نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• حسن میانداری

دانشیار/مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

چکیده

نظریة تکامل دو ایدة اصلی دارد: نیای مشترک و انتخاب طبیعی. صاحب‌نظرانی در رشته‌های مختلف علمی و فلسفی از نظریة تکامل به ویژه انتخاب طبیعی برای تبیین اخلاق انسان استفاده کرده‌اند. نظریات مذکور به دو دستة اصلی تقسیم می‌شوند: اخلاق سازش یا محصول فرعی است. برخی از نظریات اخلاق را تا حدی فطری هم می‌دانند. ما نظریة دو روان‌شناس هایت و بلوم را بررسی می‌کنیم. هایت شش نوع فضیلت اخلاقی را سازش می‌داند که ریشه در شش واحد اخلاقی دارند. بلوم در پنج زمینه به اخلاق فطری در کودکان قائل است. اشکال اصلی نویسنده این است که انتخاب طبیعی و معلول‌های آن نااخلاقی هستند و از آن‌ها هم در کسب فضایل اخلاقی و هم در کسب رذایل اخلاقی می‌توان استفاده کرد. همچنین از برخی امور روان‌شناختی دیگری هم که به لحاظ تکاملی فطری هستند ولی در این نظریات اخلاقی نیستند، می‌توان در کسب فضایل یا رذایل اخلاقی استفاده کرد. به این معنا اخلاق فطری معلول تکامل نداریم.

کلیدواژه‌ها

• اخلاق
• فطرت
• انتخاب طبیعی
• سازش
• محصول فرعی

موضوعات

• جانورشناسی

عنوان مقاله [English]

Evolution and Moral Nativism

نویسنده [English]

• Hassan Miandari

Associate Professor/ Science Studies/ Iranian Institute of Philosophy

چکیده [English]

Evolutionary theory consists of two main thesis: common descent and natural selection. Evolutionary theory and especially natural selection have been used by some scholars of different scientific and philosophical disciplines to explain human morality. The main division between these theories is between those which consider morality as adaptation and those which consider morality as byproduct. Some of these theories contain an element of innateness of morality. Two such theories by two psychologists Haidt and Bloom are examined. Haidt explains six kinds of moral virtues by six moral modules that are adaptations. Bloom argues for five areas of evolutionary moral innateness in children. The main objection I raise is that natural selection and its effects are nonmoral and they can be used for acquiring both moral virtues and vices. Some other evolutionarily innate psychological properties that are not moral in these theories also can be used to develop moral virtues or vices. In this sense evolutionary moral nativism is false.

کلیدواژه‌ها [English]

• morality
• innateness
• natural selection
• adaptation
• byproduct