17). آزمونهای انجام شده توسط نادعلی و همکاران (2014) نشان داده است که کل دفعات حضور کنه شکارگر N. californicus در لکه پرتراکم به شکل معنیداری بیشتر از لکههای کمتراکم است (21). واناس و همکاران (2006) نشان دادند که کنه شکارگر Athias-Henriot Phytoseiulus persimilis لکه یا برگ نخست را بیش از آن که تمامی شکارهای درون آن خورده شود، به نفع فرزندان ترک میکنند (34). در پژوهش انجام شده توسط نادعلی (2014) مشاهده شد که کنه شکارگر N. californicus، میزان تغذیه را صرفنظر از تراکم تخم موجود در لکهی کم و پر تراکم و لکهای که شروع حرکت از روی آن است، تنظیم میکند. در این پژوهش میزان شکارگری از تخم کنه تارتن بیشتر از لارو تریپس است که ترجیح بیشتر کنه تارتن را برای کنه شکارگر نشان میدهد (21).
در پژوهشی که توسط چاو و همکاران در سال 2017 (3) بین دیسکهای برگی حاوی مراحل مختلف زیستی کنه تارتن و پوره سن یکم تریپس غربی گل پل مومی قرار گرفته است و حضور کنه شکارگر مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش کنه شکارگر دیسکهای برگی حاوی کنه تارتن را به دیسکهای برگی حاوی پوره سن یکم تریپس ترجیح داده است که با نتایج این پژوهش همخوانی دارد. بین برگهای حاوی تریس غربی گل و برگهای بدون غذا، ترجیح کنه شکارگر معنیدار نبوده است. در این پژوهش مشخص شده است که وجود پوره سنین مختلف تریپس روی دیسکهای برگی برای کنه شکارگر ترجیح ندارد.
دفعات حضور در هر کدام از لکههای حاوی رقمهای مختلف توتفرنگی در جدول 3 نشان داده شده است. در بیشتر تیمارها حرکت اولیه کنه شکارگر، روی دفعات حضور آن روی لکههای میزبانی تاثیر دارد. اما در مواردی در لکههای جفتی هم اختلاف بین لکهها (رقمهای توتفرنگی) وجود داشت (لکههای جفتی آلیسو- ماراک، آلیسو- چاندلر، آلیسو- کامروسا و کامروسا- چاندلر). در مواردی هم اختلاف معنیدار نبود (لکههای جفتی آلیسو- سیکوا و ماراک-چاندلر). دفعات حضور کنه N. californicus بر اساس لکه مقابل آن و وجود مواد فرار ویژه دو رقم مختلف توتفرنگی، در مورد هر یک از لکههای حاوی رقمهای مختلف، متفاوت است. در آزمون کلی دفعات حضور کنه شکارگر در رقمهای مختلف توتفرنگی از نظر آماری با یکدیگر اختلاف معنیداری نداشت (94/0= P ،77 df=،28/0F=) (شکل 1).
جدول 3- نتایج آزمون نکویی برازش برای مقایسه دفعات حضور کنه شکارگر N. californicus در هریک از لکههای حاوی رقمهای مختلف توتفرنگی
|
حرکت از لکه به ترتیب A و B |
تعداد دفعات حضور |
درجه آزادی |
مقدار G |
ارزش P |
|||
|
لکه حاوی رقم A |
لکه حاوی رقم B |
||||||
|
آلیسو- یالوا |
20/0±80/1 |
20/0±2/4 |
آزمون G |
Gh |
4 |
70/0 |
71/0 |
|
Gp |
1 |
94/4 |
**026/0 |
||||
|
Gt |
5 |
63/5 |
13/0 |
||||
|
یالوا- آلیسو |
55/0±00/3 |
51/0±4/2 |
آزمون G |
Gh |
4 |
40/4 |
60/0 |
|
Gp |
1 |
33/0 |
n.s.56/0 |
||||
|
Gt |
5 |
74/4 |
19/0 |
||||
|
گاویتا- یالوا |
63/0±00/3 |
63/0±00/3 |
آزمون G |
Gh |
4 |
63/5 |
06/0 |
|
Gp |
1 |
0 |
ns 1 |
||||
|
Gt |
5 |
63/5 |
13/0 |
||||
|
یالوا- گاویتا |
09/1±80/4 |
4/0±4/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
84/2 |
24/0 |
|
Gp |
1 |
86/9 |
**001/0 |
||||
|
Gt |
5 |
69/12 |
005/0 |
||||
|
آلیسو- ماراک |
32/0±0/5 |
20/0±2/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
86/0 |
65/0 |
|
Gp |
1 |
51/12 |
**0004/0 |
||||
|
Gt |
5 |
37/13 |
004/0 |
||||
|
ماراک- آلیسو |
4/0±4/4 |
4/0±6/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
62/2 |
27/0 |
|
Gp |
1 |
79/6 |
**009/0 |
||||
|
Gt |
5 |
41/9 |
02/0 |
||||
|
آلیسو- سیکوا |
68/0±4/2 |
84/0±4 |
آزمون G |
Gh |
4 |
54/7 |
02/0 |
|
Gp |
1 |
02/2 |
n.s.15/0 |
||||
|
Gt |
5 |
56/9 |
02/0 |
||||
|
سیکوا- آلیسو |
8/0±2/3 |
8/0±8/2 |
آزمون G |
Gh |
4 |
28/9 |
01/0 |
|
Gp |
1 |
13/0 |
n.s.71/0 |
||||
|
Gt |
5 |
4/9 |
02/0 |
||||
|
گاویتا- سیکوا |
6/0±6/4 |
6/0±6/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
52/5 |
06/0 |
|
Gp |
1 |
79/6 |
**009/0 |
||||
|
Gt |
5 |
32/12 |
006/0 |
||||
|
سیکوا- گاویتا |
49/0±8/4 |
4/0±4/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
84/2 |
24/0 |
|
Gp |
1 |
86/9 |
**001/0 |
||||
|
Gt |
5 |
69/12 |
005/0 |
||||
|
ماراک- گاویتا |
37/0±2/4 |
37/0±8/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
24/2 |
32/0 |
|
Gp |
1 |
94/4 |
n.s.32/0 |
||||
|
Gt |
5 |
18/7 |
007/0 |
||||
|
گاویتا- ماراک |
24/0±4/5 |
0±1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
034/0 |
98/0 |
|
Gp |
1 |
62/16 |
**0004/0 |
||||
|
Gt |
5 |
65/16 |
0008/0 |
||||
|
آلیسو- چاندلر |
58/0±8/1 |
6/0±4/4 |
آزمون G |
Gh |
4 |
12/5 |
08/0 |
|
Gp |
1 |
62/5 |
*02/0 |
||||
|
Gt |
5 |
74/10 |
013/0 |
||||
|
چاندلر- آلیسو |
4/0±4/4 |
37/0±8/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
21/2 |
33/0 |
|
Gp |
1 |
62/5 |
*02/0 |
||||
|
Gt |
5 |
83/7 |
05/0 |
||||
|
آلیسو- گاویتا |
63/0±5 |
4/0±6/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
37/3 |
18/0 |
|
Gp |
1 |
19/9 |
**002/0 |
||||
|
Gt |
5 |
57/12 |
005/0 |
||||
|
گاویتا- آلیسو |
07/1±2/4 |
92/0±8/2 |
آزمون G |
Gh |
4 |
41/1 |
002/0 |
|
Gp |
1 |
41/1 |
n.s.23/0 |
||||
|
Gt |
5 |
13/13 |
004/0 |
||||
|
گاویتا- چاندلر |
81/0±6/2 |
81/0±4/3 |
آزمون G |
Gh |
4 |
53/0 |
008/0 |
|
Gp |
1 |
56/9 |
n.s 46/0 |
||||
|
Gt |
5 |
09/10 |
02/0 |
||||
|
چاندلر- گاویتا |
00±5 |
0±1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
0 |
1 |
|
Gp |
1 |
5/14 |
**000/0 |
||||
|
Gt |
5 |
55/14 |
002/0 |
||||
|
آلیسو- کامروسا |
55/0±4 |
58/0±8/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
83/4 |
089/0 |
|
Gp |
1 |
28/4 |
*04/0 |
||||
|
Gt |
5 |
11/9 |
03/0 |
||||
|
کامروسا- آلیسو |
24/0±4/1 |
24/0±6/4 |
آزمون G |
Gh |
4 |
09/1 |
58/0 |
|
Gp |
1 |
99/8 |
**002/0 |
||||
|
Gt |
5 |
09/10 |
018/0 |
||||
|
ماراک- یالوا |
4/0±6/3 |
37/0±8/2 |
آزمون G |
Gh |
4 |
65/1 |
44/0 |
|
Gp |
1 |
50/0 |
n.s. 48/0 |
||||
|
Gt |
5 |
15/2 |
54/0 |
||||
|
یالوا- ماراک |
0±1 |
00±5 |
آزمون G |
Gh |
4 |
0 |
1 |
|
Gp |
1 |
55/14 |
**0001/0 |
||||
|
Gt |
5 |
55/14 |
002/0 |
||||
|
سیکوا- یالوا |
4/0±6/3 |
51/0±6/2 |
آزمون G |
Gh |
4 |
92/2 |
23/0 |
|
Gp |
1 |
81/0 |
n.s. 37/0 |
||||
|
Gt |
5 |
73/3 |
29/0 |
||||
|
یالوا- سیکوا |
37/0±2/4 |
37/0±8/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
4/2 |
32/0 |
|
Gp |
1 |
94/4 |
*026/0 |
||||
|
Gt |
5 |
18/7 |
066/0 |
||||
|
ماراک- چاندلر |
4/0±6/2 |
4/0±4/3 |
آزمون G |
Gh |
4 |
18/2 |
33/0 |
|
Gp |
1 |
53/0 |
n.s. 46/0 |
||||
|
Gt |
5 |
72/2 |
44/0 |
||||
|
چاندلر- ماراک |
31/0±2 |
31/0±4 |
آزمون G |
Gh |
4 |
55/1 |
46/0 |
|
Gp |
1 |
40/3 |
n.s. 06/0 |
||||
|
Gt |
5 |
95/4 |
17/0 |
||||
|
چاندلر- یالوا |
63/0±4 |
63/0±2 |
آزمون G |
Gh |
4 |
01/6 |
049/0 |
|
Gp |
1 |
39/3 |
n.s. 06/0 |
||||
|
Gt |
5 |
41/9 |
024/0 |
||||
|
یالوا- چاندلر |
31/0±5 |
24/0±4/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
05/1 |
59/0 |
|
Gp |
1 |
74/10 |
** 001/0 |
||||
|
Gt |
5 |
79/11 |
008/0 |
||||
|
یالوا- کامروسا |
31/0±5 |
2/0±2/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
86/0 |
65/0 |
|
Gp |
1 |
51/12 |
** 000/0 |
||||
|
Gt |
5 |
37/13 |
004/0 |
||||
|
کامروسا- یالوا |
6/0±6/4 |
37/0±8/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
95/2 |
23/0 |
|
Gp |
1 |
34/6 |
n.s. 11/0 |
||||
|
Gt |
5 |
28/9 |
02/0 |
||||
|
یالوا- کامروسا |
50/0±6/4 |
4/0±4/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
72/2 |
25/0 |
|
Gp |
1 |
99/8 |
** 003/0 |
||||
|
Gt |
5 |
71/11 |
008/0 |
||||
|
چاندلر- گاویتا |
24/0±6/5 |
4/0±4/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
27/1 |
53/0 |
|
Gp |
1 |
49/13 |
** 0002/0 |
||||
|
Gt |
5 |
77/14 |
002/0 |
||||
|
گاویتا- چاندلر |
73/0±2/4 |
73/0±2/2 |
آزمون G |
Gh |
4 |
43/7 |
02/0 |
|
Gp |
1 |
18/3 |
n.s. 07/0 |
||||
|
Gt |
5 |
61/10 |
01/0 |
||||
|
گاویتا- کامروسا |
4/0±4/3 |
6/0±2/3 |
آزمون G |
Gh |
4 |
11/3 |
19/0 |
|
Gp |
1 |
30/0 |
n.s. 86/0 |
||||
|
Gt |
5 |
34/3 |
34/0 |
||||
|
کامروسا-گاویتا |
24/0±4/4 |
37/0±8/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
70/1 |
42/0 |
|
Gp |
1 |
62/5 |
* 02/0 |
||||
|
Gt |
5 |
32/7 |
06/0 |
||||
|
سیکوا-کامروسا |
7/0±4 |
68/0±4/2 |
آزمون G |
Gh |
4 |
35/6 |
04/0 |
|
Gp |
1 |
02/2 |
n.s. 15/0 |
||||
|
Gt |
5 |
38/8 |
04/0 |
||||
|
کامروسا- سیکوا |
37/0±8/4 |
2/0±2/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
83/0 |
66/0 |
|
Gp |
1 |
56/11 |
** 0006/0 |
||||
|
Gt |
5 |
39/12 |
006/0 |
||||
|
ماراک-کامروسا |
37/0±2/2 |
37/0±8/3 |
آزمون G |
Gh |
4 |
11/2 |
35/0 |
|
Gp |
1 |
16/2 |
n.s. 14/0 |
||||
|
Gt |
5 |
27/4 |
23/0 |
||||
|
کامروسا- ماراک |
24/0±6/4 |
25/0±4/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
09/1 |
58/0 |
|
Gp |
1 |
99/8 |
** 003/0 |
||||
|
Gt |
5 |
09/10 |
02/0 |
||||
|
چاندلر-سیکوا |
27/0±8/1 |
4/0±5 |
آزمون G |
Gh |
4 |
83/7 |
32/0 |
|
Gp |
1 |
24/2 |
** 005/0 |
||||
|
Gt |
5 |
08/10 |
02/0 |
||||
|
سیکوا- چاندلر |
31/0±3 |
2/0±2/3 |
آزمون G |
Gh |
4 |
02/0 |
67/0 |
|
Gp |
1 |
79/0 |
n.s. 85/0 |
||||
|
Gt |
5 |
82/0 |
84/0 |
||||
|
چاندلر-کامروسا |
4/0±4/4 |
4/0±6/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
62/2 |
27/0 |
|
Gp |
1 |
79/6 |
** 009/0 |
||||
|
Gt |
5 |
41/9 |
02/0 |
||||
|
کامروسا- چاندلر |
40/0±2 |
37/0±2/4 |
آزمون G |
Gh |
4 |
99/3 |
26/0 |
|
Gp |
1 |
65/2 |
* 04/0 |
||||
|
Gt |
5 |
64/6 |
08/0 |
||||
|
ماراک- سیکوا |
37/0±2/3 |
44/0±3 |
آزمون G |
Gh |
4 |
03/0 |
34/0 |
|
Gp |
1 |
15/2 |
n.s. 85/0 |
||||
|
Gt |
5 |
18/2 |
53/0 |
||||
|
سیکوا- ماراک |
31/0±5 |
2/0±2/1 |
آزمون G |
Gh |
4 |
51/12 |
47/0 |
|
Gp |
1 |
86/0 |
** 0004/0 |
||||
|
Gt |
5 |
37/13 |
003/0 |
||||
** اختلاف معنی دار در سطح 01/0، * اختلاف معنیدار در سطح 05/0 n.s. عدم اختلاف معنیدار در سطح 05/0
میزان تغذیه کنه شکارگر N. californicus بین لکههای جفتی (دو رقم توتفرنگی) در جدول 4 نشان داده شده است. در بیشتر لکههای جفتی میزان شکارگری کنه شکارگر در لکههای رقمهای مختلف با یکدیگر اختلاف معنیداری دارد. برای حرکت کنه شکارگر از هر کدام از لکهها اختلاف معنیداری در بیشتر موارد مشاهده نشد. در آزمون کلی میزان شکارگری کنه شکارگر در رقمهای مختلف توتفرنگی از نظر آماری با یکدیگر اختلاف معنیداری نداشت (08/0= P،77 df=،00/2F=) (شکل 1).
جدول 4- میزان شکارگری کنه شکارگر N. californicus در آزمون بررسی تمایل شکارگری کنه شکارگر برای حرکت از لکههای حاوی دو رقم توتفرنگی ( هر 8 ساعت)
|
رقمها |
|
تعداد افراد شکار شده |
df |
t |
p |
|
|
( رقم a) |
( رقم b) |
|||||
|
( الیسو و یالوا) |
حرکت از لکه حاوی آلیسو (رقم a) |
40/0±87/3 |
48/0±05/6 |
23 |
88/2 |
**008/0 |
|
حرکت از لکه حاوی یالوا (رقم b) |
56/0±78/1 |
44/0±40/1 |
18 |
51/2 |
*021/0 |
|
|
df |
16 |
21 |
||||
|
t |
25/7 |
48/0 |
||||
|
P |
n.s.48/0 |
n.s.63/0 |
||||
|
(گاویتا و یالوا) |
حرکت از لکه حاوی گاویتا (رقم a) |
53/0±47/4 |
34/0±5/4 |
27 |
52/0 |
n.s.96/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی یالوا (رقم b) |
78/0±70/5 |
40/0±75/5 |
25 |
44/0 |
n.s.97/0 |
|
|
df |
16 |
21 |
|
|
|
|
|
t |
25/7 |
48/0 |
|
|
|
|
|
p |
n.s.48/0 |
n.s.63/0 |
|
|
|
|
(آلیسو و ماراک) |
حرکت از لکه حاوی آلیسو(رقم a) |
37/0±47/4 |
94/0±00/6 |
22 |
74/1 |
**009/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی ماراک(رقم b) |
18/1±0/6 |
73/0±84/4 |
17 |
87/0 |
n.s.40/0 |
|
|
df |
16 |
21 |
|
|
|
|
|
t |
25/7 |
48/0 |
|
|
|
|
|
P |
n.s.48/0 |
n.s.63/0 |
|
|
|
|
(گاویتا وماراک) |
حرکت از لکه حاوی گاویتا(رقم a) |
89/0±47/8 |
17/0±17/4 |
19 |
01/3 |
**007/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی ماراک(رقم b) |
56/0±28/7 |
56/0±28/7 |
18 |
12/1 |
n.s.27/0 |
|
|
df |
20 |
17 |
|
|
|
|
|
t |
86/0 |
93/0 |
|
|
|
|
|
p |
n.s.40/0 |
n.s.36/0 |
|
|
|
|
(آلیسو و چاندلر) |
حرکت از لکه حاوی آلیسو(رقم a) |
18/1±85/5 |
70/0±67/10 |
14 |
67/3 |
**003/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی چاندلر(رقم b) |
60/0±07/10 |
48/0±57/5 |
19 |
84/4 |
**000/0 |
|
|
df |
12 |
21 |
|
|
|
|
|
t |
224/0 |
63/0 |
|
|
|
|
|
p |
n.s.83/0 |
n.s.36/0 |
|
|
|
|
(چاندلر و آلیسو) |
حرکت از لکه حاوی چاندلر(رقم a) |
49/0±56/4 |
22/0±40/4 |
24 |
25/0 |
n.s.80/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی آلیسو(رقم b) |
39/0±8/4 |
70/0±67/4 |
20 |
16/0 |
n.s.88/0 |
|
|
df |
24 |
20 |
|
|
|
|
|
t |
34/0 |
33/0 |
|
|
|
|
|
p |
n.s.74/0 |
n.s.74/0 |
|
|
|
|
(یالوا و سیکوا) |
حرکت از لکه حاوی یالوا(رقم a) |
65/0±8/4 |
43/0±9/6 |
18 |
70/2 |
**01/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی سیکوا(رقم b) |
52/0±83/4 |
70/0±27/4 |
21 |
65/0 |
n.s.52/0 |
|
|
df |
20 |
19 |
|
|
|
|
|
t |
04/0 |
11/3 |
|
|
|
|
|
p |
n.s.67/0 |
**006/0 |
|
|
|
|
(ماراک و یالوا) |
حرکت از لکه حاوی ماراک(رقم a) |
65/0±82/5 |
64/0±90/6 |
19 |
15/1 |
n.s.27/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی یالوا(رقم b) |
89/0±28/6 |
76/0±33/6 |
17 |
39/0 |
n.s.98/0 |
|
|
df |
16 |
20 |
|
|
|
|
|
t |
42/0 |
55/0 |
|
|
|
|
|
p |
n.s.68/0 |
n.s.58/0 |
|
|
|
|
(یالوا و کامروسا) |
حرکت از لکه حاوی یالوا(رقم a) |
74/0±54/5 |
15/0±42/8 |
23 |
67/3 |
**001/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی کامروسا(رقم b) |
15/0±3/5 |
03/1±7/3 |
18 |
5/1 |
n.s.14/0 |
|
|
df |
21 |
20 |
|
|
|
|
|
t |
27/0 |
65/4 |
|
|
|
|
|
p |
n.s.68/0 |
**000/0 |
|
|
|
|
(چاندلر و کامروسا) |
حرکت از لکه حاوی چاندلر(رقم a) |
69/0±69/3 |
56/0±54/3 |
25 |
15/0 |
n.s.88/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی کامروسا(رقم b) |
62/0±5/9 |
54/0±92/5 |
20 |
37/4 |
*000/0 |
|
|
df |
24 |
21 |
|
|
|
|
|
t |
81/5 |
03/3 |
|
|
|
|
|
p |
**000/0 |
**006/0 |
|
|
|
|
(چاندلر و سیکوا) |
حرکت از لکه حاوی چاندلر(رقم a) |
52/0±67/8 |
74/0±00/7 |
23 |
82/1 |
**08/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی سیکوا(رقم b) |
58/0±75/5 |
42/0±33/8 |
24 |
14/3 |
**004/0 |
|
|
df |
20 |
27 |
|
|
|
|
|
t |
54/0 |
35/1 |
|
|
|
|
|
p |
n.s.60/0 |
n.s.19/0 |
|
|
|
|
(چاندلر و ماراک) |
حرکت از لکه حاوی چاندلر(رقم a) |
72/0±7/4 |
35/0±2/6 |
22 |
87/1 |
**007/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی ماراک(رقم b) |
73/0±8/5 |
82/0±09/6 |
21 |
23/0 |
n.s.82/0 |
|
|
df |
22 |
21 |
|
|
|
|
|
t |
06/1 |
18/0 |
|
|
|
|
|
p |
n.s.30/0 |
n.s.85/0 |
|
|
|
|
(کامروسا و ماراک) |
حرکت از لکه حاوی کامروسا(رقم a) |
63/0±08/3 |
23/0±03/6 |
23 |
31/4 |
**00/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی ماراک(رقم b) |
55/0±2/5 |
26/0±22/5 |
22 |
41/0 |
n.s.97/0 |
|
|
df |
20 |
25 |
|
|
|
|
|
t |
40/2 |
47/2 |
|
|
|
|
|
p |
**03/0 |
**02/0 |
|
|
|
|
(کامروسا و سیکوا) |
حرکت از لکه حاوی کامروسا(رقم a) |
74/0±25/4 |
15/0±00/5 |
20 |
91/0 |
n.s.37/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی سیکوا(رقم b) |
45/0±47/4 |
93/0±22/7 |
25 |
98/2 |
**006/0 |
|
|
df |
20 |
25 |
|
|
|
|
|
t |
52/2 |
89/0 |
|
|
|
|
|
p |
**02/0 |
n.s.38/0 |
|
|
|
|
(کامروسا و آلیسو) |
حرکت از لکه حاوی کامروسا(رقم a) |
79/0±7 |
54/0±92/1 |
25 |
05/5 |
**000/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی آلیسو(رقم b) |
59/0±83/6 |
55/0±31/6 |
23 |
65/0 |
n.s.52/0 |
|
|
df |
25 |
23 |
|
|
|
|
|
t |
62/0 |
68/5 |
|
|
|
|
|
p |
n.s.87/0 |
**000/0 |
|
|
|
|
(چاندلر و گاویتا) |
حرکت از لکه حاوی چاندلر(رقم a) |
69/0±50/5 |
22/0±60/4 |
28 |
91/0 |
n.s.37/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی گاویتا(رقم b) |
20/0±2/8 |
51/0±4/6 |
23 |
67/1 |
n.s.11/0 |
|
|
df |
23 |
28 |
|
|
|
|
|
t |
93/1 |
46/2 |
|
|
|
|
|
p |
**07/0 |
**02/0 |
|
|
|
|
(آلیسو و گاویتا) |
حرکت از لکه حاوی آلیسو(رقم a) |
39/0±79/5 |
18/0±37/4 |
33 |
07/3 |
**004/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی گاویتا(رقم b) |
52/0±69/4 |
38/0±5/7 |
30 |
41/4 |
**00/0 |
|
|
df |
33 |
30 |
|
|
|
|
|
t |
73/1 |
49/7 |
|
|
|
|
|
p |
n.s.59/0 |
**000/0 |
|
|
|
|
(آلیسو و سیکوا) |
حرکت از لکه حاوی آلیسو(رقم a) |
27/0±15/5 |
51/0±08/7 |
24 |
31/3 |
**03/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی سیکوا(رقم b) |
43/0±27/6 |
43/0±27/6 |
21 |
03/1 |
n.s.31/0 |
|
|
df |
23 |
28 |
|
|
|
|
|
t |
93/1 |
46/2 |
|
|
|
|
|
p |
**07/0 |
**02/0 |
|
|
|
|
( ماراک و سیکوا) |
حرکت از لکه حاوی ماراک (رقم a) |
64/0±07/4 |
42/0±00/6 |
21 |
05/2 |
**05/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی سیکوا(رقم b) |
49/0±05/6 |
49/0±05/6 |
23 |
04/2 |
**05/0 |
|
|
df |
21 |
23 |
|
|
|
|
|
t |
47/0 |
76/0 |
|
|
|
|
|
p |
n.s.65/0 |
n.s.94/0 |
|
|
|
|
( ماراک و سیکوا) |
حرکت از لکه حاوی ماراک (رقم a) |
64/0±07/4 |
42/0±00/6 |
21 |
05/2 |
**05/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی سیکوا(رقم b) |
49/0±05/6 |
49/0±05/6 |
23 |
04/2 |
**05/0 |
|
|
df |
21 |
23 |
|
|
|
|
|
t |
47/0 |
76/0 |
|
|
|
|
|
p |
n.s.65/0 |
n.s.94/0 |
|
|
|
|
( گاویتا و کامروسا) |
حرکت از لکه حاوی گاویتا(رقم a) |
50/0±00/6 |
10/0±00/5 |
21 |
53/1 |
n.s.14/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی کامروسا(رقم b) |
21/0±54/4 |
77/0±09/6 |
20 |
0494/1 |
**07/0 |
|
|
df |
22 |
19 |
|
|
|
|
|
t |
49/2 |
22/1 |
|
|
|
|
|
p |
**02/0 |
n.s.24/0 |
|
|
|
|
(سیکوا و گاویتا) |
حرکت از لکه حاوی سیکوا(رقم a) |
77/0±99/5 |
97/0±44/6 |
17 |
44/0 |
n.s.66/0 |
|
|
حرکت از لکه حاوی گاویتا(رقم b) |
42/0±00/9 |
65/0±84/6 |
21 |
60/2 |
**02/0 |
|
|
df |
18 |
20 |
|
|
|
|
|
t |
54/3 |
36/0 |
|
|
|
|
|
p |
**002/0 |
n.s.72/0 |
|
|
|
** اختلاف معنیدار در سطح 01/0، * اختلاف معنیدار در سطح 05/0 n.s. عدم اختلاف معنیدار در سطح 05/0
شکل 1- دفعات حضور و میزان شکارگری کنه شکارگر californicus N. . در هریک از لکههای حاوی رقمهای مختلف توتفرنگی
در این پژوهش نوع شکار (کنه تارتن عنکبوتی و تریپس غربی گل) بر دفعات حضور کنه شکارگر تاثیری نداشت، در حالی که دفعات حضور کنه شکارگر در بین رقمهای مختلف توتفرنگی در 61 درصد موارد اختلاف نشان داده است. در میزان شکارگری کنه شکارگر در 52 درصد از آزمونها بین رقمها اختلاف مشاهده شد و در بقیه موارد میزان شکارگری کنه شکارگر از شکار روی رقمها اختلاف نشان نداد که دلیل آن نداشتن اختلاف تراکم شکار است و مواد فرار بویایی حاصل از رقمها در میزان تغذیه کنه شکارگر تاثیر معنیداری را ایجاد نکرد.
عوامل زیادی بر تصمیمگیری برای استقرار در لکه یا ترک آن تاثیر دارد که از مهمترین آنها میتوان به تراکم شکار و شکارگر در لکه کنونی اشاره کرد (17). کنه شکارگر برای انتخاب بین لکههای میزبانی، منابع را در داخل لکه و همچنین زیستگاه خارج ارزیابی میکند (7). زندهمانی شکار و شبکههای تاری و مواد فرار موجود در لکه بر باقی ماندن کنه در لکههای میزبانی نقش دارد (24). تئوریهای کاوشگری و تخمگذاری بهینه بر این باورند که شکارگرها ترک لکه را بر اساس نیاز خود و نتاج با شکار تطبیق میدهند تا بتوانند قدرت تولیدمثل را هم در زمان حال و هم زمان آینده به شکل موفقیتآمیزی بیشتر کنند (34).
تمایل کنه برای کاوشگری در هر یک لکه، باقیماندن در لکه یا ترک آن، میزان تغذیه در آزمونهای انجام شده بین دو لکه متفاوت مورد بررسی قرار گرفت که بین رقمهای مختلف اختلافاتی مشاهده شد که اختلاف مواد فرار بویایی از دلایل اصلی این اختلاف در این پژوهش است. سانتوس (1991) (26) رفتار جستجوگری در لکه و نوع ارتباط بین کنه شکارگر Zetzellia mali (Ewing) و طعمههایشPanonychus ulmi (Koch) وAculus schlechtendali Nalepa روی درختان سیب را مطالعه کرد و نشان داد، در شرایطی که تراکم کنههای گیاهخوار کاهش مییابد کنه شکارگر Z. mali میزان تغذیه و تخمگذاری خود را کاهش و از این طریق دوام و زندهمانی خود را افزایش داده و در عین حال به جای صرف بیهوده انرژی برای یافتن شکار، آن را برای تولید فرزندان ذخیره میکند. کنهی شکارگر در یک نقطه جستجوی خود را در لکه به اتمام رسانده و درصدد یافتن لکه جدید بر میآید. پایان جستجوگری در پراکندگی و کاوش برای یافتن لکه جدید ممکن است هنگامی رخ دهد که شکارگر تمام شکار موجود در لکه را به اتمام رسانده و برای تجدید ذخایر انرِژی خود در جستجوی لکهای جدید برآید. گاهی هم شکارگر لکه را در حالی ترک میکند که هنوز تعدادی شکار برای تغذیه وجود دارد (34).
ترجیح کمتر کنه شکارگر به حضور در لکههای حاوی تریپس ممکن است به دو دلیل باشد، اولین دلیل است که پوره تریپس نسبت به تخم کنه تارتن به عنوان شکار غیر ترجیحی است و دوم اینکه تریپس شکارگر تخم کنه شکارگر محسوب میشود (15و 18). در پژوهش دیگری نشان داده شده است که کنه شکارگر لکههای میزبانی حاوی کنه تارتن نسبت به لکههای میزبانی حاوی کنه تارتن و پوره سن یکم و دوم تریپس ترجیح میدهد و لکههای میزبانی حاوی پورههای تریپس برای کنه شکارگر ترجیح نداشته است، این در حالی است که کنه شکارگرN. californicus قادر به تکمیل مراحل مختلف زیستی در صورت تغذیه از پوره سن یکم تریپس غربی گل است.
دفعات حضور کنه شکارگر در لکههای میزبانی تحت تاثیر عواملی مانند نوع شکار نبود، ولی میزان تغذیه کنه شکارگر از شکار ترجیحی (کنه تارتن عنکبوتی) بیشتر از شکار غیر ترجیحی (پوره تریپس غربی گل) بود. در این پژوهش مشخص شد که وجود پوره سن یکم تریپس بر دفعات حضور کنه شکارگر تاثیری نداشته است. در بررسی آزمونهای دوتایی بین مواد فرار القایی از دو رقم توتفرنگی تفاوت وجود دارد، دفعات حضور کنه شکارگر و میزان تغذیه آن روی تعدادی از رقمهای توتفرنگی مورد آزمون بیشتر بود، ولی در مقایسه کلی بین رقمها از نظر دفعات حضور کنه شکارگر و میزان تغذیه آن از شکار اختلاف مشاهده شد.
رفتار شکارگر تحت تاثیر ارتباط بین دو گونه و یا چند گونه شکار است (32). وجود دو شکار علاوه بر اینکه باعث کاهش کیفیت میزبان گیاهی می شود، در این پژوهش ارتباطات شکارگری درون رستهای هم مشاهده شده است (پوره تریپس و کنه شکارگر، شکارگر کنه تارعنکبوتی هستند). کیفیت لکه میزبانی به گونه شکارگر و گیاه میزبان بستگی دارد.
[1]Helle & Overmeer
(علمی)', './data/animal/coversheet/211618473845.jpg'))
دوره 34، شماره 1
فروردین 1400صفحه 10-23
- تاریخ دریافت: 27 شهریور 1398
- تاریخ بازنگری: 30 اردیبهشت 1399
- تاریخ پذیرش: 01 مرداد 1399