مجله پژوهشهای جانوری (مجله زیست شناسی ایران)(علمی)

بررسی خصوصیات تولید مثلی لاک پشت منقار عقابی(Eretmochelys imbricata) در سواحل جزیره کیش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناس

2739

چکیده

چکیده
با توجه به اینکه لاک پشت منقار عقابی گونه ای به شدت در معرض خطر انقراض است و پژوهش زیادی در مورد وضعیت این گونه در جزیره کیش به عنوان یکی از مکان های اصلی تخمگذاری آن انجام نشده این مطالعه با هدف بررسی خصوصیات تولید مثلی این گونه ارزشمند در سال 1389- 1388 در جزیره کیش انجام شد. صفات زیستی و تولید مثلی لاک پشت ها و نوزادان مورد بررسی گرفت که نتایج بدست آمده شامل: میانگین وزن لاک پشت 143/40 کیلوگرم، طول مستقیم کاراپاس 65 سانتیمتر، عرض مستقیم کاراپاس 619/50 سانتیمتر، تعداد تخم862/2 ±5/92 عدد، تخم نرمال 178/2±5/74 عدد، تخم غیر نرمال 548/1±3/17عدد، میانگین قطر تخم 19/0±927/37 میلیمتر، وزن تخم 47/0±793/30 گرم، میانگین طول مستقیم کاراپاس نوزاد 18/0±746/38 میلیمتر، عرض مستقیم کاراپاس نوزاد 15/0±792/30 میلیمتر، میانگین وزن نوزاد 19/0± 416/12 گرم، درصد موفقیت تفریخ 76/84 درصد و میانگین مدت انکوباسیون 67 روز می باشد. بیشترین همبستگی بین وزن و طول مستقیم کاراپاس نوزاد با ضریب همبستگی 858/0= r بدست آمد. نتایج این مطالعه نشان داد که بین خصوصیات تولید مثلی لاک پشت های منقار عقابی جزایر ایرانی خلیج فارس و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس و دریای عمان اختلاف معنی داری وجود ندارد اما اندازه تخم در منطقه خلیج فارس به دلیل کوچکتر بودن لاک پشت های ماده و میانگین پایین تر تعداد تخم از سایر نقاط دنیا بزرگتر است و درصد موفقیت تفریخ عمدتاً به دلیل آلودگی های نفتی از سایر نقاط دنیا کمتر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Reproductive characteristics of Hawksbill turtles (Eretmochelys imbricata) in Kish Island coasts

نویسنده [English]

  • MEHDI TABIB

چکیده [English]

Abstract
Hawksbill turtle is a species which endangered and much researchs was not done on condition of this species in Kish Island which is one of main places for nesting. This study was performed for reproductive characteristics Hawksbill turtles of kish Island in 2010-2011. Biological and reproductive characteristics of female turtules and embryos were measured the obtained results contain average weight of turtle 40.143kg,straight carapace length 65cm,straight carapace width 50.619cm and the average total of eggs 92.5±2.862, number of normal eggs 74.5±2.178, number of abnormal eggs 17.3±1.548, diameter of eggs 37.927±0.19, weight of eggs 30.793±0.47, the average straight carapace length 38.746±0.18 mm, straight carapace width 30.792±0.15 mm and weight 12.416 ±0.19gr, percent hatching success 84.76, incubation period 67 days. The highest correlation between weight and straight carapace length for embryo obtained with correlation coefficient r =0.858. Results of study showed that there is no significant difference between reproductive characteristics of Hawksbill turtles of Iranian Persian Gulf Islands and countries of Persian Gulf and Oman sea, but size of egg in Persian Gulf region is bigger than other parts of world because of smaller size of female turtle and average lower number of eggs. Percent of hatching success is lower than the other parts of world mainly because of oil pollution.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Persian Gulf
  • Hawksbill turtle
  • Reproductive Characteristics
  • Hatching Success

بررسی خصوصیات تولیدمثلی لاک پشت منقار عقابی(Eretmochelys imbricata) در سواحل جزیره کیش

مهدی طبیب

خرمشهر، دانشگاه علوم و فنون دریایی، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، گروه بیولوژی دریا

تاریخ دریافت: 27/5/91               تاریخ پذیرش: 15/5/92 

چکیده

با توجه به اینکه لاک­پشت منقار عقابی گونه­ای به شدت در معرض خطر انقراض است و پژوهش زیادی در مورد وضعیت این گونه در جزیره کیش به عنوان یکی از مکان­های اصلی تخمگذاری آن انجام نشده این مطالعه با هدف بررسی خصوصیات تولیدمثلی این گونه ارزشمند در سال 1389- 1388 در جزیره کیش انجام شد. صفات زیستی و تولیدمثلی لاک­پشت­ها و نوزادان مورد بررسی گرفت که نتایج بدست آمده شامل: میانگین وزن لاک­پشت 143/40 کیلوگرم، طول مستقیم کاراپاس 65 سانتیمتر، عرض مستقیم کاراپاس 619/50 سانتیمتر، تعداد تخم862/2 ±5/92 عدد، تخم نرمال 178/2±5/74 عدد، تخم غیر نرمال 548/1±3/17عدد، میانگین قطر تخم 19/0±927/37 میلیمتر، وزن تخم 47/0±793/30 گرم، میانگین طول مستقیم کاراپاس نوزاد 18/0±746/38 میلیمتر، عرض مستقیم کاراپاس نوزاد 15/0±792/30 میلیمتر، میانگین وزن نوزاد 19/0± 416/12 گرم، درصد موفقیت تفریخ 76/84 درصد و میانگین مدت انکوباسیون 67 روز می­باشد. بیشترین همبستگی بین وزن و طول مستقیم کاراپاس نوزاد با ضریب همبستگی858/0= r بدست آمد. نتایج این مطالعه نشان داد که بین خصوصیات تولیدمثلی لاک­پشت­های منقار عقابی جزایر ایرانی خلیج فارس و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس و دریای عمان اختلاف معنی­داری وجود ندارد اما اندازه تخم در منطقه خلیج فارس به دلیل کوچکتر بودن لاک­پشت­های ماده از میانگین جهانی، همچنین میانگین پایین­تر تعداد تخم، از سایر نقاط دنیا بزرگتر است و درصد موفقیت تفریخ عمدتاً به دلیل آلودگی­های نفتی از سایر نقاط دنیا کمتر است.

واژه­های کلیدی: خلیج فارس، لاک پشت منقار عقابی، خصوصیات تولید مثلی، موفقیت تفریخ

نویسنده مسئول، تلفن: 09395469614، پست الکترونیکی: Mehdi_tabib@yahoo.com

مقدمه

 

لاک پشت­های دریایی بیش از 100 میلیون سال پیش یعنی در دوره کرتاسه در روی کره زمین می­زیستند (20).  گزارشات فسیل­های این دوره نشان می­دهد که لاک پشت­های دریایی دارای چهار خانواده بوده­اند که امروزه فقط دو خانواده Dermochelidae وCheloniidae باقی مانده­اند (32). لاک­پشت­های دریایی امروزی دارای هشت گونه هستند که خانواده Dermochelidae فقط دارای یک گونه به نام پشت چرمی و خانواده Cheloniidae دارای هفت گونه است که در جدول 1 آمده است (13). از هشت گونه لاک­پشت دریایی امروزی پنج گونه منقار عقابی، سبز، سرخ، زیتونی و پشت چرمی در خلیج فارس مشاهده شده­اند که فقط دو گونه منقار عقابی و سبز در سواحل  ایران تخمگذاری می­کنند (31). لاک پشت­های منقار عقابی در بیشتر نواحی گرمسیری جهان و در بخش­های مرکزی اقیانوس­های اطلس، هند و آرام پراکنش دارند (14).

لاک پشت­های منقار عقابی بالغ صدها و شاید هزاران کیلومتر بین مکان تولیدمثلی و مکان های تغذیه­ای مهاجرت می­کنند (36). غذای اصلی لاک پشت­های منقار عقابی در اقیانوس اطلس، اسفنج می­باشد (12) ولی در اقیانوس هند و آرام  علاوه بر اسفنج از جلبک­ها و دیگر بی مهرگان نیز تغذیه می­کنند (9).

 

جدول1- گونه های لاک پشت دریایی امروزی (23).

نام فارسی

نام انگلیسی

نام لاتین (علمی)

خانواده

لاک پشت منقار عقابی

Hawksbill turtle

Eretmochelys imbricata

Cheloniidae

لاک پشت سبز

Green turtle

Chelonia mydas

Cheloniidae 

لاک پشت سیاه

Black turtle

Chelonia agassizii

Cheloniidae 

لاک پشت سرخ

Loggerhead turtle

Caretta caretta

Cheloniidae 

لاک پشت زیتونی

Olive ridley turtle

Lepidochelys olivacea

Cheloniidae 

لاک پشت گرد

Kemps ridley turtle

Lepidochelys kempii

Cheloniidae 

لاک پشت پشت پهن

Flat back turtle

Natator depressus

Cheloniidae 

لاک پشت پشت چرمی

Leatherback turtle

Dermochelys coriacea

Dermochelidae 

                                           

 

تعداد لاک­پشت منقار عقابی در جهان رو به کاهش است به طوری که این گونه در لیست قرمز IUCN در سال 2010 به عنوان گونه به شدت در معرض خطر انقراض قرار گرفت (22). از جمله عواملی که باعث کاهش تعداد این جانوران  شده می توان به شکارچیان طبیعی و تخریب سواحل توسط فعالیت­های انسانی اشاره کرد (10). البته در خلیج فارس آلودگی­ها به ویژه آلودگی­های نفتی باعث آسیب به این گونه ارزشمند شده است (28). گونه­های مختلف لاک­پشت­های دریایی، رفتارهای مشابهی به ویژه در زمان تولید مثل دارند، به همین دلیل روش­های مورد استفاده در مطالعات گونه­های مختلف آنها شباهت زیادی به هم دارند (26). اولین مطالعه بر روی لاک­پشت­های دریایی در منطقه خلیج فارس و دریای عمان در سال 1971 توسط  Kinunen و  Walczak در سواحل بریس استان سیستان و بلوچستان، جزیره هرمز، جزیره شیخ الشعیب و جزیره شیدور انجام شد. در سال های اخیر مطالعات خوبی در سواحل ایرانی خلیج فارس و دریای عمان بر روی گونه منقار عقابی انجام شده است که می­توان به مطالعات ولوی (1373) لانه گزینی و تخمگذاری در منطقه حفاظت شده مند در استان بوشهر، سعید پور و همکاران (1382). بررسی صفات زیستی در جزایر هرمز و هنگام، لقمانی و همکاران (1389)  بررسی فعالیت لانه­گزینی در جزیره هرمز، زارع و همکارن (1388)  لانه­گذاری در جزیره شیدور و دهقانی و همکاران (1390) بررسی صفات زیستی در جزیره هرمز اشاره کرد. با توجه به اینکه لاک­پشت منقار عقابی گونه­ای به شدت در معرض خطر انقراض است و سواحل جزیره کیش یکی از مکان­های عمده تخمگذاری آنها می باشد. این مطالعه به منظور بررسی خصوصیات تولید­مثلی لاک­پشت­های منقار عقابی در جزیره کیش انجام شد.

مواد و روشها

جزیره کیش با مساحت 91 کیلومتر مربع و شکل کلی تقریباً بیضی، در فاصله 18 کیلومتری بندر گرزه(بندر آفتاب) در خلیج فارس قراردارد. کیش در موقعیت جغرافیایی عرض شمالی 32ْ  َ26 و طول شرقیْ 58  53َ واقع شده است (شکل 1). بررسی خصوصیات تولید مثلی لاک پشت منقار عقابی از اواخر اسفند ماه  سال 1388  همزمان با شروع تخمگذاری لاک پشت ها در جزیره تا اوایل خرداد 1389 صورت گرفت. لازم به ذکر است که عمده فعالیت ها توسط کارکنان محیط زیست منطقه آزاد کیش انجام شد. موقعیت لانه ها توسط دستگاه موقعیت سنج (GPS) ثبت و به منظور محافظت تخم ها از شکارچیان طبیعی اطراف لانه ها  فنس کشی شد. در این مطالعه تعداد 21 لاک پشت ماده، 118 تخم و 118 نوزاد از 40 لانه زیست سنجی شد. پارامترهای مورد بررسی، شامل صفات زیستی مهم لاک پشت ماده از قبیل وزن، طول مستقیم کاراپاس (SCL)، عرض مستقیم کاراپاس(SCW) تعداد کل تخم، تعداد تخم طبیعی، تعداد تخم غیر طبیعی، وزن تخم، قطر تخم همچنین طول، عرض و وزن نوزاد، درصد موفقیت تفریخ، مدت انکویاسیون و زمان تخمگذاری می باشد. طبق تعریف، موفقیت تفریخ (HS) برابر است با تعداد تخم های تفریخ شده تقسیم بر کل تخم های طبیعی است که شامل نوزادهای زنده مانده در لانه و نوزادهای مرده در لانه نیز می شود (28).  به منظور بررسی دانه بندی، نمونه برداری به صورت پروفیل عمودی از سطح تا عمق 40-35 سانتی متری از محل لانه ها انجام شد. سپس نمونه ها به آزمایشگاه منتقل و به روش(Bucharas,1984) آنالیز شد. اطلاعات بدست آمده در فرم های مخصوص ثبت و پس از دسته بندی به روش آمار توصیفی و همبستگی با استفاده از نرم افزار(Version 16) MINITAB مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

 

 

شکل 1- الف- موقعیت جزیره کیش، ب- منطقه ساحلی لانه گزینی لاک پشت ها در جزیره کیش

نتایج

طی انجام فعالیت های میدانی در سواحل جزیره کیش در سالهای 1389-1388 مجموعه ای از داده های خام بدست آمد. کلیه متغیر های اندازه گیری شده برای نوزاد لاک پشت ها و تخم های آنها، کمی پیوسته هستند. در این تحقیق میانگین وزن لاک پشت ماده 143/40 کیلوگرم، میانگین طول مستقیم کاراپاس 65 سانتیمتر و میانگین عرض مستقیم کاراپاس 619/50 سانتیمتر  بدست آمد. نتایج مربوط به تخم ها در جدول 2 و نتایج مربوط به نوزاد لاک پشت ها در جدول 3 قابل مشاهده است. با توجه به فرض نرمال بودن، کلیه متغیرهای اندازه گیری شده مربوط به تخم ها و نوزاد لاک پشت با فواصل اطمینان 90 درصد برای میانگین متغیرها و انحراف معیار آنها محاسبه شده است.

جدول 2- آنالیز آماری صفات اندازه گیری شده مربوط به تخم گذاری لاک پشت ها

صفات

تعداد

میانگین

حداکثر

حداقل

انحراف استاندارد

تعداد تخم

40

5/92

131

45

103/18

تخم طبیعی

40

5/74

107

44

778/13

تخم غیر طبیعی

40

3/17

39

0

793/9

قطر تخم

118

927/37

43

34

068/2

وزن تخم

118

793/30

43

8/21

11/5

میانگین مدت انکوباسیون تخم ها در این تحقیق 67 روز بوده که بیشترین زمان 79 روز و کمترین زمان 63 روز  می باشد. مدت انکوباسیون در اکثر لانه ها بین 70-65 روز بوده که بیشترین درصد یعنی 64 درصد را شامل می شود. میانگین موفقیت تفریخ در این تحقیق 76/84 درصد محاسبه شد. اندازه ذرات ماسه در منطقه لانه گزینی لاک پشت های منقار عقابی در جزیره کیش بین 4- 063/0 میلیمتر است که در کل منطقه لانه گزینی به طور میانگین ذرات 5/0 میلیمتر با 502/48 درصد بیشترین و ذرات 063/0 میلیمتر کمترین حجم ذرات تشکیل دهنده ساحل را دارا بودند. زمان تخمگذاری لاک پشت های منقار عقابی در این تحقیق بین ساعات 19:50 دقیقه تا 4 بامداد بوده است که بیشترین تخمگذاری لاک پشت ها یعنی حدود 30 درصد در ساعات بین 23 تا 24 انجام شده است. از عوامل مؤثر بر لانه گزینی لاک پشت های منقار عقابی شرایط آب دریا به لحاظ جزر و مد است. در این تحقیق 263/8 درصد از لاک پشت ها در شرایط جزر و 14/65 درصد در زمان مد و بقیه در حالت بین جزر و مد برای لانه گزینی به ساحل مراجعه کردند که 368/53 درصد در زمان مد کامل بوده است. به نظر می رسد که در زمان مد کامل، لاک پشت انرژی کمتری برای پیمودن ساحل و پیدا کردن محل مناسب لانه سازی طی می کند و انرژی خود برای تخمگذاری ذخیره می کند. آزمون همبستگی پیرسون بین صفات اندازه گیری شده در بین تخم های لاک پشت منقار عقابی نشان دهنده وجود همبستگی مثبت معنی دار در سطح 90 درصد (1/0˂ P) بین  قطر تخم و وزن تخم 777/0 = r می باشد. همچنین بین طول و عرض با وزن نوزاد در سطح 90 درصد  (1/0˂ P) ارتباط معنی داری وجود دارد که بیشترین ضریب همبستگی مثبت بین وزن و طول مستقیم کاراپاس 858/0=r محاسبه شد.

بحث

لاک پشت های منقار عقابی جزء گونه های مهاجر بوده که هر ساله در فصل تولید مثل از محل تغذیه ای خود به سمت سواحل تخم گذاری و لانه گزینی مهاجرت می کنند (7). نتایج مطالعات مختلف نشان می دهند که در خلیج فارس فقط دو گونه سبز و منقار عقابی فعالیت لانه گذاری و تخم گذاری دارند و سایر گونه های مشاهده شده به منظور تغذیه و چرا به این منطقه مهاجرت می کنند(3). در این تحقیق نیز تنها لاک پشت های منقار عقابی جهت انجام تخم گذاری وارد سواحل  کیش شدند. سواحلی که لاک پشت های منقار عقابی در آن تخمگذاری می کنند در سراسر جهان محدود می باشند (31). ساحل مناسب برای لانه سازی لاک پشت های منقار عقابی، ساحلی شنی که کمتر تحت تأثیر امواج باشد همچنین دارای شیب کم، ارتفاع و دانه بندی مناسب باشد (17). لاک پشت های منقار عقابی اکثراً در طی ساعاتی از شب که سواحل دارای امنیت نسبتاً بالایی است برای تخمگذاری به ساحل می آیند (19).

 

جدول 3- آنالیز آماری صفات زیست سنجی شده نوزادهای لاک پشت منقار عقابی در جزیره کیش

صفات

تعداد

میانگین

حداکثر

حداقل

انحراف استاندارد

طول مستقیم (mm)

118

746/38

43

34

955/1

عرض مستقیم (mm)

118

792/30

34

27

654/1

وزن (g)

118

416/12

9/17

7

071/2

جدول 4- مقایسه طول مستقیم و وزن لاک پشت های منقار عقابی جزیره کیش با سایر نقاط

صفت

منطقه مورد مطالعه

طول مستقیم (SCL) (cm)

وزن (kg)

جزیره کیش(تحقیق حاضر)

65

143/40

جزیره هرمز(1)

32/66

42

جزیره نخیلو(6)

22/65

46/44

جزیره هنگام(4)

31/65

46/42

جزیره شیدور(28)

65

7/37

میانگین جهانی(15)

82

55

 

در این تحقیق نیز عمدتاً لاک پشت ها در ساعات بین 23 تا 24 برای تخمگذاری از آب خارج شدند. مقایسه طول مستقیم و وزن لاک پشت های منقار عقابی جزیره کیش با برخی جزایر ایرانی خلیج فارس و متوسط جهانی در جدول 4 آمده است.

از جدول 4 می توان نتیجه گرفت که اندازه  لاک پشت منقار عقابی جزایر ایرانی از میانگین جهانی کوچکتر است. به نظر می رسد لاک پشت های منقار عقابی خلیج فارس در سنین پایین تر به مرحله بلوغ رسیده و برای تخمگذاری به سواحل مراجعه می کنند که می تواند به دلیل وفور منابع غذایی موجود در اکوسیستم های ارزشمند جنگل های حرا و آبسنگ های مرجانی در منطقه خلیج فارس به ویژه شمال خلیج فارس باشد.

مقایسه میانگین تعداد کل تخم ها در جزیره کیش با برخی جزایر ایرانی خلیج فارس و سایر نقاط دنیا در جدول 5 آمده است. با بررسی جدول 5 می توان نتیجه گرفت که  میانگین  تعداد کل تخم لاک پشت های منقار عقابی جزیره کیش و منطقه خلیج فارس کمتر از سایر نقاط دنیا و متوسط جهانی می باشد که می تواند به دلیل کوچکتر بودن اندازه لاک پشت های منطقه خلیج فارس نسبت به سایر نقاط دنیا باشد.  

مقایسه میانگین قطر و وزن تخم لاک پشت های منقار عقابی جزیره کیش با برخی جزایر ایرانی خلیج فارس و سایر نقاط دنیا در جدول 6 آمده است. با بررسی این جدول می توان نتیجه گرفت که اندازه تخم لاک پشت های منقار عقابی جزیره کیش و به طور کلی منطقه خلیج فارس از سایر نقاط دنیا اندکی بزرگتر است. با توجه به اینکه اندازه لاک پشت منقار عقابی با تعداد تخم رابطه مستقیم و با اندازه تخم رابطه معکوس دارد (33) بزرگتر بودن اندازه تخم  در جزیره کیش و به طور کلی منطقه خلیج فارس نسبت به سایر نقاط دنیا به دلیل کوچکتر بودن لاک پشت های منطقه خلیج فارس و کمتر بودن میانگین تعداد تخم های گذاشته شده توسط لاک پشت های این منطقه است.

نوع دانه­بندی ساحل به میزان زیادی در لانه­گزینی و بقاء نوزادها مؤثر است (16). لاک­پشت های منقار عقابی در سواحلی با دانه­بندی مختلف لانه­گزینی و تخمگذاری می­کنند که این سواحل ممکن است به صورت سواحلی با ماسه نرم یا سواحلی با ماسه درشت و به صورت ترکیبی با قطعات صدف و مرجان باشد (18). از طرفی نوع دانه­بندی در میزان رطوبت ماسه­ها و همچنین تبادل هوا که از عوامل مؤثر در بقاء و رشد جنین محسوب می­شوند، تأثیرگذار است (37).

 

 

 

جدول 5- مقایسه تعداد کل تخم لاک پشت های منقار عقابی جزیره کیش با سایر نقاط

ردیف

صفت

منطقه مورد مطالعه

تعداد کل تخم

ردیف

صفت

منطقه مورد مطالعه

تعداد کل تخم

1

جزیره کیش (تحقیق حاضر)

5/92

1

کشور قطر(36)

78

2

جزیره هنگام(4)

97

2

جزیره Cousin (22)

2/176

3

جزیره هرمز (1)

38/93

3

کشور کوبا(32)

2/135

4

جزیره نخیلو(6)

91

4

کشور برزیل(28)

140

5

جزیره ام الگرم (29)

85

5

متوسط جهانی (21)

160-100

جدول 6- مقایسه قطر و تخم لاک پشت های منقار عقابی جزیره کیش با برخی جزایر ایرانی خلیج فارس و سایر نقاط

صفت

منطقه مورد مطالعه

وزن تخم (g)

قطر تخم (mm)

جزیره کیش (تحقیق حاضر)

793/30

927/37

جزیره شیدور (2)

94/32

49/38

جزیره هنگام (3)

4/32

2/39

جزیره هرمز (5)

5/30

2/37

کشور یمن (8)

1/32

40

کشور قطر (35)

28

1/39

کشور مکزیک (11)

8/30

2/36

کشور استرالیا (25)

4/26

4/36

 

 

مقایسه میزان موفقیت تفریخ تخم لاک­پشت­های منقار عقابی جزیره کیش و برخی جزایر ایرانی خلیج­فارس با سایر نقاط در جدول 7 آمده است. با بررسی این جدول می توان نتیجه گرفت که میزان موفقیت تفریخ تخم­ها در جزیره کیش و منطقه­خلیج فارس نسبت به سایر نقاط دنیا کمتر است. میزان موفقیت تفریخ پایین در منطقه خلیج­فارس می­تواند به دلیل آلودگی­های مناطق ساحلی مانند آلودگی­های نفتی و آلودگی های قارچی و باکتریایی ماسه­ها در اثر وجود مواد زائد و زباله­های ریخته شده در اطراف ساحل و وجود لاشه­های موجودات باشد.

جدول 7- موفقیت تفریخ در جزیره کیش و سایر نقاط

                       صفت

منطقه مورد مطالعه

موفقیت تفریخ (%)

جزیره کیش (تحقیق حاضر)

76/84

جزیره هرمز(5)

73

جزیره شیدور(2)

6/73

کشور قطر(34)

83

کشور کاستاریکا(11)

91

کشور استرالیا(25)

91

جزیره Cousin (21)

86

طی انجام این مطالعه، عوامل تهدید کننده حیات لاک پشت­های منقار عقابی نیز مورد بررسی قرار گرفت که می­توان به مواردی مانند: نزدیکی محل تخمگذاری به جاده، تردد در سواحل به واسطه توریستی بودن جزیره، وجود آلودگی­ها در سواحل، تخریب اکوسیستم­های منطقه مانند آبسنگ­های مرجانی که از جمله مکان­های تغذیه­ای لاک­پشت­ها می­باشد در اثر فعالیت توریستی و وجود آب­شیرین کن­ها و نیروگاه­های حرارتی و دشمنان طبیعی مانند خرچنگ اشاره کرد. البته در چند سال اخیر سازمان منطقه آزاد کیش در جهت حفاظت از این گونه ارزشمند اقدامات مناسبی انجام داده است.

تقدیر و تشکر

در پایان از مسئولین محترم محیط زیست منطقه آزاد کیش به ویژه سرکار خانم مریم محمدی و جناب آقای مهندس آرش هادی رمکی که در تهیه داده­های این تحقیق همکاری لازم را داشتند کمال تشکر را دارم.

1. دهقانی، ه.، کشاورز، م.، کامرانی، ا.، مهوری، ع.، و اسدی،م.، 1390. بررسی زیست شناسی تخم گذاری لاک پشت دریایی منقار عقابی 1766، Linnaeus,  (Eretmochelys imbricata)   در جزیره هرمز- خلیج فارس. نشریه علمی- پژوهشی اقیانوس شناسی سال سوم- شماره 9. صفحات 1-8.
2. زارع،ر.، نبوی، م. ب.، فداکار، ش.، و افتخار واقفی، م.، 1388. بررسی فعالیت لانه گذاری لاک پشت منقار عقابی (Eretmochelys imbricata) در جزیره شیدور (استان هرمزگان). فصلنامه علمی _ پژوهشی زیست شناسی جانوری سال اول- شماره سوم. صفحات 53-47.
3. سعیدپور، ب.، 1381. بررسی بیواکولوژی لاک پشت های دریایی در شمال خلیج فارس(حوزه آبهای هرمزگان )، رساله دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، 360 ص.
4. سعید پور، ب.، سواری، ا.، و احمدی، م.ر.، 1382. برسی برخی صفات زیستی لاک پشت دریایی در جزیره هنگام و هرمز. فصلنامه پژوهش و سازندگی. شماره 61.صفحات 80-76.
5. لقمانی،م.، سواری، ا.، مبارکی، ا.، و صادقی، پ.، 1389. بررسی لانه گزینی لاک پشت عقابی (Eretmochelys imbricata) در سواحل جزیره هرمز. مجله زیست شناسی ایران جلد 23- شماره 6. صفحات 892- 884 .
6. مقیمی،م.، نقاش، ح.، آله خورشید، م.، چوی، ر.، و قاسمی، ص.، 1389. بررسی زیستگاه و خصوصیات زیست سنجی لاک پشت گونه نوک عقابی (Eretmochelys imbricata) در تالاب های ساحلی خلیج فارس جزیره نخیلو استان بوشهر. مجله علمی- تخصصی تالاب- سال دوم - شماره سوم. صفحات 25-14.
7. ولوی، ح.، 1373. تخمگذاری لاک پشت های عقابی در جزایر حفاظت شده مند. فصلنامه علمی محیط زیست، شماره 25- صفحات 8-2.
 
8. Al-Ghais, M.S., 2006. Conservation and management needs of two turtle species of the Persian Gulf. 23th International Symposium on Sea Turtle Biology and Conservation.March.17 – 21, 2006. Kuala lumpur, Malaysia. 283 p.
9. Bjorndal, K.A., 1997. Foraging ecology and nutrition of sea turtles. In Lutz, P.L.: Musick, J.L. (eds) The Biology of Sea turtles. CRC Press, Boca Raton, pp:199–231.
10. Bjorndal, K.A., 1992. Conservation of Hawksbill turtles (Eretmochelys imbricata): Perceptions and realties. Chelonian Conservation Biology. 3(2),PP:176-186.
11. Bjorndal, K. A., Carr, A., Meylan, A. B.  and Mortimer. J. A., 1985. Reproductive Biology of the Hawksbill (Eretmochelys imbricata) at Tortuguero, Costa Rica, with notes on the ecology of the species in the Caribbean. Biological Conservation 34, pp: 353–368.
12. Blumenthal, J.M., Austin, T.J., Bothwell, J.B., Broderick, A.C., Ebanks-Petrie, G., Olynik, J.R., Orr, M.F., Solomon, J.L., Witt, M.J. and Godley, B.J., 2009.Diving behavior and movements of  juvenile Hawksbill turtles ( Eretmochelys imbricata) on a Caribbean coral reef. Coral Reefs 28(1), pp:55–65.
13. Bowen, B.W., and Karl, S.A., 2007. Population genetics and phylogeography of sea turtles. Mol. Ecol. 16, pp: 4886-4907.
14. FAO, Species catalog. 1990. Sea turtle of worlds. Vol.11.
15. FAO, 1995. FAO species identification sheets for fishery purposes western indian ocean (fishing area 51) Vol. 5.
16. Frazer, J., 1986. Observation of sea turtles in Aldobra. Philolosiphical Royal Society of London Biological Sciences, 260:273.
17. Glen, F., Broderick, A,C., and Hays, G.C., 2003. Incubation environment affects phenotype of naturally incubated green turtle hatchings. J.Mar. Biol. Ass. U.K.83,pp: 1183-1186.
18. Hays, G.C., 2001. Implications of adult’s morphology for clutch size in the flatback turtle (Natator depressa). Journal of the Marine Biological Association of the United Kingdom, 81, pp: 1063-1064.
19. Hays, G.C., Adams, G., and  Speakman, J.R., 1993.Reproductive investment by green turtles nesting on Ascension Island. Canadian Journal of Zoology. 71, pp: 1098-1103.
20. Hilton-Taylor, C., 2000 (compiler). IUCN Red List of Threatened Species. IUCN, Gland, Switzerland and Cambridge, UK.
21. Horrocks, J. A., and Scott, N. M., 1991. Nest site location and nest success in the hawksbill turtles(Eretmochelys imbricata) in Barbados West Indies, Mar. Ecol. No. 69, pp: 1-8.
22.IUCN (International Union for Conservation of Nature) 2010.The IUCN red list of threatened species, Version 2010.1. Available at www.iucnredlist.org
23.IUCN, 2000. IUCN red list of threatened species. The IUCN species survival commission . WWW.Redlist.org
24. Kinunen, W. and Walczak, P.S., 1971. Persian Gulf sea turtle nesting surveys. Job Completion Rept., Division of Research Development, F-7-50, 16 p.
25. Limpus, C.J., Parmenter, C.J., Baker, V., and  Fleay, A., 1983. The Crab Island sea turtle rookery in the north-eastern Gulf of Carpentaria. Aust. Wildl. Res, 10, pp: 173–184.
26. Limpus, C. J., 1995. Global overview of the status of marine turtles, Smithsonian Institution Press, Washington. Pp: 605-609.
27. Marcovaldi, M.A., and  Laurent, A., 1996. A six season study of marine turtle nesting at Praia do forte Bahaia, Brazil, with implications for conservation and management. Chelonia Conservation Biology. 2,pp: 55-59.
28. Mobaraki, A., 2004 a. Nesting of the hawksbill turtle at Shidvar island, Hormozgan Province, Iran. Marine Turtle Newsletter. 103, pp: 13-14.
29. Moghimi, M., 2001. Conservation of sea turtle habitats and population in Iranian coastal Areas 79 pp. Final Thesis of Master of Science in Nature Conservation and Biodiversity Management in The Netherlands.
30. Moncada, F., and Nodarse, G., 1994. Length composition and size of sexual maturation of Hawksbill turtle in the Cuba platform. In : Study of the Hawksbill turtle in Cuba(I). Havana: Ministry of fishing Industries, pp: 19-25.
31. Mortimer, J.A., 2007. Factors Influcencing beach selection by nesting sea turtles, p.45-51.In: K.A., Bjorndal (Editor), Biology and Conservation of Sea Turtles. Smithsonian Institution Press, Washington, D.C.
32. Prichard, C., and Peter, H., 1997. Evolution, phylogeny and current status of sea turtles, Mar. Biol. No, 78. pp: 53-64.
33. Redford, D., and Cannon, A.C., 1996. Diving behavior of immature hawksbills, Eretmochelys imbricata, in a Caribbean cliff-well habitat. Oceanographic Literature Review, Vol.44, pp: 1168- 1170.
34. Tayab, M.R., and Quiton,  P.,  2003. Marine turtle conservation at Ras Laffan Industrial City,Qatar. Marine Turtle Newsletter , 99, pp:14-16.
35. U. A. E. Fish and Wildlife., 2001. Endangered species program; sea turtles, United Arab Emirates.
36. Van dam, R.P., Diez, C.E., Balazs, G.H., Colon, L.A.C., McMillan, W.O. and Schroeder, B.,  2008. Sex-specific migration patterns of hawksbill turtles breeding at Mona Island, Puerto Rico. Endangered Species Research 4,pp:85–94.
37. Wood, D.W., and Bjorndal, K.A.,  2001. Relation temperature, moisture, salting and slope to nest site selection in loggerhead sea turtles.Copeia,16, pp: 119-128.
مجله پژوهشهای جانوری (مجله زیست شناسی ایران)(علمی)
دوره 27، شماره 3 - شماره پیاپی 3
آذر 1393
صفحه 377-385
  • تاریخ دریافت: 27 مرداد 1391
  • تاریخ بازنگری: 13 تیر 1392
  • تاریخ پذیرش: 15 مرداد 1392