بررسی عوامل ایجاد کننده سقط جنین گاو در واحد های پرورشی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی حصارک کرج

چکیده

سقط جنین در گاو و گاومیش رایج است و به استثنا , آلودگی با سالمونلا آبورتوس اطلاعات کمتری در مورد سایر علل سقط جنین مورد بررسی و آنالیز قرار گرفته است . بررسی سرو اپیدمیولوژیکی در گله ئی توام با سابقه سقط ( نعداد گاو43 و گاو میش 47 راس ) درناحیه شمال ایران انجام گرفت وسرم های مثبت در برابر عفونت های رینو تراکئیت , بروسلا آبورتوس ، زبان آبی ، بیماری اسهال ویروسی و توکسوپلاسما گوندئی بااستفاده از کیت های تجاری الایزا تعیین شدند. نتایج نشان داد اکثر دام های گله ، مبتلا به بیماری رینوتراکئیت عفونی بودند ( 05/0 < p و 8 /69 و 3 /70% ) و بترتیب سقط بر اثر بروسلا آبورتوس (05/0P> 6/32و 6/42% ) ، اسهال ویروسی (3/ 9 و 4/6% و 05/>0 P ) و ویروس زبان آبی (7/4 ، 4/6 % و 05/0 P >) صورت گرفته بود ، تمام دام ها در برابر توکسو پلاسما گوندئی سرم منفی بودند در گاو میش های سرم مثبت بر حسب سن در برابر بروسلا آبورتوس، ویروس زبان آّبی و عوامل عفونی متعدد تفاوت قابل توجهی وجود داشت (05/0 P< ). درسقط پیشین یا اخیر گاو و گاومیش نسبت قابل توجهی مشاهده شد ( ا00/0>Pً ). نتایج نشان داد که سقط در دام های سرم مثبت در برابر عوامل عفونی مورد مطالعه در مواجهه با جدایه های دیگر نسبت قابل توجهی وجود ندارد در حالی که درسقط های پیشین و اخیر هر دو نوع دام نسبت قابل توجهی وجود داشت

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Study on prevalence of causative aborted fetus agents in breeding herds In Iran

نویسندگان [English]

  • roya sadri
  • roozbeh fallahi

چکیده [English]

Abortion in a dairy cattle herds is observed in breeding farms of most provinces of Iran, as little information is known about causative agents on these aborted exceptional for Brucella abortus so, seroepidemiological study was conducted in a dairy cattle herds with evidence of history of abortion that was in a breeding farms in nearby of a province of Iran .Blood samples from each animal was taken and seropositivity to infectious bovine rhinotracheitis,B. abortus , blue tongue virus,bovine viral diarrhea virus were determined . The most evidence for IBR (69.8 and 3.70 % ,P>0.05) followed by B.abortus (6.32 and 6.42% ,P>0.05), BVDV (9.3 and 6.4%, P>0.05) and BTV (4.7 and 6.4%, P>0.05), whereas, all the animals were seronegative to T. gondii where with respect to age , there was a significant difference (P<0.05 ) in eropositivity to B.abortus ,and to multiple infectious agents in buffaloes .Additionally , a history of prior abortion was found to be significantly association with current abortion in cows and buffaloes ( P <0.001) .while several significant association between seropositivity to various agents and abortion were found . The study concludes that seropositivity to the studied infectious agents was not significantly associated with abortion when accounting for other covariates, while prior abortion was found to be significantly associated with current abortion in both cows and buffaloes. However, owing to the small preliminary nature of the study, small sample size, and small number of abortion events, further studies are needed to ascertain the validity of these results

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Cattle
  • Abortion
  • Infectious agents

بررسی عوامل ایجادکننده سقط‌جنین گاو در واحدهای پرورشی ایران

رویا صدری* و روزبه فلاحی

کرج، موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی حصارک

تاریخ دریافت: 23/6/93               تاریخ پذیرش: 21/10/93

چکیده

سقط‌ جنین در گاو و گاومیش رایج است و به استثنا آلودگی با سالمونلا­آبورتوس اطلاعات کمتری در مورد سایر علل سقط‌جنین مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته است. بررسی همه گیری سرمی در گله­ای توأم با سابقه سقط (تعداد گاو43 و گاومیش 47 رأس) در ناحیه شمال ایران انجام گرفت و سرم­های مثبت در برابر عفونت‌های رینو تراکئیت، بروسلا­آبورتوس، زبان آبی، بیماری اسهال ویروسی و توکسوپلاسما گوندئی با استفاده از کیت‌های تجاری الایزا تعیین شدند. نتایج نشان داد اکثر دام‌های گله، مبتلا به بیماری رینوتراکئیت عفونی بودند (05/0< P و 8 /69 و 3 /70%) و بترتیب سقط براثر بروسلا­آبورتوس (05/0P> 6/32 و 6/42%)، اسهال ویروسی (3/ 9 و 4/6% و 05/0P>) و ویروس زبان آبی (7/4 ، 4/6 % و 05/0P>) صورت گرفته بود، تمام دام‌ها در برابر توکسو پلاسما گوندئی سرم منفی بودند در گاومیش‌های سرم مثبت برحسب سن در برابر بروسلا­آبورتوس، ویروس زبان آبی و عوامل عفونی متعدد تفاوت قابل‌توجهی وجود داشت (05/0P<). در سقط پیشین یا اخیر گاو و گاومیش نسبت قابل‌توجهی مشاهده شد (001/0>P). نتایج نشان داد که سقط در دام‌های سرم مثبت در برابر عوامل عفونی مورد مطالعه در مواجهه با جدایه­های دیگر نسبت قابل‌توجهی وجود ندارد در حالی که در سقط‌های پیشین و اخیر هر دو نوع دام نسبت قابل‌توجهی وجود داشت.    

واژه های کلیدی: گاو، سقط‌جنین، عوامل عفونی.

* نویسنده مسئول، تلفن:  09124486371 ، پست الکترونیکی: R.sadri@rvsri.ir

مقدمه

 

جنبه‌های اقتصادی صنعت دامپروری پرورش گاو و گاومیش به لحاظ تولید شیر و گوشت حائز اهمیت است و از آنجا که در ایران میلیون‌ها رأس گاو و گاومیش سالانه میلیون‌ها تن شیر و گوشت تولید می‌کنند لذا این صنعت بنا بر دلایل متعدد که یکی از مهمترین آن سقط‌جنین دام است هرسال متحمل زیان‌های هنگفت اقتصادی می‌شود (1). هر سقط به معنی ضرر و زیان به دامدار است، بنابراین باید دلایل سقط دام مشخص شود و راهکارهای مناسب اتخاذ و اقدامات لازم جهت پیشگیری انجام گیرد. عوامل عفونی معمولاً از دلایل رایج سقط‌جنین در گاو و گاومیش شناخته می‌شوند (1،8، 11، 15، 18 و 26) ولیکن عوامل متعدد دیگری مانند ناهنجاری‌های ژنتیکی، استرس گرمائی، مواد سمی، عوامل قارچی و بیماری‌های مقاربتی گاو و گاومیش هم سبب سقط شده‌اند لذا از مهمترین این عوامل می‌توان بیماریزایی ویروسی و باکتریائی را ذکر کرد ولیکن در برخی از موارد تعیین علت سقط در ایران براثر بروسلا­آبورتوس بصورت بومی بکرات گزارش ‌شده است (1،3، 4 و 5). کارشناسان و متخصصین امور دامی بر این عقیده هستند که بروسلا آبورتوس از موارد مهم سقط‌جنین در سه ماه آخر آبستنی دام محسوب می‌شود (1، 17 و 24). در حال حاضر اطلاعات کمی در مورد سایر علل سقط‌جنین گزارش‌شده است. هدف اصلی از این بررسی شناخت عوامل عفونی مؤثری است که سبب سقط‌جنین در دام‌های توأم گله شده است. بررسی سرمی در مورد اسهال ویروسی، رینوتراکئیت عفونی گاو، زبان آبی و توکسوپلاسما گوندئی بویژه در ارتباط با آلودگی‌های عفونی و همزمان در گله­ئی توأم در فارم پرورشی در اطراف استان شمال ایران انجام شد.

مواد و روشها

تعداد نمونه و اطلاعات گله: بررسی گله پرورشی در اطراف یکی از استان‌های شمالی کشور (با میانگین رطوبت و دمای بیش از 50% و30 درجه سلسیوس) که شامل چهل‌وسه رأس گاو دورگه و بومی در سنین بین پنج ماه الی هشت سال و تعداد چهل‌وهفت گاومیش که از 5/2 ماه تا ده سال سن داشتند و با مشکل سقط مواجه بودند در طول یک دوره سقط صورت گرفت. در سال 91 از فروردین الی تیرماه تعداد سه گاو و هفت گاومیش دچار سقط بودند و جنین آن‌ها زنده متولد نشده بود و در سال 90 از مهر الی آذرماه تعداد سه گاو و پنج گاومیش در همان فارم دچار سقط شده بودند. لازم بذکر است که شدت سقط از فروردین‌ماه شروع و اوج آن در اردیبهشت و خرداد سال 91 بود و این رخداد در طول سه ماه آخر آبستنی دام‌ها اتفاق افتاده بود. لازم بذکر است که سقط‌جنین در دام‌های گله توأم (گاو و گاومیش) یک مشکل پایدار در ماه‌های تیر الی شهریور بود. در طول این مدت تعداد سه گاو و هفت گاومیش دچار سقط شده بودند و همچنین در طول دیماه و بهمن سال قبل هم تعداد سه گاو و پنج گاومیش بطور همزمان دچار مشکل سقط شده بودند که علت سقط مورد بررسی قرارنگرفته و مشخص نشده بود. زمان سقط دام‌ها در تیرماه و شدت آن در ماه‌های مرداد و شهریور ثبت‌شده بود. وقوع سقط‌جنین در سه ماه آخر آبستنی دام گزارش‌شده بود. گله در آبان ماه سال 90 هم برعلیه دو بیماری ویروسی سپتی سمی هموراژی و تب برفکی واکسینه شده بودند. گله بشکل آزاد در سالن‌های مفروش شده از سیمان نگهداری می‌شدند و با علوفه سبز، گندم، سیلو علف خشک،کنجاله پنبه‌دانه، ملاس اوره تغذیه‌شده و از آب تازه چاه استفاده می‌کردند. در مورد مدیریت گله هم اطلاعات لازم از آن واحد پرورشی اخذ گردید.

روش‌های آزمایشگاهی: در سال نود (از تیر الی شهریورماه) بدون در نظر گرفتن سن، نژاد و شرایط فیزیولوژیکی دام از سیاهرگ گردنی دام خون بمیزان 3- 5 میلی‌لیتر گرفته شد و پس از جداسازی سرم­های آن در دمای 20- درجه جهت آزمایش نگهداری شدند و بترتیب با کمک کیت‌های الایزا ذیل با میزان حساسیت و اختصاصی بودن بیش از 93% براساس دستورالعمل آن، وجود آنتی‌بادی برعلیه بروسلا­آبورتوس، بیماری رینوتراکئیت تنفسی گاو، زبان آبی، توکسو پلاسما و اسهال ویروسی مورد آزمایش قرارگرفته شدند.   

(Brucellosis Serum X2 Ab test kit; IDEXX, USA), IBR (CHEKIT Trachitest Serum kit; IDEXX, USA), BTV (Blue Tongue Virus Ab serum  test kit; VMRD, Pullman, USA), T. gondii (Toxoplasmosis, Latex Agglutination Test - Fortress Diagnostics, UK),  (BVDV Ag/ Serum Plus test kit - IDEXX, USA),

جهت تائید سرم­های مثبت هر نمونه سرمی دام‌های سقط کرده دوبار مورد بررسی و آنالیز قرارگرفتند در آزمایش الایزا در مورد رینوتراکئیت عفونی، زبان آبی و بروسلا­آبورتوس توکسوپلاسما گوندئی وجود آنتی‌بادی­های IgM و  IgG مشخص شدند.

آنالیز آماری: آنالیز آماری در دام‌ها با کمک برنامه نرم‌افزاری 11- استتا(منبع؟) برحسب نوع دام، قابلیت سقط در طول دوره مطالعه (دام آبستن و یا سقط کرده)، سن دام صورت گرفت. گروه‌بندی گاوان برحسب سن (کمتر از 2، بین 4-2 و بیش از 4 سال) و گاومیش‌ها (کمتر از3 و بین 5-3 و بیش از 5 سال) انجام شد. آنالیز اولیه دام­هائی که تجربه یک‌بار سقط را داشتند جهت بررسی رابطه بین سرم­های مثبت نسبت به عوامل مختلف و اینکه در طول دوره مطالعه سقط‌جنین صورت گرفته‌شده یا نشده است به کمک آزمون دقیق فیشر براساس شمارش سلول موردنظر کمتر از 5 در چند گروه قرارگرفتند. از آزمون دقیق فیشر جهت بررسی نسبت بین گروه‌بندی سن دام، سرم­های مثبت در جنین‌های سقط شده، تاریخچه سقط در طول دوره مطالعه جهت دلایل یکسان استفاده شد. در ابتدا نسبت بین سرم مثبت و سقط‌جنین دام بررسی شد و سپس بررسی بیشتر در مورد متغیرهای قابل توصیف بین سقط‌های اولیه و بعدی براساس عفونت مجدد و یا عفونت‌هائی که براثر تضعیف سیستم ایمنی بوده است صورت گرفت. جهت تعیین نسبت بین سقط‌جنین‌های اخیر دام و سرم­های مثبت در برابر عوامل مورد مطالعه و نیز برای محاسبه سابقه سقط قبلی، از مدل رگرسیون منطقی با توجه به میزان کم نمونه (تعداد43 گاو، 47 گاومیش) و تعداد محدود رخدادها (بترتیب در گاو و گاومیش 3و 7 مورد سقط‌جنین) استفاده شد.

نتایج

تعداد هر نوع دام سقط کرده در طول دوره بررسی پنج رأس که چندین بار آبستنی را تجربه کرده و نیمی از آن‌ها گاومیش­هائی بودند که سابقه سقط داشتن دو بر روی چهار رأس گاومیش­هائی که برای بار دیگر تجربه سقط داشتند مطالعه صورت گرفت این دام‌ها در برابر رینو تراکئیت عفونی گاو و بروسلا­آبورتوس دارای سرم مثبت بودند. حال آنکه یک گاومیش سومین سقط‌جنین را تجربه داشت و در برابر بیماری رینوتراکئیت گاوی، زبان آبی و بروسلا­آبورتوس دارای سرم مثبت و در برابر ویروس اسهال گاوی هم دارای عفونت پایدار بود و معلوم گردید که ممکن است دام‌ها با اولین سقط بطور دائم آلوده به اسهال ویروسی گاو بشوند (جدول 1). در این بررسی و براساس آنالیز اولیه جنین‌های سقط شده، در هردو نوع دام داشتن سرم مثبت برعلیه بیماری ویروسی زبان آبی نسبت قابل‌توجهی وجود داشت (017/P= ).

میزان سقط درگاو سرم مثبت در برابر عوامل عفونی متعدد به طور قابل‌توجهی افزایش داشت )36/0 .(P=حال آنکه در گاومیش این نسبت قابل‌ملاحظه نبود (078/0=P) و در جدول 2 ارائه شده است.

سرم مثبت در برابر بروسلا­آبورتوس (25/6 ،7/66 و 8/53%، 001/0=P) در گاومیش­های بزرگتر از پنج سال دارای سرم مثبت در برابر ویروس زبان آبی (1/23%، 018/0= P)، و در برابرعوامل عفونی متعدد (3/6، 50، 8/53 و %006/0=P) که با سن نسبت قابل ملاحظه وجود داشت در حالی که چنین نسبت مهمی در سرم مثبت­ها در برابر هر عامل عفونی جود ندارد. در مورد بروسلا­آبورتوس میزان شیوع 767/0= Pبرای ویروس اسهال گاوی 1P=، زبان آبی 126/0P= و دررینوتراکئیت گاوی 152/0P= و در گاوها میزان شیوع در برابر عوامل متعدد عفونی 836 /0= P بود (جدول 3).


جدول 1- گله گاوان سرم مثبت با کثرت سقط در برابر عوامل عفونی

درصد موارد سرم مثبت در برابر عوامل عفونی

تعداد دام

نژاد

تعداد موارد سقط

زبان آبی

ت. گوندئی

اسهال ویروسی

رینو تراکئیت عفونی

ب0 آبورتوس

 

3/33

0

0

100

7/66

3

دورگه

اولین مرتبه

0

0

0

100

100

2

سرابی

0

0

0

0

0

0

دورگه

دومین مرتبه

25

0

0

100

100

4

سرابی

0

0

0

0

0

0

دورگه

سومین مرتبه

100

0

100

100

100

1

سرابی

در گاو میش ها 05/0>p و در گاوها 05/0<p  است در گاومیش در بیماری زبان آبی. نسبت قابل توجهی بین تعدد سقط و سرم های مثبت مشخص نشد و این نسبت در بین گاوها هم  قابل توجه نبود.

 

جدول 2 - گله گاوان  سرم مثبت بر حسب شرایط فیزیو لوژیکی در عوامل عفونی

دام سرم مثبت در برابر عوامل عفونت زا

تعداد دام

نژاد

شرایط

فیزیو لوژیکی

طبقه بندی

تعدد    عوامل

زبان آبی

ت. گوندئی

اسهال ویروسی

رینو تراکئیت عفونی

ب0 آبورتوس

 

0

0

0

0

0

0

0

دورگه

 

اولین آبستنی

 

دام سقط

0

0

0

0

0

0

0

بومی

0

33.3

0

0

100

66.7

3

دورگه

 

تعداد آبستنی

85.7

28.6

0

14.3

100

100

7

بومی

0

33.3

0

0

100

66.7

3

دورگه

 

جمع

85.7

28.6

0

14.3

100

100

7

بومی

0

0

0

28.6

57.1

42.8

7

دورگه

 

تعداد بارداری نخست

36.4

0

0

0

72.7

54.5

11

بومی

0

0

0

16.7

66.7

16.7

 

دورگه

 

تعداد بارداری

50

0

0

16.7

66.7

66.7

6

بومی

0

0

0

23

61.5

30.7

13

دورگه

 

جمع

41.1

0

0

5.88

70.5

58.8

17

بومی

دام­های آبستن در معرض خطر دام­هائی هستند که تاکنون سقط نکرده اند و در مورد دام­های سرم مثبت نسبت سقط  قابل توجه نبود (05/0<p) دام­های سقط کرده و در معرض خطر هم مورد آنالیز قرارگرفتند. نسبت قابل توجهی در گاومیش­های سرم مثبت در برابر بیماری زبان آبی یافت شد (05/0>p) در حالی که در میان گاوها این نسبت (5/0<p) قابل توجه نبود.

 

علاوه بر آن تاریخچه­ای از سقط که بشکل قابل توجهی با سقط در طول دوره مطالعه نسبت داشت و در هر دو نوع دام بترتیب گاو و گاومیش (002/ 0 P=،001/ 0P=) تعیین شد. براساس نتایج حاصل از آنالیز رابطه بیشتری بین سرم مثبت­ها و وضعیت سقط­های اخیر دام و تعیین وضعیت سابقه سقط­های قبلی معلوم گردید که نسبت­های مهم بین دام­های با سرم مثبت و اینکه آیا دام در طول دوره مطالعه سقط کرده از اهمیت چندانی برخوردار نبود ولی نسبت مهمی در تاریخچه سقط در این موارد وجود داشت. در گاومیش­ها، نسبت منفی سقط در عفونت زبان آبی 17 (111/0P=) و در سقط­های قبلی دارای نسبت منفی 8/78 (0003/0= P) بود. در گاومیش­های سرم مثبت نسبت منفی در برابر عوامل متعدد 57/1 و میزان شیوع 1= P و در سقط­های قبلی نسبت منفی 76/48، 0012/0 P= تعیین شد در آزمون دقیق فیشر، داشتن سرم مثبت در گاو در برابر تعدادی از عوامل عفونی رابطه قابل توجهی با سقط در دام نشان داد این رابطه با کاربرد لاجستیک ریگراسیون قابل آزمایش نیست زیرا انتشار بیماری در زمان محاسبه سقط­های قبلی دام از بین رفته بود. 

 

جدول 3- گله گاوان سرم مثبت بر حسب سن در برابر عوامل عفونی

درصد دام­های سرم مثبت در برابر عوامل عفونت­زا

تعداد نمونه

گروه های سن (سال)

دام

تعدد عوامل 

ت. گوندئی

زبان آبی

اسهال ویروسی

رینو تراکئیت عفونی

ب0 آبورتوس

 

22.2

0

0

11.1

44.4

22.2

9

2  >

 

 

 

    گاو

33.3

0

0

9.5

81

38.1

21

4-2

38.5

15.4

0

7.7

69.2

30.8

13

4  >

32.6

7.4

0

9.3

69.8

32.6

43

جمع

6.3

0

0

0

56.3

6.25

16

3  >

 

 

 گاو میش

50

0

0

5.6

77.8

66.7

18

5-3

47

53.8

23.1

15.4

76.4

53.8

13

5  >

 

 

6.4

0

6.4

70.3

42.6

جمع

گاومیش­ها دارای سرم مثبت که در معرض بروسلا آبورتوس، ویروس زبان آبی و عوامل عفونی متعدد قرار دارند نسبت واریلانس بر حسب سن کمتر از 05 /0ودر گاوهای بیشتر از 05/0 است و در هر دو نوع دام بر حسب سن که در معرض ویروس های رینو تراکئیت و اسهال ویروسی قرار داشتند میزان واریلانس بیشتر از 05/0 محاسبه شد.

 

بحث

معیارهای پیشگیری و کنترل برعلیه سقط­های جنینی دام محدود است و کنترل عفونت توأم با کثرت سقط اساس دلایل متعدد وجود دارد (10). در شرایطی که در گله مبارزه بوسیله واکسیناسیون امکان پذیر نباشد مطالعات سرمی می­تواند مفید واقع شود. نمونه­گیری بصورت دوتائی برای نتیجه­گیری بهینه در برابر عوامل عفونی موثر در سقط با این بینش که در صورت مثبت و یا مظنون بودن نمونه عیار آنتی­بادی باید دو یا چهار برابر نسبت به آنالیز بار اول نمونه­گیری افزایش داشته باشد، امری مطلوب و پسندیده است. آنتی­بادی در برابر بروسلا­آبورتوس درگله با سابقه سقط و یا بدون سقط گزارش شده است (1، 3، 13، 17 و 23).

این بررسی نشان داد که رابطه­ئی بین سقط و داشتن سرم مثبت در برابر بروسلا­آبورتوس در مورد سقط­های قبلی دام وجود ندارد. در نتایج سایر محققین این نسبت مشاهده شده است (1،17). حال آنکه یافته­های حاصل در مورد افزایش سرم مثبت در برابر بروسلا­آبورتوس محدود به دو نوع دام گاو و گاومیش است و با سن دام در گاومیش­ها افزایش نشان داده که تائید کننده گزارشات پیشین است (19) امکان داشتن سرم مثبت در دام مسن نسبت به دام های جوان بیشتر است. عدم سرم مثبت در برابر توکسوپلاسما گوندئی مانند سایر گزارشات است و ممکن است گله در شرایط درست نگهداری نباشد و لزوماً نیاز به بررسی­های بیشتری دارد. داده­های بدست آمده این بررسی در مورد یک گله انجام شده است (19،12،9).

در این بررسی رخداد سقط­های متغیر حتی در دام­های بظاهر سالم و سقط نکرده بویژه در مورد رینوتراکئیت عفونی و اسهال ویروسی گاو که از عوامل تضعیف کننده سیستم ایمنی بشمار می­آیند گزارش شده است (7،27) و ممکن است موجب  افزایش حساسیت در برابر دیگر عوامل عفونی نیز شوند و به عنوان عوامل مهم سقط در دام بشمار می­آید. نتایج این بررسی نشان داد که دام­ها در هرگروه سنی و شرایط فیزیولوژیکی دارای سرم مثبت در برابر عوامل عفونی متعدد در هر دو نوع دام در سقط­های قبلی و سقط­های اخیر دام بطور قابل توجهی با یکدیگر نسبت دارند. و گزارشات متعددی از رخدادهای سرولوژیکی به دلیل بیش از یک عامل عفونی در گله­ئی (14،16) با تاریخچه سقط در ایران گزارش شده است (2،6) براساس ماهیت بالینی عوامل بیماریزا در بیماری­های تورم عفونی مخاط نای و بینی و اسهال ویروسی گاو، مبارزه با شیوع دائمی آن­ها نادیده گرفته شده است و دامهای مبتلا از روش­های درمان و مدیریت محروم شده­اند. لذا مطالعه اخیر جهت افزایش سطح دانش و آگاهی دامداران و دامپزشکان (کلیسین­ها) در ارتباط با سقط دام می­تواند با ارزش باشد. نتایج بررسی اخیر و سایر محققان خطرات کمتری از سقط را در گوساله­های ماده تا گاوان پیشنهاد می­دهد (14،22).

ترموند و همکاران در سال 1990 هیچگونه رابطه­ئی میان سن دام و سقط پیدا نکردند (20 و 21) در بررسی اخیر هم مانند گزارشات پیشین دام­های سرم مثبت در برابر بیماری زبان آبی در ایران کمتر گزارش می­شود (6). با توجه به میزان اندک نمونه و رخداد اندک سقط در گاومیش­ها به علت بیماری ویروسی زبان آبی به تحقیقات بیشتری نیاز است. در بیماری زبان آبی دام­های دارای سرم مثبت در طول ماه­های تابستان (تیر تا شهریور) در ارتباط با فعالیت حشرات حامل (انواع کولیکوئیده­ها) که به عنوان انتقال دهنده بیماری هستند نتایج گزارشات ویروسی دو محقق به نام­های ترموند و همکارانش (1990) و مارکوسفیلد – نیر (1997) نشان داده شد که عوامل متعددی در بین دام های گله تحت مطالعه شیوع دارد و ممکن است انعکاس دهنده سایر گله­های دیگر هم باشد (25). علیرغم عفونت توأم که گستره­ای وسیع دارد هیچگونه ارتباطی مهمی بین سقط و دام­های سرم مثبت پیدا نشده است. در این بررسی با در نظرداشتن تعداد کم نمونه در رویدادهای محدود سقط دام، ردیابی هرگونه میزان سقط ممکن است ارزشمند باشد مقایسه این بررسی با سایر مطالعات این نسبت را در سایر کشورها نشان داده است و چنین بنظر می­رسد که مطالعات بیشتری جهت نشان دادن نسبت­های واقعی لازم است و تحقیقات در مورد عوامل مورد مطالعه ممکن است کمکی در جهت تشخیص­های پیشرفته و کنترل و مدیریت سقط­های جنینی دام در آینده باشد.

  1. پیشوا، ا.، صالحی، م.، صالحی، ر.، و ابراهیمی، م.، 1386. تعیین گونه­های بروسلاآبورتوس، مناطق مرکزی ایران با تکنیک PCR- RFLP، مجله زیست­شناسی ایران، جلد20، ش1، صفحه 21-15.
  2. کارگر موخر، روحانی، بکایی، س.، و مشکوه، م.، . بررسی میزان شیوع پادتن­های ضدویروس­هایPI3 ،BVD ،IBR  BH4،  BLV«در -گاومیش­های مستقر در مرکز تهیه اسپرم در ارومیه، پژوهش و سازندگی، شماره 55، صفحه 27-24.
  3. کرمی، س.، سیادت، س.د.، تبرائی، ب.، و همکاران 1387. ارزیابی پاسخ آنتی­بادی به پروتئین­های غشای خارجی بروسلا آبورتوس S99 به روش الایزا، مجله میکروب شناسی پزشکی ایران، شماره های 3 و 4، صفحه 30-25.
  4. همت­زاده، ف.، 1382. ارزیابی طراحی کیت الایزای نقطه­ای جهت تشخیص پادتن­های ضدویروسIBR در گاو، خلاصه مقالات دومین کنگره ویروس شناسی، صفحه 115.
  5. همت­زاده، ف.، 1380. ارزیابی به کارگیری آزمون ژل دیفوزیون در تشخیص سرمی اسهال ویروسی گاوان، مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، 56 (1)، صفحه 27-25.
  6. همت زاده، ف.، تاج بخش، ح.، 1380. بررسی سرولوژی آلودگی به ویروس زبان آبی در گاوداری­های استان چهارمحال و بختیاری، خلاصه مقالات دوازدهمین کنگره دامپزشکی ایران، صفحه 235.
    1. Abd El-Hafeiz, Y.G.M., Ghazia, K.A.A., and Ibrahim, I.G.A., 2010. Seroprevalence of Bovine Viral Diarrhea Virus and Bovine Herpese Virus -1 infection in Egypt and their relation to brucellosis. Global Vol: 4, PP: 1-5.
    2. Corbellini, I.G., Smith, D.R., Pescador, C.A., Schmitz, M., Correa, A., Steffen, D.J., and Driemeier, D., 2006. Herd-level risk factors for Neosporacaninum seroprevalence in dairy farms in southern Brazil. Preventive Veterinary Medicine, 74, PP: 130-141.
    3. Dubey, J.P., Romand, S., Hilali, M., Kwok, O.C.H., and Thulliez, P., 1998. Seroprevalence of antibodies to Neospora caniuum and Toxoplasma gondii in water buffaloes (Bubalus bubalis) from Egypt. International Journal for Parasitology, 28, PP: 527-529.

 

10. Escamilla, P.H, Martínez, M.J.J., Medina, C.M., and S.E., Morales, 2007. Frequency and causes of infectious abortion in a dairy herd in Queretaro, Mexico. Canadian Journal of Veterinary Research, 71, PP: 314-317.

11. Ghazy, A.A, Ahmed, W.M., Mahmoud, M.A., and Ahmed, L.A., 2007. Prevalence of infectious bovine rhinotracheitis and bovine viral diarrhoea viruses in female buffaloes with reproductive disorders and parasitic infections. International Journal of Dairy Science, 2, PP: 339-347.

12. Gondim, L.F.P., Barbosa, H.V., Ribeiro-Filho, C.H.A., and Saeki, H., 1999. Serological survey of antibodies to Toxoplasma gondii in goats, sheep, cattle and water buffaloes in Bahia State, Brazil. Veterinary Parasitology, 82, PP: 273-27

13. Khan, A., Rabbani, M., Muhammad, K, Maqbool, A., and Shabbir, M.Z., 2009. Seroprevalence of brucellosis in buffalo and human in Swat valley, NWFP, Pakistan. Pak J Zool, 9, PP: 111-114.

14. Markusfeld-Nir, O., 1997. Epidemiology of bovine abortions in Israeli dairy herds. Preventive Veterinary Medicine, 31, PP: 245-255.

15. Prasad, G.O., Malik, P., Malik, P.K., and Minakshi P.K., 1998. Serological survey of bluetongue virus antibodies in domestic and wild ruminants in and around Sarika Tiger reserve, Rajasthan. Indian Journal of Virology, 14, PP: 51-53.

16. Rafati, N., Mehrabani-Yeganeha, H., and Hansonb, T.E., 2010. Risk factors for abortion in dairy cows from commercial Holstein dairy herds in the Tehran region. Preventive Veterinary Medicine, 96, PP: 170-178.

17. Shabbir, M.Z., Nazir, M.M., Maqbool, A., Lateef, M., Shabbir, M.A., Ahmad, A., Rabbani, M., Yaqub, T., Sohail, M.U., and Ijaz, M., 2011. Seroprevalence of Neospora caninum and Brucella abortus in dairy cattle herds with high abortion rates. Journal of Parasitology, 97, PP: 740-742.

18. Sharma, S.N., Oberoi, M.S., Sodhi, S.S., and Baxi, K.K., 1981. Bluetongue virus precipitating Antibodies in dairy animals of Punjab, India. Tropical Animal Health and Production, 13, 193 p.

19. Sreenivasulu, D., and Rao, M.V., 1999. Seroepidemiology of Bluetongue disease in Andhra Pradesh India. Indian Journal of Animal Science, 69, PP: 292-294.

20. Thurmond, M.C., Picanso, I, and Jameson, C., 1990a. Considerations for use of descriptive epidemiology to investigate fetal loss in dairy cows. Journal of the American Veterinary Medical Association, 197, PP: 1305-1312.

21. Thurmond, M.C., Picanso, J., and Hietala, S., 1990b. Prospective serology and analysis in diagnosis of dairy cow abortion. Journal of Veterinary Diagnostic Investigation, 2, PP: 274-282.

22. Trangadia, B., Rana, S.K., Mukherjee, F., and Srinivasan, V.A., 2010. Prevalence of brucellosis and infectious bovine rhinotracheitis in organized dairy farms in India. Tropical Animal Health and Production, 42, PP: 203-207.

23. Uhaa, I.J., Riemanni, H.P., Thurmond, M.C., and Frantia, C.E., 1990. Seroepidemiological study on bluetongue virus in dairy cattle in the central valley of California. Veterinary Research Comunications, 14, PP: 99-112.

24. Waldner, C.L., 2005. Serological status for N. caninum, bovine viral diarrhea virus, and infectious bovine rhinotracheitis virus at pregnancy testing and reproductive performance in beef herds. Animal Production Science, 90, PP: 219-242.

25. Winkler, M.T., Doster, A., and Jones, C., 1999. Bovine herpesvirus 1 can infect CD4 (+) T lymphocytes and induce programmed cell death during acute infection of cattle. Journal of Virology, 73, PP: 8657-8668.

26. Wouda, W., Peperkamp, N.H., Roumen, M.P., Muskens, J., Van Rijn, A., and Vellema, P., 2009. Epizootic congenital hydranencephaly and abortion in cattle due to bluetongue virus serotype 8 in the Netherlands. Tijdschr Diergeneeskd, 134, PP: 422-427. 

27. Yildiz, K., Kul, O., Babur, C., Kilic, S., Aycan, N., Gazyagci, A.N., Celebi, B., and Gurcan, I.S., 2009. Seroprevalence of Neospora caninum in dairycattle ranches with high abortion rate: Special emphasis toserologic co-existence with Toxoplasma gondii, Brucella abortus and Listeria monocytogenes. Veterinary Parasitology, 164, PP: 306-310.

  • تاریخ دریافت: 23 شهریور 1393
  • تاریخ بازنگری: 19 آذر 1393
  • تاریخ پذیرش: 21 دی 1393