مقاله پژوهشی
جانورشناسی
لقمان ملکی؛ حمیدرضا حیدری؛ ادریس قادری
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 فروردین 1398
چکیده
در این مطالعه، 300 عدد ماهی از نه گونه در دو ایستگاه حوزه ی قشلاق استان کردستان شامل رودخانه و سد قشلاق از نظر آلودگی به انگل های کرمی از شهریور 1395 تا مرداد 1396 مورد بررسی قرار گرفتند. کرم های جداشده شامل سه گونه Digenea (Clinostomum complanatum، Posthodiplostomum sp.و Allocreadium sp.)، دو گونه کرم نواری (Khawia armenica و Schyzocotyle acheilognathi)، دو گونه مونوژن (Dactylogyrus hypophthalmichthys و ...
بیشتر
در این مطالعه، 300 عدد ماهی از نه گونه در دو ایستگاه حوزه ی قشلاق استان کردستان شامل رودخانه و سد قشلاق از نظر آلودگی به انگل های کرمی از شهریور 1395 تا مرداد 1396 مورد بررسی قرار گرفتند. کرم های جداشده شامل سه گونه Digenea (Clinostomum complanatum، Posthodiplostomum sp.و Allocreadium sp.)، دو گونه کرم نواری (Khawia armenica و Schyzocotyle acheilognathi)، دو گونه مونوژن (Dactylogyrus hypophthalmichthys و Paradiplozoon sp.) و یک گونه کرم خاربرسر (Pallisentis (Pallisentis) cholodkowskyi) بودند. گونه های Digenea فقط از ایستگاه رودخانه، مونوژن ها از سد و کرم های نواری و خاربرسر از هر دو ایستگاه جداسازی شدند. C. damascina با داشتن شش گونه انگل، S. cephalus چهار گونه و A. mossulensisبا سه گونه دارای بیشترین گونه انگل بودند. در این مطالعه 45٪ ماهیان به انواع انگل ها آلوده بودند و Posthodiplostomum sp. با 7/26٪ و P. (P.) cholodkowskyi با 7/10٪ بیشترین آلودگی را داشتند. بیشترین شدت آلودگی (mean abundance) به ترتیب مربوط به P. (P.) cholodkowskyi (3/2±63/0) و Posthodiplostomum sp. (2/1±56/0) بود و بیشترین شدت آلودگی (mean intensity) مربوط به P. (P.) cholodkowskyi (3/4±3/1) و Posthodiplostomum sp. (5/2±1/1) بود. شدت و درصد آلودگی به تفکیک فصل نمونه برداری و گروه های طولی ماهی بررسی شد. این مطالعه اولین گزارش از آلودگی به C. complanatum و Posthodiplostomum sp. در استان کردستان و انگل های فوق برای بار اول از C. damasccina، A. mossulensis و G. rufa گزارش می شوند.
مقاله پژوهشی
بیوسیستماتیک
مرضیه اسدی آقبلاغی؛ فراهم احمدزاده؛ بهرام حسن زاده کیابی؛ نوشا کیقبادی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 فروردین 1398
چکیده
چکیده سنجابهای متعلق به جنس Sciurus جزو سنجابهای درختی هستند که با اقلیم نیمه قطبی و مناطق جنگلی سازش پیدا کردهاند و توزیع گستردهای در نیمکره شمالی دارند. سنجاب قرمز، سنجاب ژاپنی و سنجاب ایرانی از جمله گونههای شاخص جنس Sciurus در اورپا و آسیا هستند. محدوده پراکنش سنجاب قرمز از اروپا تا چین بوده در حالیکه، سنجاب ایرانی محدود به فلات ایران-آناتولی ...
بیشتر
چکیده سنجابهای متعلق به جنس Sciurus جزو سنجابهای درختی هستند که با اقلیم نیمه قطبی و مناطق جنگلی سازش پیدا کردهاند و توزیع گستردهای در نیمکره شمالی دارند. سنجاب قرمز، سنجاب ژاپنی و سنجاب ایرانی از جمله گونههای شاخص جنس Sciurus در اورپا و آسیا هستند. محدوده پراکنش سنجاب قرمز از اروپا تا چین بوده در حالیکه، سنجاب ایرانی محدود به فلات ایران-آناتولی است و سنجاب ژاپنی نیز در جزایر ژاپن حضور دارد. منشا و تاریخچه تکاملی گونه سنجاب ایرانی مبهم است و در حال حاضر اطلاعات ژنتیکی قابل توجهی از این گونه وجود ندارد. ژنوم میتوکندری کاربرد گستردهای در تصحیح ردهبندیهای کنونی موجودات دارد و برای تعیین روابط تبارزادی استفاده میشود. با توجه به اینکه تک نیایی و چند نیایی سنجابهای درختی در منطقه پالئارکتیک نامشخص است، ناحیه کنترل ژنوم میتوکندری به دلیل نرخ جهشپذیری مناسب در گونههای مذکور مورد بررسی قرار گرفت. ژن ناحیه کنترل برای اولین بار در سنجاب ایرانی از لحاظ میزان تغییر پذیری، جهش، جایگاههای حفاظت شده و فاصله ژنتیکی بررسی شد. همچنین نتیجه ردهبندی حاصل از ناحیه کنترل ژنوم میتوکندری و ژن سیتوکروم بی مورد مقایسه قرار گرفتند. این پژوهش نشان داد که نتایج ردهبندی بدست آمده از ناحیه کنترل ژنوم میتوکندری و ژن سیتوکروم بی مشابه هستند. همچنین از لحاظ تغییر پذیری و جهش، گونه سنجاب ایرانی در مقایسه با سنجاب قرمز و سنجاب ژاپنی دارای بیشترین میزان تغییرات است و گونه سنجاب قرمز دارای کمترین میزان تغییر پذیری، جهش و بیشترین تعداد جایگاههای حفاظت شده است. از لحاظ فاصله ژنتیکی
مقاله پژوهشی
دامپزشکی
فریده پرفروغ؛ نگین سلامات؛ عبدالعلی موحدی نیا
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 فروردین 1398
چکیده
مطالعه حاضر با هدف بررسی ساختار بافتی و عملکرد ترشحی گناد نر در گربه کوسه عربی (Chiloscyllium arabicum Gubanov, 1980) خلیج فارس در طی دو فصل بهار و پاییز انجام گرفت. بدین منظور، ساختار بافتی گناد نر (بیضه) و سطح پلاسمایی هورمون تستوسترون در دو فصل پاییز (اواخر شهریور-آذر) و بهار (اسفند-خرداد) در C. arabicum ارزیابی شدند. بدین منظور، 30 قطعه C. arabicum از بندر بحرکان ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف بررسی ساختار بافتی و عملکرد ترشحی گناد نر در گربه کوسه عربی (Chiloscyllium arabicum Gubanov, 1980) خلیج فارس در طی دو فصل بهار و پاییز انجام گرفت. بدین منظور، ساختار بافتی گناد نر (بیضه) و سطح پلاسمایی هورمون تستوسترون در دو فصل پاییز (اواخر شهریور-آذر) و بهار (اسفند-خرداد) در C. arabicum ارزیابی شدند. بدین منظور، 30 قطعه C. arabicum از بندر بحرکان واقع در هندیجان به صورت فصلی صید شد. ماهی‌ها بیهوش شده و پس از بیومتری، نمونه‌های خونی از سیاهرگ دمی اخذ و به مدت 10 دقیقه سانتریوفیوژ شدند. سپس، نمونه‌های بافتی از بیضه اخذ و در محلول ثبوت بوئن برای 48 ساعت تثبیت شدند. مقاطع بافتی با استفاده از تکنیک‌های بافت شناسی معمول و رنگ آمیزی هماتوکسیلین_ائوزین تهیه شده و با استفاده از میکروسکوپ نوری مطالعه شدند. سطح پلاسمایی تستوسترون نیز در نمونه‌های پلاسما اندازه‌گیری شد. بر اساس نتایج، بیضه گربه کوسه عربی لوبوله بوده و هر لوبول از تعدادی واحد کروی شکل به نام اسپرماتوسیست تشکیل شده بود که سلولهای اسپرماتوژنیک در مراحل مختلف تکامل از جمله اسپرماتوگونیا، اسپرماتوسیت‌ها و اسپرماتیدها در این واحدها مشاهده شدند. اسپرماتوسیست ها در هفت مرحله تکاملی متفاوت در بیضه ماهیان در طول فصل بهار مشاهده شد، در حالیکه، تنها پنج مرحله اول در ماهیان در طول فصل پاییز شناسایی شدند. سطوح پلاسمایی هورمون تستوسترون در فصل بهار نسبت به فصل پاییز بالاتر بود. د
مقاله پژوهشی
حشره شناسی
مریم عجم حسنی؛ مریم محمودزاده
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 فروردین 1398
چکیده
نقش سلولهای خونی و سیستم فنل اکسیداز در دفاع سلولی حشرات ثابت شده است. تعداد سلولهای خونی تحت تاثیر هر نوع تنش یا ورود عامل بیگانه به همولنف تغییر میکند. حشرات با سامانه ایمنی قوی می‌توانند گاه روند بیماری‌زایی یک عامل بیماری‌زا را تغییر داده و یا متوقف کنند. در این تحقیق، اثر تنش‌های گرسنگی، تنش‌های دمایی و باکتری Bacillus thuringiensis ...
بیشتر
نقش سلولهای خونی و سیستم فنل اکسیداز در دفاع سلولی حشرات ثابت شده است. تعداد سلولهای خونی تحت تاثیر هر نوع تنش یا ورود عامل بیگانه به همولنف تغییر میکند. حشرات با سامانه ایمنی قوی می‌توانند گاه روند بیماری‌زایی یک عامل بیماری‌زا را تغییر داده و یا متوقف کنند. در این تحقیق، اثر تنش‌های گرسنگی، تنش‌های دمایی و باکتری Bacillus thuringiensis بر دفاع سلولی لاروهای سن پنجم لیسه سیب بررسی شد. نتایج آزمایش دوره‌های گرسنگی نشان داد که در همولنف لاروهای گرسنه با گذشت زمان به مدت 48 ساعت تفاوت معنی‌داری در تعداد کل سلولهای خونی، پروهموسیت‌ها، گرانولوسیت‌ها، پلاسموتوسیت‌ها و اونوسیتوئیدها وجود داشت. همچنین میزان فعالیت آنزیم فنل اکسیداز تحت تاثیر تنش گرسنگی 24 ساعت به طور معنی‌داری کاهش یافت و بعد از 48 ساعت گرسنگی روند افزایشی نشان داد. اثر تنش‌های دمایی مختلف بر تعداد سلولها کاملا معنی‌دار بود. به طوریکه تعداد کل و تفرقی سلولها در دمای 35 افزایش و در دمای 4 درجه سانتیگراد کاهش قابل توجهی نشان داد. تغذیه از برگ‌های آلوده به باکتری B. thuringiensis سبب افزایش معنی‌دار تعداد همه سلولهای خونی و فعالیت فنل اکسیداز شد. این فاکتورها با گذشت زمان تا 24 ساعت به طور معنی-داری کاهش یافتند که نشانگر واکنش مثبت سلولهای خونی در برابر عامل بیگانه بود. این نتایج می‌تواند به عنوان مقدمه‌ای بر شناخت ویژگی‌های دفاع فیزیولوژیک لیسه سیب تلقی شود و در برنامه‌های کنترل میکروبی مد نظر قرار گیرد.
مقاله پژوهشی
فیزیولوژی
معصومه داودزاده؛ صالح طباطبائی وکیلی؛ خلیل میرزاده؛ علی آقایی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 اردیبهشت 1398
چکیده
به نظر می‌رسد ویتامین A در بهبود عملکرد تولیدمثلی پرنده نقش داشته باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر سطوح صفر، 4۰۰۰، 8۰۰۰، 16۰۰۰ و 32۰۰۰ واحد بین‌المللی ویتامین A در کیلوگرم جیره بر سن تلفات رویانی، میزان هورمون‌های استروئیدی و نیز اندام‌های تولیدمثلی بلدرچین ژاپنی نر و ماده بود. تعداد۳۲۰ قطعه بلدرچین ژاپنی بالغ در قالب طرح بلوک کامل ...
بیشتر
به نظر می‌رسد ویتامین A در بهبود عملکرد تولیدمثلی پرنده نقش داشته باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر سطوح صفر، 4۰۰۰، 8۰۰۰، 16۰۰۰ و 32۰۰۰ واحد بین‌المللی ویتامین A در کیلوگرم جیره بر سن تلفات رویانی، میزان هورمون‌های استروئیدی و نیز اندام‌های تولیدمثلی بلدرچین ژاپنی نر و ماده بود. تعداد۳۲۰ قطعه بلدرچین ژاپنی بالغ در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 5 تیمار، 4 تکرار و 16 قطعه بلدرچین در هر تکرار با 12 قطعه ماده و 4 قطعه نر به مدت 42 روز بکار رفت. در تمام مراحل آزمایش، پرندگان دسترسی آزاد به مصرف آب و خوراک داشتند و طول روشنایی 16 ساعت بود. تیمارها تأثیری بر تلفات رویانی در سنین مختلف جنینی نداشتند. در بلدرچین نر فقط درصد وزن بیضه راست تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت. به گونه‌ای که درصد وزن بیضه راست در تیمار 8000 واحد ویتامین A در کیلوگرم جیره کمتر بود و بیشترین درصد مربوط به سطح 16000 بود (05/0P≤). بیشترین و کمترین وزن اویدوکت به ترتیب در جیره حاوی 16000 و 4000 واحد ویتامینA در کیلوگرم جیره مشاهده شد (05/0≥P). وزن فولیکول F3 در جیره حاوی 16000 واحد ویتامین A در کیلوگرم بیشترین مقدار را داشت (05/0≥P). میزان قطر فولیکول F1، در جیره بدون ویتامین بیشترین مقدار را داشت (05/0≥P). عدم تأثیر سطوح مختلف این ویتامین بر فرآسنجه‌های مذکور احتمالا مرتبط با ذخیره این ویتامین در بدن بلدرچین باشد. به نظر می‌رسد با افزایش طول دوره آزمایش و اتمام ذخایر بدنی، اثرات ویتامین A بر فرآسنجه‌های تولیدمثلی پرنده را بتوان مشاهده نمود.
مقاله پژوهشی
اکولوژی
مهدی عالی پور اردی؛ سعید نادری
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 خرداد 1398
چکیده
گونه قرقاول در استان اردبیل تنها در بخشی از مناطق مرزی این استان با کشور آذربایجان ساکن می‌باشد و به‌عنوان گونه مهم زیستی در این منطقه محسوب میشود. لذا هدف این مطالعه، معرفی مدل هیبریدی فرآیند تحلیل شبکه‌ای- فازی در اولویت‌بندی فاکتورهای موثر در فرایند انتخاب زیستگاه توسط گونه قرقاول بوده است. نتایج حاصل از مدل فرآیند تحلیل شبکه‌ای- ...
بیشتر
گونه قرقاول در استان اردبیل تنها در بخشی از مناطق مرزی این استان با کشور آذربایجان ساکن می‌باشد و به‌عنوان گونه مهم زیستی در این منطقه محسوب میشود. لذا هدف این مطالعه، معرفی مدل هیبریدی فرآیند تحلیل شبکه‌ای- فازی در اولویت‌بندی فاکتورهای موثر در فرایند انتخاب زیستگاه توسط گونه قرقاول بوده است. نتایج حاصل از مدل فرآیند تحلیل شبکه‌ای- فازی نشان داد که معیار عدم حضور شکارچی، مهمترین اولویت در تعیین مناطق خاص برای گونه قرقاول را داشته و پس از آن ایستگاه مرزبانی بوده و کمترین معیارهای تاثیرگذار مربوط به فاصله از منابع آبی، غذا و عدم حضور گونه رقیب بوده است. صحت مدل‌سازی انجام یافته در مطالعه حاضر، بر اساس برداشت اطلاعات میدانی و توصیفی مرتبط با 12 معیار انتخابی در 18 زیستگاه در استان اردبیل نیز بررسی شد. به این منظور روابط رگرسیونی بین ارزش‌گذاری زیستگاهها برای هر معیار با تعداد جمعیت ساکن گونه قرقاول برقرار شد. نتایج مدل‌سازی رگرسیونی نشان داد که معیارهای عدم حضور شکارچی، ایستگاه مرزبانی و فاصله از جاده، دارای رابطه معنادار (P<0.05) با جمعیت ساکن در زیستگاهها هستند. نتایج این تحلیل، تطابق کاملی را با نتایج مدل فرآیند تحلیل شبکه‌ای- فازی نشان داده و حاکی از صحت بالای اولویت‌بندی و مدل‌سازی می‌باشد. بر این اساس می‌توان بیان کرد که شرایط زیستگاهی حاصله در مرز با توجه به اهمیت بالای خوشه امنیت، مهمترین رکن انتخاب زیستگاه، توسط گونه قرقاول در این منطقه می‌باشد. این روش مدل‌سازی می‌تواند رهنمودی برای تحقیقات آینده در این زمینه و در مناطق دیگر باشد.
مقاله پژوهشی
فیزیولوژی
سمیه جباری خورده بلاغ؛ شهربانو عریان؛ دلارام اسلیمی اصفهانی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398
چکیده
کلستاز مدلی پرکاربرد برای ایجاد سیروز کبدی است. جریان آب در مغز، از طریق کانال‌های آبی متصل به غشاء موسوم به آکواپورین ها (AQPs) صورت می‌گیرد. آکواپورین 1، عضوی از این خانواده است که در سیستم عصبی، در شبکه کوروئید حضور دارد و ممکن است این پروتئین به انتقال آب در سراسر سد خونی_ مغزی کمک کند. اختلال در مکانیسم تنظیم بیان AQP1 می‌تواند منجر ...
بیشتر
کلستاز مدلی پرکاربرد برای ایجاد سیروز کبدی است. جریان آب در مغز، از طریق کانال‌های آبی متصل به غشاء موسوم به آکواپورین ها (AQPs) صورت می‌گیرد. آکواپورین 1، عضوی از این خانواده است که در سیستم عصبی، در شبکه کوروئید حضور دارد و ممکن است این پروتئین به انتقال آب در سراسر سد خونی_ مغزی کمک کند. اختلال در مکانیسم تنظیم بیان AQP1 می‌تواند منجر به ادم هیدروسفالی و سایر مشکلات مغزی گردد. هدف این مطالعه بررسی AOP1 در شبکه کوروئید مغز موشهای نر ویستار کلستاتیک و بررسی بافتی شبکه کوروئید آنها با مقایسه سایر گروه‌ها است. روش‌ها: حیوانات به سه گروه کنترل، شم با جراحی بدون بستن مجرای صفراوی و کلستاز با جراحی و قطع مجرای صفراوی تقسیم شدند. پس از گذشت دو هفته، موش‌ها کشته‌شده و مقدار AQP-1 توسط روش ایمونوهیستوشیمی و بافت مغز آنها با استفاده از روش هیستوتکنیک،موردبررسی قرار گرفت. یافته‌ها: در سیستم عصبی مرکزی،AQP1، تنها در اپیتلیوم شبکه کوروئید بطن‌های جانبی تشخیص داده شد. کلستاز مقدار AQP1 در شبکه کوروئید موشهای نر ویستار کلستاتیک را افزایش داد. همچنین در بررسی بافت شناسی رنگ آمیزی هماتوکسیلین ائوزینH &E ازهم‌گسیختگی بافت در شبکه کوروئید موشهای کلستاتیک مشاهده شد. بحث: این مطالعه برای بررسی تغییرات مقدار پروتئین AQP1 صورت گرفت. علاوه بر آسیب بافت شبکه کوروئید، افزایش مقدار این پروتئین ممکن است علت ایجاد ادم و آسیب مغزی مشاهده‌شده در هنگام کلستاز باشد.
مقاله پژوهشی
زیست شناسی دریا
بهرام فلاحتکار؛ میرمسعود سجادی؛ حامد کلنگی میاندره؛ پاتریک کستمونت؛ زهرا روستا
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398
چکیده
تعیین مراحل رسیدگی جنسی و آگاهی از شرایط فیزیولوژی تولید مثل در ماهی به منظور مدیریت صحیح مولدها انجام می شود. با این هدف، کارایی استفاده از موکوس پوست به عنوان منبع مهمی از ترکیبات بیوشیمیایی و همچنین روش کم تهاجمی در تعیین مراحل رسیدگی جنسی ماهی قرمز ماده مورد بررسی قرار گرفت. نمونه گیری از ماهیان قرمز طی پنج ماه صورت گرفت و با توجه ...
بیشتر
تعیین مراحل رسیدگی جنسی و آگاهی از شرایط فیزیولوژی تولید مثل در ماهی به منظور مدیریت صحیح مولدها انجام می شود. با این هدف، کارایی استفاده از موکوس پوست به عنوان منبع مهمی از ترکیبات بیوشیمیایی و همچنین روش کم تهاجمی در تعیین مراحل رسیدگی جنسی ماهی قرمز ماده مورد بررسی قرار گرفت. نمونه گیری از ماهیان قرمز طی پنج ماه صورت گرفت و با توجه به آنالیز بافت شناسی گناد، ماهیان به پنج مرحله تولیدمثلی شامل: رشد اولیه (I)، کورتیکال آلوئولی (II)، ویتلوژنزیز اولیه (III)، ویتلوژنزیز نهایی (IV) و تخمریزی (V) تقسیم بندی و سطوح پروتئین کل محلول، کلسیم، لیپیدها (کلسترول و تری گلیسرید) و آنزیم آلکالین فسفاتاز قلیایی (ALP) در موکوس و پلاسما اندازه گیری شدند. میزان پروتئین موکوس در ویتلوژنزیز نهایی به صورت معنی داری افزایش یافت. کلسیم موکوس در کل مراحل کم تر از پلاسما بود و سطوح کلسترول و تری گلیسرید موکوس در ویتلوژنزیز افزایش یافت. سطح ALP در پلاسما پس از مراحل ویتلوژنزیز همچنان ثابت باقی ماند اما در موکوس طی مرحله تخمریزی کاهش معنی داری نشان داد . تجزیه وتحلیل شاخص گنادوسوماتیک با پروتئین موکوس همبستگی مثبت داشت. در مطالعه حاضر، سطح ALP موکوس به عنوان شاخص متمایز کننده مناسب مرحله ویتلوژنزیز و تخمریزی معرفی می شود. همچنین، نتایج نشان داد تمام فاکتورهای بیوشیمیایی موکوس پوست، قابل اندازه گیری است و از موکوس می توان بعنوان یک ابزار کم تهاجمی و جایگزین خون برای مانیتورینگ پاسخ های اندوکرینی ماهی، شاخص های تولید مثلی و مراحل رسیدگی جنسی بخصوص در مراحل ویتلوژنزیز استفاده کرد.
مقاله پژوهشی
بیوسیستماتیک
احمد قارزی؛ علیرضا پسرکلو؛ حسن نبی زاده؛ اسکندر رستگار پویانی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1398
چکیده
کویر مرنجاب در جنوب و جنوب غرب دریاچه نمک آران و بیدگل استان اصفهان قرار گرفته است. این کویر با پوشش ریگزار و تپه‌های شنی منحصربفرد در ارتفاع ۸۵۰ متری قرار دارد. پوشش گیاهی منطقه شامل گیاهان شور پسند از جمله درخت های گز و تاغ و بوته‌های قیچ است. در این مطالعه، 15 گونه سوسمار متعلق به 11 جنس و 6 خانواده با استفاده از شاخص های ریخت شناسی بر ...
بیشتر
کویر مرنجاب در جنوب و جنوب غرب دریاچه نمک آران و بیدگل استان اصفهان قرار گرفته است. این کویر با پوشش ریگزار و تپه‌های شنی منحصربفرد در ارتفاع ۸۵۰ متری قرار دارد. پوشش گیاهی منطقه شامل گیاهان شور پسند از جمله درخت های گز و تاغ و بوته‌های قیچ است. در این مطالعه، 15 گونه سوسمار متعلق به 11 جنس و 6 خانواده با استفاده از شاخص های ریخت شناسی بر اساس کلید شناسایی معتبر سوسماران ایران بررسی و شناسایی شد. خانواده Lacertidae با 6 گونه بیشترین غنای حضور گونه ای را در منطقه نشان می دهد و به دنبال آن خانواده های Agamidae، Gekkonidae، Scincidae، Varanidae وSpharodactylidae به ترتیب با سه، دو، دو، یک و یک گونه در منطقه نمایندههایی دارند. در بین گونه های مشاهده شده Phrynocephalus maculatus در بیشتر منطقه قابل مشاهده است و Eremias kavirensis و Ophiomorous maranjabensis محدود به مناطق خاصی در محدوده مورد مطالعه هستند.
مقاله پژوهشی
بیوسیستماتیک
فاطمه بام زر؛ بهزاد فتحی نیا؛ آریا شفائی پور
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 تیر 1398
چکیده
دوشکلی جنسی به وجود تفاوت‌های ریختی بین جنس‌های نر و ماده‌ی یک گونه اشاره دارد که پدیده‌ای گسترده در قلمرو حیوانات است. دوزیستان بی‌دم می‌توانند از جنبه‌های متفاوتی دوشکلی جنسی را نشان بدهند. برخی از این جنبه‌ها شامل اندازه، شکل بدن و رنگ می‌باشد. تعداد 83 فرد از قورباغه‌ی سبز لوانت (Pelophylax bedriagae) در منطقهی سرفاریاب واقع ...
بیشتر
دوشکلی جنسی به وجود تفاوت‌های ریختی بین جنس‌های نر و ماده‌ی یک گونه اشاره دارد که پدیده‌ای گسترده در قلمرو حیوانات است. دوزیستان بی‌دم می‌توانند از جنبه‌های متفاوتی دوشکلی جنسی را نشان بدهند. برخی از این جنبه‌ها شامل اندازه، شکل بدن و رنگ می‌باشد. تعداد 83 فرد از قورباغه‌ی سبز لوانت (Pelophylax bedriagae) در منطقهی سرفاریاب واقع در شهرستان چرام استان کهگیلویه و بویراحمد مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعه‌ی حاضر نتایج آنالیز تک‌متغیره نشان می‌دهد که افراد نر و ماده‌ی قورباغه‌ی سبز لوانت از لحاظ تمام صفات بررسی شده تفاوت‌های معنی‌داری با یکدیگر دارند. میانگین تمام صفات بررسی شده در افراد ماده بیشتر از افراد نر می‌باشد (P < 0.05). آزمون مؤلفه‌ی اصلی مشخص کرد که چهار مؤلفه‌ی اول (PC1-PC4) بیش از 83 درصد تغییرات کل داده‌ها را شامل میشود و بیش از 69 درصد از کل تغییرات در مؤلفه‌ی اول جای می‌گیرند. نمودار مولفه‌ی اول در مقابل مؤلفه‌ی دوم نشان می‌دهد که علی‌رغم تفاوت‌های معنی‌دار در تک‌تک صفات، اما بین افراد نر و ماده تا حدودی همپوشانی وجود دارد. وجود دوشکلی جنسی در دوزیستان می‌تواند به دلیل انتخاب جنسی، انتخاب باروری، اثرات اکولوژیک و رفتاری باشد. در 90% از دوزیستان اندازه‌ی افراد ماده بزرگ‌تر از افراد نر است. دو دلیل برای این موضوع پیشنهاد شده است: الف) با افزایش اندازه-ی بدن میزان باروری در ماده‌ها سریع‌تر از موفقیت تولیدمثلی نرها افزایش می‌یابد و ب) نرها نسبت به ماده‌ها دستخوش مرگ و میر بیشتری قرار می‌گیرند و در نتیجه عمر کافی ندارند تا به اندازه‌‌های بزرگ برسند.
مقاله پژوهشی
بیوسیستماتیک
حمید رضا ازهر؛ نصراله رستگارپویانی؛ رسول کرمیانی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 شهریور 1398
چکیده
چکیده: منطقه ی کنگاور در شرق استان کرمانشاه واقع شده است، که وجود زیستگاه های متنوع در این منطقه از جمله علف زار، دشت، کوهستانی، سنگلاخی و بوته زار باعث شده است که این منطقه از تنوع قابل ملاحظه ای از سوسماران برخوردار باشد. هدف از این مطالعه بررسی فون سوسماران شهرستان کنگاور و مناطق اطراف آن است. طی بازدید های میدانی از منطقه ی مورد ...
بیشتر
چکیده: منطقه ی کنگاور در شرق استان کرمانشاه واقع شده است، که وجود زیستگاه های متنوع در این منطقه از جمله علف زار، دشت، کوهستانی، سنگلاخی و بوته زار باعث شده است که این منطقه از تنوع قابل ملاحظه ای از سوسماران برخوردار باشد. هدف از این مطالعه بررسی فون سوسماران شهرستان کنگاور و مناطق اطراف آن است. طی بازدید های میدانی از منطقه ی مورد مطالعه در سال های 1393-1391 تعداد92 نمونه سوسمار از 11 ایستگاه مختلف جمع آوری گردید. سپس نمونه ها به آزمایشگاه منتقل و در الکل 70 درصد تثبیت شدند و صفات متریک و مریستیک آن ها مورد بررسی و اندازه گیری قرار گرفت. در این مطالعه نه گونه متعلق به نه جنس و پنج خانواده از سوسماران شناسایی شدند:Trapelus lessonae و Laudakia nupta ازخانواده ی Agamidae؛ Cyrtopodion scabrum و heterocercum Mediodactylus ازخانواده ی Gekkonidae؛ Eremias montanus وOphisops elegans ازخانواده ی Lacertidae؛ Ablepharus pannonicus و Heremites aurata از خانواده ی Scincidae و Varanus griseus از خانواده ی Varanidae.
مقاله پژوهشی
بیوسیستماتیک
مجید عسکری حصنی؛ فاطمه محمدی؛ آزاد تیموری؛ سید مسعود مجدزاده
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 مهر 1398
چکیده
ساختارهای سخت از جمله سنگریزه شنوایی و استخوان یوروهیال ارزش تاکسونومیکی بالایی در مطالعات درون گونه ای و بین گونه ای ماهیان استخوانی دارند. در این پژوهش گوناگونی‌های درون‌گونه‌ای در ریخت‌شناسی و ریخت سنجی سنگریزه شنوایی و استخوان یوروهیال در سیاه‌ماهی گونه Capoeta fusca (Nikolskii, 1897) مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه های ماهی از پنج جمعیت ...
بیشتر
ساختارهای سخت از جمله سنگریزه شنوایی و استخوان یوروهیال ارزش تاکسونومیکی بالایی در مطالعات درون گونه ای و بین گونه ای ماهیان استخوانی دارند. در این پژوهش گوناگونی‌های درون‌گونه‌ای در ریخت‌شناسی و ریخت سنجی سنگریزه شنوایی و استخوان یوروهیال در سیاه‌ماهی گونه Capoeta fusca (Nikolskii, 1897) مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه های ماهی از پنج جمعیت متعلق به حوضه آبریز لوت در استان خراسان جنوبی صید و در الکل %75 تثبیت شد. سپس سنگریزه شنوایی و استخوان دملامه ماهیان استخراج و ریخت‌شناسی و ریختسنجی آنها مورد بررسی قرار گرفت. آستریسکوس در این گونه بزرگ‌تر از سایر سنگریزه ها، دایره ای یا مستطیلی شکل و از نوع gyro است. آستریسکوس دارای یک لب بزرگ توسعه یافته و یک لوب کوچک و آنتی روستروم می باشد و بخش داخلی آن مقعر و بخش خارجی محدب است. بر اساس نتایج ریخت سنجی اتولیت، جمعیت ها در صفات LH، RRL و RRH اختلاف معنی دار داشتند (05/0P
مقاله پژوهشی
نساره ابراهیمی؛ مظفر شریفی؛ سمیه ویسی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 آبان 1398
چکیده
رشد، تکوین و بقا تاثیرات مهمی بر زندگی و پویایی جمعیت‌ها دارند، زیرا تعامل این عوامل بر اندازه و سن افراد در گذرهای خاصی از دوره زندگی (از جمله دگردیسی و بلوغ) اثرات تعیین کننده‌ای دارد. برای بسیاری از دوزیستان، تراکم و غذا بعنوان عوامل اصلی و اولیه زیست محیطی به شمار می‌روند که بر رشد، تکوین و میزان بقا تاثیرگذار هستند. در این مطالعه، ...
بیشتر
رشد، تکوین و بقا تاثیرات مهمی بر زندگی و پویایی جمعیت‌ها دارند، زیرا تعامل این عوامل بر اندازه و سن افراد در گذرهای خاصی از دوره زندگی (از جمله دگردیسی و بلوغ) اثرات تعیین کننده‌ای دارد. برای بسیاری از دوزیستان، تراکم و غذا بعنوان عوامل اصلی و اولیه زیست محیطی به شمار می‌روند که بر رشد، تکوین و میزان بقا تاثیرگذار هستند. در این مطالعه، اثرات مستقل و تعاملی تراکم و سطح غذا بر رشد، دگردیسی و بقا در لاروهای وزغ سبز Bufotes variabilis مورد بررسی قرار گرفت. بطوریکه، یک آزمایش 2×2 فاکتوری از دو سطح از تراکم (تراکم بالا و پایین) و دو سطح از غذا (غذای زیاد و کم) به مدت 112 روز طراحی شد. براساس نتایج، سطح غذا تاثیر معنی‌داری بر رشد، دگردیسی و بقا داشت. در مقابل، تراکم تأثیر معنی‌داری بر رشد، بقا و سن دگردیسی نداشت اما تاثیر معنی‌داری بر اندازه SVL به هنگام دگردیسی و درصد دگردیسی نشان داد. بیشترین نرخ رشد، اندازه SVL به هنگام دگردیسی، درصد دگردیسی و بقای لاروها در تیمار با تراکم کم/غذای زیاد مشاهده شد. کمترین رشد و اندازه SVL به هنگام دگردیسی، و بیشترین سن دگردیسی در تیمار با تراکم بالا/ غذای کم مشاهده شد. کمترین میزان بقا و درصد دگردیسی در تیمار تراکم کم/غذای کم مشاهده شد. اثرات تعاملی غذا و تراکم بر رشد در طول زمان، اندازه SVL به هنگام دگردیسی، درصد دگردیسی و سن دگردیسی معنی‌دار نشان داده شد اما این تعامل برای بقا معنی‌دار نبود.
مقاله پژوهشی
رحمت زرکامی؛ شهره کیا
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 دی 1398
چکیده
دوکفه ای قو(Anodonta cygnea) یک گونه بزرگ آب شیرین است که به نام دوکفه ای رود خانه ای هم شناخته شده است. برای بررسی مطلوبیت زیستگاهی A. cygnea ، شش ایستگاه از قسمت های مختلف تالاب انزلی انتخاب شد. در هر ایستگاه مجموعه ای از متغیرها در ارتباط با خصوصیات کیفی آب و ریخت شناسی محیط بطور همزمان با 36 نمونه حضور و 36 نمونه عدم حضور افراد گونه به صورت ماهانه ...
بیشتر
دوکفه ای قو(Anodonta cygnea) یک گونه بزرگ آب شیرین است که به نام دوکفه ای رود خانه ای هم شناخته شده است. برای بررسی مطلوبیت زیستگاهی A. cygnea ، شش ایستگاه از قسمت های مختلف تالاب انزلی انتخاب شد. در هر ایستگاه مجموعه ای از متغیرها در ارتباط با خصوصیات کیفی آب و ریخت شناسی محیط بطور همزمان با 36 نمونه حضور و 36 نمونه عدم حضور افراد گونه به صورت ماهانه در طول یک سال (1397-1396) اندازه گیری شد. بر اساس نتایج آزمون من-ویتنی اختلاف معنی داری در خصوص حضور و عدم حضور دوکفه ای مورد نظر با بیشتر متغیر ها وجود داشت (05/0 p < برای فسفات و مواد جامد معلق و برای بقیه عامل ها 01/0 p
مقاله پژوهشی
نوشین امینی؛ عبدالحسین شیروی؛ ناصر میرازی؛ ویدا حجتی؛ رقیه عباسعلی پورکبیرره
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 دی 1398
چکیده
زمینه و هدف: هدف از این مطالعه، به ارزیابی اثرات حفاظتی عصاره میوه گیاه تمشک بر میزان فعالیت آنزیم های سوپراکسیددیسموتاز (SOD) و گلوتاتیون پراکسیداز (GPx) و تغییرات سطح سرمی مالون دی آلدئید (MDA) و ظرفیت آنتی اکسیدانی تام (TAC) در موش های صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین می پردازد. روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی، موش ها بوسیله تزریق ...
بیشتر
زمینه و هدف: هدف از این مطالعه، به ارزیابی اثرات حفاظتی عصاره میوه گیاه تمشک بر میزان فعالیت آنزیم های سوپراکسیددیسموتاز (SOD) و گلوتاتیون پراکسیداز (GPx) و تغییرات سطح سرمی مالون دی آلدئید (MDA) و ظرفیت آنتی اکسیدانی تام (TAC) در موش های صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین می پردازد. روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی، موش ها بوسیله تزریق داخل صفاقی STZ دیابتی شدند. میوه تمشک با روش معمول، عصاره گیری شد. موش ها به پنج گروه سالم (کنترل)، دیابتی (DM) و DM + دوزهای 50،100،200 میلی گرم بر کیلوگرم تقسیم شدند. پس از تزریق عصاره به صورت IP به مدت 4 هفته، میزان فعالیت آنزیم های سوپراکسیددیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز و سطح سرمی مالون دی آلدئید و ظرفیت آنتی اکسیدانی تام تعیین شد و داده ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: فعالیت SOD و GPx و سطح سرمی TAC در گروه DM دچار کاهش معنا دار نسبت به دیگر گروه ها شد (P
مقاله پژوهشی
احسان اسدی شریف؛ جاوید ایمانپور
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 دی 1398
چکیده
این مطالعه با هدف ارزیابی زیستی و خودپالایی رودخانه خرارود-دیسام و تاثیر گذر زمان بر این رودخانه با کمک ماکروبنتوزها انجام شد. نمونه‌برداری از ماکروبنتوزها با استفاده از سوربر و با سه تکرار در هر ایستگاه انجام شد. در دوره اول نمونه‌برداری 5 راسته و 14 خانواده و در دوره دوم نمونه‌برداری نیز 5 راسته و 9 خانواده شناسایی شدند.میانگین غنای ...
بیشتر
این مطالعه با هدف ارزیابی زیستی و خودپالایی رودخانه خرارود-دیسام و تاثیر گذر زمان بر این رودخانه با کمک ماکروبنتوزها انجام شد. نمونه‌برداری از ماکروبنتوزها با استفاده از سوربر و با سه تکرار در هر ایستگاه انجام شد. در دوره اول نمونه‌برداری 5 راسته و 14 خانواده و در دوره دوم نمونه‌برداری نیز 5 راسته و 9 خانواده شناسایی شدند.میانگین غنای EPT در دوره اول نمونه برداری 42/61، که درطبقه کیفی "عالی" و در دوره دوم نمونه برداری 64/12ثبت شد که از نظر کیفی در طبقه" نسبتا خوب" قرار گرفت. نتایج حاصل از شاخص زیستی هیلسینهوف در حد خانواده نشان داد که در دوره اول این رودخانه از وضعیت" نسبتا خوب" برخوردار است(22/5=HFBI) و بهترین شرایط در ایستگاه سوم فصل پاییز مشاهده شد(14/3=HFBI)، همچنین وضعیت این شاخص در دهه 90 روند خوبی داشته و در اکثر ایستگاه‌های مطالعاتی از وضعیت عالی برخوردار است(45/1=HFBI). نتایج حاصل از تعیین همبستگی هر یک از عوامل محیطی با ماکروبنتوزها، عوامل محیطی با یکدیگر به وسیله آنالیز مولفه اصلی (PCA) در محیط نرم‌افزار CANOCO 5 for Win نشان داد پارامترهایی مانند pH و BOD در فصل بهار و پارامترهایی مانند دما وEC در فصل تابستان به عنوان مهمترین متغیرهای اثرگذار بوده‌اند. نتایج حاصل از ترکیب شاخصهای زیستی در رودخانه خرارود-دیسام نشان داد این رودخانه توان خودپالایی آلاینده‌هایی مانند پساب مزرعه قزلآلای رنگین کمان در طی20 سال را تا حدود زیادی داشته است.
)
