مقاله پژوهشی
بیوسیستماتیک
معصومه نجیب زاده؛ علیرضا پسرکلو؛ احمد قارزی؛ نصراله رستگار پویانی؛ اسکندر رستگار پویانی
دوره 32، شماره 2 ، تابستان 1398، صفحه 118-128
چکیده
گونه R. pseudodalmatina در جنگل های پست حاشیه جنوبی دریای خزر پراکنش گسترده دارد. علی رغم این محدوده‌ی پراکنش گسترده، جمعیت های این قورباغه های قهوه ای بومی به جز تعدادی محدود، از لحاظ ریخت شناسی در مطالعات مورد توجه قرار نگرفته اند. در این پژوهش با نمونه برداری گسترده از کل محدوده پراکنش قورباغه‌ی قهوه‌ای جنگل‌های هیرکانی به ارزیابی ساختار ...
بیشتر
گونه R. pseudodalmatina در جنگل های پست حاشیه جنوبی دریای خزر پراکنش گسترده دارد. علی رغم این محدوده‌ی پراکنش گسترده، جمعیت های این قورباغه های قهوه ای بومی به جز تعدادی محدود، از لحاظ ریخت شناسی در مطالعات مورد توجه قرار نگرفته اند. در این پژوهش با نمونه برداری گسترده از کل محدوده پراکنش قورباغه‌ی قهوه‌ای جنگل‌های هیرکانی به ارزیابی ساختار تغییرات جغرافیایی صفات در جمعیت ها پرداخته شد. بدینمنظور 53 نمونه جمع آوری و 13 صفت ریختی اندازشی مورد بررسی قرار گرفت. اهمیت آماری وجود دوریختی جنسی بین جمعیت‌های قورباغه‌ی هیرکانی به کمک آزمون آماری ANOVA با مقایسه تفاوت میانگین‌های هر صفت بین دو جنس نر و ماده و همچنین آنالیز واریانس چندمتغییره (MANOVA) با مقایسه میانگین‌های بردار صفات دو جنس مورد بررسی قرار گرفت. الگوی ارتباطات فنتیکی بین جمعیت ها به کمک آزمون های ANOVA یک طرفه، تحلیل مؤلفه اصلی (PCA)، تحلیل توابع ممیزی (DFA) و آنالیز خوشه بندی با الگوریتم UPGMA انجام شد. نتایج آزمون آماری ANOVA برای وجود دوریختی جنسی در گونه R. pseudodalmatina نشان داد که پنج صفت بین دو جنس بطور معنادار با یکدیگر تفاوت دارند. همچنین آزمون MANOVA نیز به طور معنادار وجود دوریختی جنسی را در گونه R. pseudodalmatina تأیید کرد (P≤ 0.05). مطالعات ریخت شناسی در سطح درون گونه ای نشان داد که دست کم دو جمعیت اصلی از قورباغه های جنگلی (R. pseudodalmatina) یکی در شرق دریای خزر (لوه، بهشهر و ساری) و دیگری در غرب دریای خزر (سلمان شهر، لنگرود، رشت و آستارا) پراکنش دارند.
مقاله پژوهشی
زیست شناسی دریا
محسن محمدی گلنگش؛ کوپی مارال؛ علی بانی
دوره 32، شماره 2 ، تابستان 1398، صفحه 129-141
چکیده
در این تحقیق، میزان غلظت فلزات سنگین نیکل، آهن، کادمیوم، آلومینیوم، کروم، مس، روی، سرب و وانادیوم در رسوبات و پوسته صدف Cerastodema lamarcki در 10 ایستگاه از سواحل جنوب غربی دریای خزر در محدوده استان گیلان در بهمن ماه 1393 مورد مطالعه قرار گرفت. غلظت فلزات در نمونه های پوسته و رسوب، پس از آماده‌سازی و هضم اسیدی با استفاده از دستگاه ICP - OES تعیین ...
بیشتر
در این تحقیق، میزان غلظت فلزات سنگین نیکل، آهن، کادمیوم، آلومینیوم، کروم، مس، روی، سرب و وانادیوم در رسوبات و پوسته صدف Cerastodema lamarcki در 10 ایستگاه از سواحل جنوب غربی دریای خزر در محدوده استان گیلان در بهمن ماه 1393 مورد مطالعه قرار گرفت. غلظت فلزات در نمونه های پوسته و رسوب، پس از آماده‌سازی و هضم اسیدی با استفاده از دستگاه ICP - OES تعیین شدند. نتایج نشان دادند که پوسته صدف مورد مطالعه توانایی مناسبی برای تجمع فلزات مس، سرب، روی, کروم و کادمیوم دارد و می تواند برای این عناصر بعنوان یک پایشگر زیستی مناسب در سواحل استان گیلان مورد استفاده قرار گیرد. نتایج آنالیز خوشه‌ای نشان داد که عناصر آهن و آلومینیوم در رسوبات، مستقل ازسایر عناصر می باشند. محاسبه فاکتور غنی شده‌گی(EF)، نشان داد که رسوبات سواحل غربی گیلان برای فلزات مس، سرب، وانادیوم، کروم و نیکل از غنی شدگی متوسطی برخودار هستند. مقایسه غلظت فلزات مورد مطالعه با استانداردهای جهانی نشان می دهد که رسوبات سواحل گیلان از نظر غلظت عناصر مس، نیکل و کادمیوم دارای آلودگی متوسط هستند. باتوجه به روند توسعه شهری، کشاورزی و صنعتی در منطقه و منابع ارزشمند اکوژیک دریای خزر، مدیریت یکپارچه منابع آلاینده برای حفظ سلامت عمومی و محیط زیست دریای خزر ضروری است.
مقاله پژوهشی
بیوشیمی
سید مهرداد کسائی؛ سیده نگین کسائی
دوره 32، شماره 2 ، تابستان 1398، صفحه 142-154
چکیده
زمینه و هدف: امروزه گیاهان دارویی به خاطر نقشی که در درمان بسیاری از بیماری‌ها دارند، مورد توجه قرار گرفته‌اند. هدف از این مطالعه تعیین اثر هیپوکلسترولمیک پودر دانه‌ی شنبلیله و مقایسه‌ی آن با آتورواستاتین در موش بزرگ آزمایشگاهی دریافت کننده‌ی رژیم غذایی پر کلسترول بود. روش بررسی: تعداد 40 سر موش بزرگ آزمایشگاهی نر با وزن 180 تا 200 ...
بیشتر
زمینه و هدف: امروزه گیاهان دارویی به خاطر نقشی که در درمان بسیاری از بیماری‌ها دارند، مورد توجه قرار گرفته‌اند. هدف از این مطالعه تعیین اثر هیپوکلسترولمیک پودر دانه‌ی شنبلیله و مقایسه‌ی آن با آتورواستاتین در موش بزرگ آزمایشگاهی دریافت کننده‌ی رژیم غذایی پر کلسترول بود. روش بررسی: تعداد 40 سر موش بزرگ آزمایشگاهی نر با وزن 180 تا 200 گرم دو هفته تحت نظر گرفته شدند. سپس به طور تصادفی در 4 گروه 10 تایی تقسیم شدند. گروه1 (تغذیه با غذای طبیعیND)، گروه2 (تغذیه با غذای با کلسترول بالا HCD: غذای طبیعی مخلوط با 2 کلسترول و 5/0 کولیک اسید)، گروه3 (تغذیه با HCD مخلوط با g/kg bwt/day 8 پودر دانه شنبلیلهHCD+FNG)، گروه4 ( تغذیه با HCD و mg/kg bwt / day 5/0 امولسیون آبی آتورواستاتین HCD+Ator از طریق لوله دهانی). پس از 6 هفته، سطح سرمی تری‌گلیسرید، کلسترول تام، لیپوپروتئین با دانسیته بالا (HDL-c) ، آلانین آمینوترانسفراز (ALT) ، آسپارتیک آمینوترانسفراز (AST) و قند خون ناشتا (FBS) سنجیده شدند. لیپویروتئین با دانسیته پایین (LDL-c) با رابطه فریدوالد تخمین زده شد. یافته‌ها: در گروههای 3و4، در مقایسه با گروه 2 ، سطوح سرمی کلسترول، تری‌گلیسرید، LDL-c،VLDL-c ، ALT و FBS کاهش (001/0 p<) و سطح سرمی HDL-c افزایش یافت(05/0 p<) نتیجه گیری: شنبلیله دارای فعالیت‌های هیپولیپیدمیک و هیپوگلیسمیک در موش های بزرگ آزمایشگاهی دریافت کننده‌ی رژیم غذایی پر کلسترول بود و دیس لیپیدمی ناشی از آن را اصلاح نمود. پودر دانه شنبلیله بطور معنی داری فعالیت هیپولیپیدمیک و هیپوگلیسمیک ضعیف‌تری نسبت به آتورواستاتین نشان داد.
مقاله پژوهشی
دامپزشکی
معصومه بطحائی؛ طاهره ناجی؛ همایون حسین زاده صحافی
دوره 32، شماره 2 ، تابستان 1398، صفحه 155-165
چکیده
کاهش قدرت باروری از دیرباز جزو مشکلات هر دو جنس نر وماده بوده است. پنج انگشت گیاهی است از تیره شاه پسند که در طب سنتی به عنوان کاهنده مشکلات قاعدگی مورد استفاده قرار می گرفت. فلوکستین دارویی ضد افسردگی از خانواده ی داروهای مهارکننده ی انتخابی باز جذب سروتونین (SSRIs) می باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثر عصاره الکلی گیاه پنج انگشت و داروی ...
بیشتر
کاهش قدرت باروری از دیرباز جزو مشکلات هر دو جنس نر وماده بوده است. پنج انگشت گیاهی است از تیره شاه پسند که در طب سنتی به عنوان کاهنده مشکلات قاعدگی مورد استفاده قرار می گرفت. فلوکستین دارویی ضد افسردگی از خانواده ی داروهای مهارکننده ی انتخابی باز جذب سروتونین (SSRIs) می باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثر عصاره الکلی گیاه پنج انگشت و داروی فلوکستین بر سطح هورمونهای استروییدی و بافت تخمدان در ماهی ماده بالغ گورامی سه خال بود. بدین منظور تعداد 120قطعه ماهی ماده بالغ گورامی سه خال با میانگین وزنی (4-3) گرم در 10 گروه به گروههای کنترل1 (دست نخورده)،کنترل2 (تزریق با اتانول) و تیمار های دریافت کننده دوزهای mg/kg 10.20.30.50 از عصاره الکلی میوه گیاه پنج انگشت و mg/kg 5/7 ،5 ،3، 1 از داروی فلوکستین تقسیم شدند. کلیه تجویزها در 10 نوبت و در 3 تکرار، به صورت یکروز درمیان در طول مدت 20روز و به صورت تزریقی درون عضله انجام گرفت. پس از بیهوش نمودن ماهیان، بافت تخمدان و سطح هورمونهای استروییدی بررسی شدند. نتایج آماری سطح هورمون های استروییدی در میان گروههای کنترل و تیمار، اختلاف معناداری را نشان داد (0.05> P). همچنین نتایج، اثر مهاری عصاره گیاه پنج انگشت و فلوکستین را بر بلوغ تخمک از خود نشان دادند. بررسی یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که عصاره گیاه پنج انگشت و فلوکستین با افزایش دوز، سطح هورمونهای جنسی در ماهی ماده ی بالغ گورامی سه خال را کاهش دادند.
مقاله پژوهشی
میکروبیولوژی
شکوفه الماسی؛ مهران بخشش
دوره 32، شماره 2 ، تابستان 1398، صفحه 166-175
چکیده
با توجه به کاربردهای متعدد آنتیبادی پلیکلونال در زمینه های تحقیقاتی و بالینی، ابداع روشهای تهیه ی سرم هایپرایمن علیه عوامل بیماریزا از اهمیت بسیار برخوردار است. در تحقیق انجام شده با سعی بر تولید آنتیبادی علیه ویروس تب سه روزهی گاو، روشی برای تولید سرم هایپرایمن ابداع گردید. بدین منظور ویروس کامل با عیار 50TCID ...
بیشتر
با توجه به کاربردهای متعدد آنتیبادی پلیکلونال در زمینه های تحقیقاتی و بالینی، ابداع روشهای تهیه ی سرم هایپرایمن علیه عوامل بیماریزا از اهمیت بسیار برخوردار است. در تحقیق انجام شده با سعی بر تولید آنتیبادی علیه ویروس تب سه روزهی گاو، روشی برای تولید سرم هایپرایمن ابداع گردید. بدین منظور ویروس کامل با عیار 50TCID 106.7 در سه دوز و با در نظر گرفتن فواصل زمانی صفر، یک و چهار هفته، به روش وریدی و بدون استفاده از یاور(Adjuvant) به خرگوش تزریق شد. دستیابی به سرم هایپرایمن با عیار بالا نتیجهی مطلوب این تحقیق است، بطوریکه میانگین آنتی بادیهای خنثیکننده علیه ویروس1625 برآورد گردید. که در مقایسه با مطالعات گذشته، کارایی بالای خود را در تولید آنتیبادی علیه عامل ویروسی نشان می‌دهد. سرم هایپرایمن بدست آمده از این مطالعه قطعاً بعنوان یک ماده بیولوژیک در زمینههای تحقیقاتی و در صورت لزوم تجاری، مفید و راهبردی خواهد بود. همچنین به عنوان یک روش در تولید سرمهای هایپرایمن علیه ویروسهای دیگر می‌تواند مورد توجه محققین و صاحب نظران قرار گیرد.
مقاله پژوهشی
فیزیولوژی
معصومه چهاربرجی؛ محمدرضا ایمانپور؛ رقیه صفری؛ علی جافر
دوره 32، شماره 2 ، تابستان 1398، صفحه 175-185
چکیده
مواد بیهوش‌کننده در آبزی‌پروری عمدتاً برای راحتی دستکاری و به حداقل رساندن استرس و جراحات فیزیکی ماهی طی فرایندهای مختلف ضروری است. هدف از این مطالعه ارزیابی اثرات اسانس نعناع بر کاهش استرس کپور معمولی با وزن 2/0± 5/1 گرم در زمان حمل و نقل بود. ماهیان در معرض غلظت‌های مختلف اسانس نعناع (0 (بعنوان شاهد)، 10، 20 و 30 میکرولیتر در لیتر) قرار ...
بیشتر
مواد بیهوش‌کننده در آبزی‌پروری عمدتاً برای راحتی دستکاری و به حداقل رساندن استرس و جراحات فیزیکی ماهی طی فرایندهای مختلف ضروری است. هدف از این مطالعه ارزیابی اثرات اسانس نعناع بر کاهش استرس کپور معمولی با وزن 2/0± 5/1 گرم در زمان حمل و نقل بود. ماهیان در معرض غلظت‌های مختلف اسانس نعناع (0 (بعنوان شاهد)، 10، 20 و 30 میکرولیتر در لیتر) قرار گرفتند. سطوح کورتیزول، گلوکز، پروتئین کل، آلبومین و ایمونوگلوبولین یک ساعت بعد از حمل و نقل اندازه‌گیری شد. نتایج این مطالعه نشان داد که گروه شاهد به طور معنی داری بالاترین سطوح کورتیزول و گلوکز و پایینترین سطوح پروتئین کل و ایمونوگلوبولین را در مقایسه با سایر تیمارها دارد. همچنین تفاوت معنیداری بین مقادیر آلبومین در تیمارهای آزمایشی وجود نداشت (P>0.05). نتایج این مطالعه نشان داد که کاربرد اسانس نعناع در سطح 10 میکرولیتر در لیتر در حمل و نقل ماهی کپور معمولی می‌تواند استرس ماهیان را کاهش دهد.
مقاله پژوهشی
بیوشیمی
آزاده رسولی؛ فائزه فاطمی؛ محمدرضا محمدی ملایری؛ رضا حاجی حسینی؛ اتوسا وزیری؛ زهرا موسوی؛ ماریا فروتن راد؛ سمانه اوتادی
دوره 32، شماره 2 ، تابستان 1398، صفحه 186-196
چکیده
سپسیس علت عمده مرگ و میر بیماران در بخش مراقبت های ویژه است. با وجود درمان های حمایتی جدید و بکارگیری آنتی بیوتیک های قوی، سپسیس همچنان از جمله عوامل خطرزا در زندگی مبتلایان می باشد. لذا هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر آب تهی شده از دوتریوم (DDW) و اسانس نعنا روی رت های سپتیکی القا شده با مدل CLP :Cecal Ligation and) Puncture) می‌باشد. از‌این‌رو، رت ها ...
بیشتر
سپسیس علت عمده مرگ و میر بیماران در بخش مراقبت های ویژه است. با وجود درمان های حمایتی جدید و بکارگیری آنتی بیوتیک های قوی، سپسیس همچنان از جمله عوامل خطرزا در زندگی مبتلایان می باشد. لذا هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر آب تهی شده از دوتریوم (DDW) و اسانس نعنا روی رت های سپتیکی القا شده با مدل CLP :Cecal Ligation and) Puncture) می‌باشد. از‌این‌رو، رت ها به 7 گروه :کنترل منفی (Laparotomy)، CLP ، گروههای تیمار با DDW (15 و 30 ppm) و همراه با اسانس نعنا mg/kg b.w)100) و کنترل مثبت (ایندومتاسین) تقسیم شدند. 24 ساعت پس از جراحی پارامترهای دخیل در آسیب اکسیداتیو و بیان ژن COX-2 در بافت ریه اندازه‌گیری شد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد سپسیس موجب کاهش FRAP و GSH و افزایش میزان LP ، MPO، PGE2 و بیان ژن COX-2 می‌گردد، ولی بر روی آنزیم GST اثری ندارد. تیمار حیوانات با DDW به تنهایی و همزمان با اسانس نعنا به اندازه ایندومتاسین، در تعدیل سطح این پارامترها مؤثر بوده است، بطوریکه سبب افزایش میزان FRAP و GSH و کاهش میزانLP ، MPO، PGE2 و بیان ژن COX- 2شده است. همچنین مطالعات پاتولوژی نشان می‌دهد که سپسیس منجر به ایجاد آسیب‌هایی در بافت ریه شده که این آسیب‌ها در اثر تیمار با DDW و اسانس نعنا کاهش یافته‌اند. بنابراین سپسیس موجب آسیب اکسیداتیو بافت ریه شده و استفاده از این ترکیبات با تأثیر بر روی پارامترهای استرس اکسیداتیو و آنتی‌اکسیدانی می‌تواند در جلوگیری و بهبود این آسیب‌ها مؤثر باشد.
مقاله پژوهشی
دامپزشکی
نگین سلامات
دوره 32، شماره 2 ، تابستان 1398، صفحه 106-117
چکیده
مرجان های اکتوکورال هم از لحاظ شکل ظاهری و هم به لحاظ پراکنش جغرافیایی، گروه متفاوتی از سایر مرجان ها بوده و اطلاعات اندکی در ارتباط با زیست شناسی تولید مثل آنها موجود می باشد. لذا تحقیق حاضر با هدف بررسی زیست شناسی تولید مثل مرجان گونه Plumarella flabellate جمع آوری شده از زیستگا های مصنوعی در سواحل ایرانی در شمال خلیج فارس صورت پذیرفت. در این ...
بیشتر
مرجان های اکتوکورال هم از لحاظ شکل ظاهری و هم به لحاظ پراکنش جغرافیایی، گروه متفاوتی از سایر مرجان ها بوده و اطلاعات اندکی در ارتباط با زیست شناسی تولید مثل آنها موجود می باشد. لذا تحقیق حاضر با هدف بررسی زیست شناسی تولید مثل مرجان گونه Plumarella flabellate جمع آوری شده از زیستگا های مصنوعی در سواحل ایرانی در شمال خلیج فارس صورت پذیرفت. در این راستا کلنی هایی با اندازه های مختلف جمع آوری شدند تا رابطه میان اندازه کلنی و مراحل جنسی آنها تعیین گردد. گنادها تنها در کلنی هایی با ارتفاع بیش از 15 سانتیمتر مشاهده شدند. علاوه بر این، هر دو نوع گناد نر و ماده در امتداد مزانترها در گونه P. flabellate مشاهده و در نتیجه این گونه، یک گونه هرمافرودیت در نظر گرفته شد. در هیچ کدام از نمونه های مورد مطالعه پلانولا مشاهده نگردید و بنابراین به نظر می رسد، گونه P. flabellate موجود در آب های ایرانی خلیج فارس از نوع مولدین با لقاح خارجی باشد. گناد در تمام نمونه های جمع آوری شده در هر فصل، در مرحله تکاملی مشابه بود. بر اساس نتایج مطالعه حاضر، تخمگذاری گونه P. flabellateدر فاصله اوائل خرداد تامرداد رخ داده و البته با شرایط محیطی به ویژه افزایش دمای آب و افزایش طول روز در ارتباط است. تحقیق حاضر نشان داد که این گونه در زیستگاه های مصنوعی ایجاد شده، پتانسیل تولید مثلی قابل توجهی داشته که با غالبیت این گونه در تپه ها مصنوعی موجود در شمال غرب خلیج فارس مرتبط است.