نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• نگار اسلامپور
• مهری آزادبخت
• رسول کرمیانی

گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

مطالعه حاضر به بررسی بخش‌های مختلف دستگاه تناسلی نر و تغییرات بافتی این بخش‌ها طی فعالیت در فصول بهار و تابستان در گکوی ایرانی Hemidactylus persicus از خانواده Gekkonidae می‌پردازد. نمونه‌های نر H. persicus در فصل بهار و تابستان از یک کوره آجرپزی مخروبه در 5 کیلومتری شرق قصرشیرین، استان کرمانشاه، غرب ایران جمع‌آوری شدند. نمونه‌ها در آزمایشگاه بیهوش و بعد از راحت‌کشی تشریح شدند. پس از آن دستگاه تولیدمثل آن‌ها مورد مطالعه‌ی آناتومیکی قرار گرفته و سپس این دستگاه از بدن جانورخارج شد و مراحل پاساژ بافتی (آبگیری، شفاف‌سازی، آغشته‌سازی و قالب‌گیری) بر روی آن‌ها انجام شد. در ادامه مرحله برش‌گیری با میکروتوم دوار، برش‌های سریالی از دستگاه تولیدمثلی ماده تهیه شد. اسلایدهای آماده شده با روش هماتوکسلین- ائوزین (H & E) رنگ‌آمیزی گردیدند و سپس به وسیله‌ی میکروسکوپ نوری مورد مطالعه بافت‌شناسی قرار گرفتند نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که لومن لوله‌های اسپرم‌ساز و اپیدیدیم در فصل تابستان حاوی اسپرماتوزوئیدهای بالغ است اما در فصل بهار هیچ اسپرماتوزوئیدی در لوله‌های اسپرم‌ساز و اپیدیدیم مشاهده نشد. این مشاهدات نشان می‌دهد که جانور در فصل تابستان در مرحله فعالیت جنسی و در فصل بهار در مرحله پیش فعالیت جنسی بوده است. همچنین میانگین قطر لوله‌های قطعه جنسی کلیه در فصل تابستان به دلیل فعالیت جنسی بیشتر از فصل بهار است. بنابراین تولیدمثل این گونه از نوع فصلی و گسسته می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• بافت‌شناسی
• اپیدیدیم
• لوله‌های اسپرم‌ساز
• Hemidactylus persicus

موضوعات

• جانورشناسی

عنوان مقاله [English]

Reproductive cycle and histology of male genitourinary system in the Persian gecko, Hemidactylus persicus Anderson, 1872

نویسندگان [English]

• Negar Eslampoor
• Mehri Azadbakht
• Rasoul Karamiani

Department of Biology, Faculty of Science, Razi University, Kermanshah, Iran

چکیده [English]

The present study evaluates the anatomical and histological structure of the male reproductive system in the Persian gecko Hemidactylus persicus of the Gekkonidae family. The male specimens of H. persicus were collected in spring and summer from a ruined brick kiln in 5 km east of Qasr-e-Shirin, Kermanshah Province, western Iran. Samples were anesthetized after death and described in the laboratory. Then, their reproductive system was studied anatomically and then removed from the animal's body, and tissue passage (dehydration, clarification, impregnation, and molding) steps were performed on them. The results of this study showed that the lumen of the seminiferous tubules and epididymis in summer contains mature spermatozoa. But in the spring, no spermatozoa were observed in the seminiferous tubules and epididymis. These observations show that the animal was in the phase of sexual activity in summer and in the phase of pre-activity in spring. Also, the average diameter of the tubes of the kidney sex segment in summer due to sexual activity is larger than in spring. Therefore, reproduction of this species is seasonal and dissociated.

کلیدواژه‌ها [English]

• histology
• epididymis
• seminiferous
• Hemidactylus persicus