نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• پیمان کرمی ¹
• مریم مروتی ²
• مهدی زارع خورمیزی ³

¹ دانش اموخته دکتری محیط زیست

² دانشیار گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

³ اداره کل محیط زیست یزد

چکیده

مارگزیدگی به‌عنوان یک تعارض با خزندگان بر روی سلامت عمومی مؤثر است. شناسایی گستره توزیع مارهای سممی می‌تواند به برنامه‌ریزی برای کاهش احتمال مارگزیدگی و همچنین برنامه‌ریزی برای مقابله با آن کمک شایانی نماید. این مطالعه باهدف ارزیابی توزیع افعی شاخ‌دار ایرانی در استان یزد و همچنین احتمال رخداد تعارض و مارگزیدگی در سطح استان انجام‌گرفته است. در این راستا نقاط حضور گونه از تمام مناطق استان جمع‌آوری شدند سپس با استفاده از روش‌های فقط حضور Domian و Bioclim زیستگاه گونه مدل‌سازی شد. از خروجی از این مدل‌ها برای تهیه نقاط شبه عدم حضور استفاده شد. درنهایت با تلفیق یافته‌های 8 مدل، نقشه توزیع گونه در استان به دست آمد. تأثیر متغیرهای زیستگاهی بر روی توزیع با استفاده از مدل جنگل تصادفی محاسبه گردید. برای بررسی آسیب‌پذیری و مساحت زیستگاه در هر شهرستان از حد آستانه TSS بر روی نقشه مطلوبیت استفاده شد و درنهایت تعداد جوامع محلی درگیری رخداد تعارض در سطح مناطق شناسایی شدند. یافته‌های نشان داد که مدل‌های منفرد مورداستفاده در مدل‌سازی موفق بوده‌اند. حساسیت و AUC برای مدل اجماع به ترتیب برابر 98/0 و 99/0 محاسبه شد. متغیر کاربری اراضی، ارتفاع و سایه روشن بیشترین تاثیر را بر روی حضور گونه دارند. 86/75 درصد از شهرستان تفت و به همراه 413 سکونتگاه انسانی در آن دارای خطر مارگزیدگی است. سکونتگاه‌های بهاباد و اردکان نیز در رتبه‌های بعدی قرار دارند. نقشه پیش بینی این مطالعه می تواند برای پیاده سازی برنامه های بهداشتی و ایمنی در مقابل مارگزیدگی مد نظر قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

• مدیریت
• جوامع انسانی
• تعارض
• مناطق حفاظت‌شده
• مارسمی

موضوعات

• اکولوژی

عنوان مقاله [English]

Spatial analysis of areas prone to conflict with reptiles in Yazd province Case study: Pseudocerastes persicus

نویسندگان [English]

• Peyman karami ¹
• maryam morovati ²
• mahdi Zare Khourmizi ³

¹ Ph D Graduated of environmental science, Kermanshah, Iran

² Associate Professor, Department of Environmental Sciences & Engineering, Faculty of Agriculture & Natural Resources, Ardakan University, P.O.Box184,Ardakan, Iran

³ yazd porvincial Office of Department of Environment,Yazd.Iran

چکیده [English]

Snakebite as a conflict with reptiles is effective on public health.Identifying the range of distribution of poisonous snakes can help to plan to reduce the possibility of snakebite and also to plan to deal with it.This study was carried out with the aim of evaluating the distribution of Iranian horned vipers in Yazd province and also the possibility of conflicts and snake bites in the province.In this regard, the presence points of the species were collected from all regions of the province, then the habitat of the species was modeled using Domian and Bioclim presence only methods.The output from these models was used to prepare pseudo-absence points.Finally, by combining the findings of 8 models, the species distribution map in the province was obtained.The effect of habitat variables on the distribution was calculated using the random forest model.To check the vulnerability and area of the habitat in each city, the true skill statistic(TSS)threshold was used on the suitability map, and finally, the number of local communities involved in the conflict was identified.The findings showed that the single models used in modeling were successful.The sensitivity and AUC for the Ensembel model were calculated as0.98 and0.99, respectively.Land use, altitude and Hillshade have the greatest effect on the presence of the species.75.86%of Taft county and 413 human settlements in it are at risk of snakebite.The settlements of Bahabad and Ardakan are also in the next ranks.The prediction map of this study can be considered for the implementation of health and safety programs against snakebite.

کلیدواژه‌ها [English]

• Management
• human societies
• conflict
• protected areas
• snakebite