مجله پژوهشهای جانوری (مجله زیست شناسی ایران)(علمی)
بررسی تاثیر زمان مهاجرت تولید مثلی روی نسبتهای یونی پلاسمای اسپرمی مولدین ماهی کلمه (Rutilus rutilus caspicus)
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گرگان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده شیلات، گروه شیلات
2 لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، باشگاه پژوهشگران جوان
چکیده
طی این بررسی نسبتهای یونی پلاسمای سمینال مولدین ماهی کلمه در زمانهای مختلف مهاجرت تولید مثلی مورد بررسی قرار گرفتند. برای این کار فصل مهاجرت مولدین ماهی کلمه (بهمن تا فروردین) به سه دوره تقسیم شد و در هر دوره از 10 ماهی نر با اندازه یکسان نمونه برداری شد. نمونه های سمن بلافاصله داخل فلاسک یخ قرار گرفت و سریعا به آزمایشگاه مرکزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انتقال یافت. یونهای سدیم و پتاسیم توسط دستگاه فلیم فتومتر و یونهای کلسیم و منیزم توسط دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه گیری شدند. بین نسبت های یونی سدیم به پتاسیم، سدیم به کلسیم، وکلسیم به منیزیم پلاسمای اسپرمی در زمانهای مختلف مهاجرت تولید مثلی مولدین ماهی کلمه اختلاف معنی دار (05/0>P) وجود داشت. اما بین نسبت های یونی سدیم به منیزیم و پتاسیم به منیزیم و پتاسیم به کلسیم پلاسمای اسپرمی درزمانهای مختلف مهاجرت تولید مثلی مولدین ماهی کلمه اختلاف معنی دار وجود نداشت. با توجه به اینکه مقادیر برخی از این نسبتهای یونی در میانه زمان مهاجرت تولید مثلی بیشتر از سایر زمانهای مهاجرت بود در نتیجه میتوان گفت که مولدین ماهی کلمه مهاجر در میانه زمان مهاجرت ازکیفیت سمن بالاتری برخوردار هستند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The assessment effect of spawning migration time on ionic ratios of seminal plasma in (Rutilus rutilus caspicus)
نویسندگان [English]
- mohammadreza imanpour 1
- amin golpour 2
- seyed abbas hosseini 1
چکیده [English]
In this study ionic ratios of seminal plasma of (Rutilus rutilus caspicus) were investigated in spawning migration times. Therefore, migration season divided to three periods (February, March and April). Sperm samples were collected from 10 males in each period and then were transferred with ice to Gorgan university central lab. Na+ and K+ ions were measured by flamephotometere, and Ca2+, Mg2+ were measured by spectrophotometer. Na+ to K+ , Na+ to Ca+2 , K+ to Ca+2 and Ca+2 to Mg+2 ratios at the spawning migration times were significant (P<0.05), but Na+ to Mg+2 and K+ to Mg+2 ratios did not show significant difference (P>0.05). The result showed that broodstock migrated in middle of season has the better semen quality than other seasons.
کلیدواژه‌ها [English]
- Ionic ratios
- Migration time
- Seminal plasma
- Rutilus rutilus caspicus
بررسی تاثیر زمان مهاجرت تولید مثلی روی نسبتهای یونی پلاسمای اسپرمی مولدین ماهی کلمه (Rutilus rutilus caspicus)
محمد رضا ایمانپور1*، امین گلپور2 و سید عباس حسینی1
1 گرگان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده شیلات، گروه شیلات
2 لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، باشگاه پژوهشگران جوان
تاریخ دریافت: 12/4/89 تاریخ پذیرش: 14/1/90
چکیده
طی این بررسی نسبتهای یونی پلاسمای سمینال مولدین ماهی کلمه در زمانهای مختلف مهاجرت تولید مثلی مورد بررسی قرار گرفتند. برای این کار فصل مهاجرت مولدین ماهی کلمه (بهمن تا فروردین) به سه دوره تقسیم شد و در هر دوره از 10 ماهی نر با اندازه یکسان نمونه برداری شد. نمونه های سمن بلافاصله داخل فلاسک یخ قرار گرفت و سریعا به آزمایشگاه مرکزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انتقال یافت. یونهای سدیم و پتاسیم توسط دستگاه فلیم فتومتر و یونهای کلسیم و منیزم توسط دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه گیری شدند. بین نسبت های یونی سدیم به پتاسیم، سدیم به کلسیم، وکلسیم به منیزیم پلاسمای اسپرمی در زمانهای مختلف مهاجرت تولید مثلی مولدین ماهی کلمه اختلاف معنی دار (05/0>P) وجود داشت. اما بین نسبت های یونی سدیم به منیزیم و پتاسیم به منیزیم و پتاسیم به کلسیم پلاسمای اسپرمی درزمانهای مختلف مهاجرت تولید مثلی مولدین ماهی کلمه اختلاف معنی دار وجود نداشت. با توجه به اینکه مقادیر برخی از این نسبتهای یونی در میانه زمان مهاجرت تولید مثلی بیشتر از سایر زمانهای مهاجرت بود در نتیجه میتوان گفت که مولدین ماهی کلمه مهاجر در میانه زمان مهاجرت ازکیفیت سمن بالاتری برخوردار هستند.
واژه های کلیدی: نسبتهای یونی، زمان مهاجرت، پلاسمای اسپرمی، ماهی کلمه Rutilus rutilus caspicus
* نویسنده مسئول، تلفن: 09361238129، پست الکترونیکی: mrimanpoor@yahoo.com
مقدمه
ماهی کلمه از ماهیان استخوانی متعلق به کپور ماهیان Cyprinidae، با نام علمی Rutilus rutilus caspicus می باشد. این گونه در قسمت های جنوب شرقی دریای خزر، در آبهای ساحلی ایران و ترکمنستان وجود دارد. کلمه ماهی مهاجر است که در فصل تخمریزی به رودخانه مرزی ایران- ترکمنستان (اترک) و همچنین به رودخانه های گرگان رود و قره سو در استان گلستان مهاجرت می کند. مهاجرت تولید مثلی در اترک در ماه دی – بهمن شروع شده و تا بهار طول میکشد. ماهیان کلمه (نر و ماده) که در ابتدای فصل مهاجرت میکنند بزرگتر از ماهیان کلمه مهاجر در اواخر فصل هستند ( 14 ). اوج مهاجرت این ماهی در دمای 12-10 درجه سانتی گراد آب رخ میدهد و بالغ بر 20تا25 روز طول میکشد (16). سمن یا میلت از اسپرماتوزوآ و پلاسمای اسپرم تشکیل شده است. پلاسمای اسپرم دارای ترکیباتی است که بعضی از این ترکیبات از اسپرماتوزآ نگهداری میکنند و بعضی دیگر رابط بین سیستم تولید مثل و اسپرماتوزآ هستند (8). پلاسمای اسپرم محیطی را برای تغذیه، حفاظت و تکامل اسپرماتوزئید است که توسط بیضه و لوله های اسپرم بر ساخته می شود. یکی از مهمترین مشکلات در تکثیر کپور ماهیان بدست آوردن گامت های با کیفیت بالا است. کیفیت بالای گامت ها در تولید لاروهای با کیفیت مناسب در تفریخگاههای ماهی بسیار موثر است و میتواند راندمان لقاح و تکثیر مصنوعی در ماهیان را افزایش دهد (20). از طرفی دیگر، ارزیابی کیفیت اسپرم برای بهبود روشهای لقاح مصنوعی، نگهداری گامتهای نر و مطالعه اثر آلاینده های زیست محیطی روی موفقیت تکثیر در ماهیان صورت می پذیرد (16). برای این کار می بایست ترکیب شیمیایی پلاسمای سمینال که مستقیما روی توانایی لقاح اسپرم موثرند مشخص شود (12). کیفیت سمن اندازه گیری توانایی سمن جهت لقاح موفقیت آمیز تخم است (7). یونهای سدیم، پتاسیم و کلر در پلاسمای سمینال آزاد ماهیان، کپور ماهیان و ماهیان خاویاری غالبند. همچنین مقادیر یونی کلر، سدیم و پتاسیم در ماهیان خاویاری نسبت به کپور ماهیان و آزاد ماهیان پایین تر است، ولی نسبت سدیم به پتاسیم در کپور ماهیان نسبت به ماهیان خاویاری و آزاد ماهیان پایین تر است (5). هنگامی که نسبت سدیم به پتاسیم یا فشار اسمزی تغییر می کند، تحرک اسپرم در ماهیان خاویاری و پاروپوزه شروع می شود (11 و3). تفاوتهای آشکار بین نسبت سدیم به پتاسیم در ماهیان خاویاری، کپور ماهیان و آزاد ماهیان بیان می کند که چرا اسپرم ماهیان خاویاری برای مدت طولانی تری نسبت به دو گروه دیگر (کپور ماهیان و آزاد ماهیان) متحرک باقی می ماند (5). با توجه به جستجوهای صورت گرفته در منابع(5 و4 ،3) تا کنون مطالعه ای روی نسبتهای یونی پلاسمای اسپرمی ماهی کلمه انجام نشده است و انجام این مطالعه به منظور افزایش درک بیشتر برای نگهداری کوتاه مدت و بلند مدت سمن ضروری به نظر میرسد.
مواد و روشها
این تحقیق در بهمن و اسفند 1387 و فروردین 1388 در رودخانه گرگان رود صورت گرفت. در هر ماه از 10 ماهی مولد نر با سن و اندازه یکسان نمونه سمن گرفته شد. شیوه سمن گیری به این ترتیب بود که بلافاصله پس از صید مولدین ناحیه سوراخ تناسلی انها خشک گردید و سپس با فشار آرام به ناحیه شکمی (بیضه + مجرای اسپرم بر) میلت بدون مخلوط شدن با ادرا و فضولات توسط سرنگهای 5 میلی لیتری(یک حجم سمن و 4 حجم هوا) جمع آوری شد. سپس سرنگها درون فلاسک یخ قرار گرفت و بلافاصله (طی 4 ساعت) به آزمایشگاه مرکزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان جهت اندازه گیری نسبتهای یونی پلاسمای اسپرمی منتقل گردیدند. یونهای سدیم و پتاسیم پلاسمای سمینال توسط روش فلیم فتومتری و یونهای کلسیم و منیزیم پلاسمای سمینال توسط روش اسپکتروفتومتری اندازه گیری شد. برای اندازه گیری یونهای سدیم و پتاسیم، ابتدا استانداردهای آنها ساخته شد و در داخل دستگاه فلیم فتومتر، جذب آنها تعیین گردید و توسط نرم افزار اکسل معادله خطی مورد نظر تهیه شد و پس از خوانده شدن جذب نمونه ها، مقادیر واقعی یونهای ذکر شده توسط معادله مورد نظر محاسبه شد.
برای اندازه گیری غلظت یون کلسیم از کیت کلسیم پارس آزمون مطابق جدول زیر عمل شد
جدول 1- روش آماده کردن نمونه، شاهد و استاندارد جهت اندازه گیری غلظت یون کلسیم پلاسمای اسپرمی ماهی کلمه
|
عامل |
نمونه(میکرولیتر) T |
استاندارد (میکرولیتر) S |
شاهد((میکرولیتر) B |
|
پلاسمای اسپرمی |
20 |
_ |
_ |
|
استاندارد |
_ |
20 |
_ |
|
معرف رنگزا |
100 |
100 |
100 |
با استفاده از فرمول زیر غلظت کلسیم موجود در پلاسمای اسپرمی بر حسب میلی مول در هر دسی لیتر محاسبه گردید:
10× (جذب استاندارد / جذب نمونه) = غلظت کلسیم پلاسمای اسپرمی
برای اندازه گیری یون منیزیم با استفاده از کیت منیزیم پارس آزمون مطابق جدول 2 عمل شد.
جدول2- روش آماده کردن نمونه، شاهد و استاندارد جهت اندازه گیری یون منیزیم پلاسمای اسپرمی ماهی کلمه
|
عامل |
شاهد (میکرولیتر) |
استاندارد (میکرولیتر) _ |
نمونه (میکرولیتر) |
|
پلاسمای اسپرمی |
_ |
_ |
10 |
|
استاندارد |
_ |
10 |
_ |
|
معرف رنگزا |
10 |
_ |
_ |
|
محلول اماده به کار |
1000 |
1000 |
1000 |
با استفاده از فرمول زیر غلظت منیزیم موجود در پلاسمای اسپرمی بر حسب میلی مول در لیتر در هر لیتر محاسبه گردید.
2× (جذب استاندارد / جذب نمونه) = غلظت منیزیم پلاسمای اسپرمی
درنهایت داده های به دست آمده توسط نرم افزار SPSS با استفاده از طرح کاملا تصادفی توسط آنالیز واریانس یک طرفه و به روش آزمون دانکن با یکدیگر مقایسه شدند. سطح معنی داری در تمامی بررسی ها 05/0>P درنظر گرفته شد.
نتایج
نسبت یونی سدیم به پتاسیم پلاسمای اسپرمی: نتایــج آنالیز واریـانس و مقایسه نسبتهای یونی سدیم به پتاسیم پلاسـمای اسپـرمی مولـدین مـاهی کلمه در زمانهای مهاجـرت تولیـد مثلی در جدول 3 نمایش داده شده است.
جدول 3- تجزیه واریانس و مقایسه نسبتهای یونی سدیم به پتاسیم(میلی مول در لیتر) پلاسمای سمینال در زمانهای مهاجرت تولید مثلی مولدین ماهی کلمه
|
منابع متغیر (sv) |
درجه آزادی (df) |
مجموع مربعات (ss) |
میانگین مربعات (ms) |
محاسبه شده (f) |
سطح معنیدار (p) |
|
|
نسبت سدیم به پتاسیم |
تیمار |
2 |
933/6 |
467/3 |
525/7 |
023/0 |
|
تکرار |
18 |
764/2 |
461/0 |
_ |
_ |
|
|
کل |
20 |
697/9 |
_ |
_ |
_ |
|
|
تیمار |
تیمار1(ابتدای زمان مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
تیمار2(زمان میانی مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
تیمار3(زمان انتهایی مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
|
نسبت سدیم به پتاسیم |
c61/0±19/8 |
ab24/0±95/6 |
a 97/0±64/8 |
*حروف انگلیسی متفاوت در سطرهای افقی بیانگر وجود اختلاف معنی دار در سطح 05/0 می باشد.
همان گونه که در جدول مشاهده می شود بین نسبتهای یونی سدیم به پتاسیم درزمانهای مهاجرت تولید مثلی مولدین اختلاف معنی داری (05/0>P) وجود داشت و نسبت یونی سدیم به پتاسیم در میانه زمان مهاجرت مولدین کمتر از سایر زمان ها بود.
نسبت یونی سدیم به کلسیم پلاسمای اسپرمی: نتایــج آنالیز واریـانس و مقایسه نسبتهای یونی سدیم به کلسیم پلاسـمای اسپـرمی مولـدین مـاهی کلمه در زمانهای مهاجـرت تولیـد مثلی در جدول 4 نمایش داده شده است.
جدول 4- تجزیه واریانس و مقایسه نسبتهای یونی سدیم به کلسیم (میلی مول در لیتر) پلاسمای سمینال در زمانهای مهاجرت تولید مثلی مولدین ماهی کلمه
|
منابع متغیر (sv) |
درجه آزادی (df) |
مجموع مربعات (ss) |
میانگین مربعات (ms) |
محاسبه شده (f) |
سطح معنیدار (p) |
|
|
|
نسبت سدیم به کلسیم |
تیمار |
2 |
722/49 |
886/24 |
210/23 |
001/0 |
|
|
تکرار |
18 |
433/6 |
072/1 |
_ |
_ |
||
|
کل |
20 |
205/56 |
_ |
_ |
_ |
||
|
تیمار |
تیمار1(ابتدای زمان مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
تیمار2(زمان میانی مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
تیمار3(زمان انتهایی مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
|
نسبت سدیم به کلسیم |
a 65/1±18/20 |
c 67/0±48/14 |
b 13/0±61/16 |
*حروف انگلیسی متفاوت در سطرهای افقی بیانگر وجود اختلاف معنی دار در سطح 05/0 می باشد.
همانگونه که در جدول مشاهده میشود بین نسبتهای یونی در زمانهای مهاجرت تولید مثلی اختلاف معنی داری )05/0> (P وجود داشت.
نسبت یونی سدیم به منیزیم پلاسمای اسپرمی: نتایــج آنالیز واریـانس و مقایسه نسبتهای یونی سدیم به منیزیم پلاسـمای اسپـرمی مولـدین مـاهی کلمه در زمانهای مهاجـرت تولیـد مثلی در جدول 5 نمایش داده شده است.
جدول 5- تجزیه واریانس و مقایسه نسبتهای یونی سدیم به منیزیم (میلی مول در لیتر) پلاسمای سمینال در زمانهای مهاجرت تولید مثلی مولدین ماهی کلمه
|
منابع متغیر (sv) |
درجه آزادی (df) |
مجموع مربعات (ss) |
میانگین مربعات (ms) |
محاسبه شده (f) |
سطح معنیدار (p) |
|
|
نسبت سدیم به منیزیم |
تیمار |
2 |
703/317 |
851/158 |
256/0 |
776/0 |
|
تکرار |
18 |
020/3594 |
003/599 |
_ |
_ |
|
|
کل |
20 |
722/3911 |
_ |
_ |
_ |
|
*حروف انگلیسی متفاوت در سطرهای افقی بیانگر وجود اختلاف معنی دار در سطح 05/0 می باشد.
|
تیمار |
تیمار1(ابتدای زمان مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
تیمار2(زمان میانی مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
تیمار3(زمان انتهایی مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
|||
|
نسبت سدیم به منیزیم |
44/4±50/44 |
08/5±73±/62 |
84/41±10/48 |
|||
همانگونه که در جدول مشاهده میشود بین نسبتهای یونی سدیم به منیزیم در زمانهای مهاجرت تولید مثلی ماهی کلمه اختلاف معنی داری (05/0< (P وجود نداشت.
نسبت یونی پتاسیم به کلسیم پلاسمای اسپرمی: نتایج آنالیز واریانس و مقایسه نسبتهای یونی پتاسیم به کلسیم پلاسمای اسپرمی مولدین مـاهی کلمه در زمانهای مهاجـرت تولید تولیـد مثلی در جدول 6 نمایش داده شده است.
جدول 6- نتایج آنالیز واریانس و مقایسه نسبتهای یونی پتاسیم به کلسیم پلاسمای اسپرمی مولدین مـاهی کلمه در زمانهای مهاجـرت تولید تولیـد مثلی
|
منابع متغیر (sv) |
درجه آزادی (df) |
مجموع مربعات (ss) |
میانگین مربعات (ms) |
محاسبه شده (f) |
سطح معنیدار (p) |
|
|
نسبت پتاسیم به کلسیم |
تیمار |
2 |
761/1410 |
381/705 |
940/0 |
441/0 |
|
تکرار |
18 |
149/4502 |
358/750 |
_ |
_ |
|
|
کل |
20 |
910/5912 |
_ |
_ |
_ |
|
*حروف انگلیسی متفاوت در سطرهای افقی بیانگر وجود اختلاف معنی دار در سطح 05/0 می باشد.
|
تیمار |
تیمار1(ابتدای زمان مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
تیمار2(زمان میانی مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
تیمار3(زمان انتهایی مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
|
نسبت پتاسیم به کلسیم |
36/0±01/2 |
05/0±07/3 |
44/0±08/2 |
همانگونه که در جدول مشاهده میشود بین نسبتهای یونی پتاسیم به کلسیم در زمانهای مهاجرت تولید مثلی ماهی کلمه اختلاف معنی داری (05/0< (P وجود نداشت
نسبت یونی پتاسیم به منیزیم پلاسمای اسپرمی: نتایــج آنالیز واریـانس و مقایسه نسبتهای یونی پتاسیم به منیزیم پلاسـمای اسپـرمی مولـدین مـاهی کلمه در زمانهای مهاجـرت تولیـد مثلی در جدول 7 نمایش داده شده است.
جدول 7- تجزیه واریانس و مقایسه نسبتهای یونی پتاسیم به منیزیم (میلی مول در لیتر) پلاسمای سمینال در زمانهای مهاجرت تولید مثلی مولدین ماهی کلمه
|
منابع متغیر (sv) |
درجه آزادی (df) |
مجموع مربعات (ss) |
میانگین مربعات (ms) |
محاسبه شده (f) |
سطح معنیدار (p) |
|
|
نسبت پتاسیم به منیزیم |
تیمار |
2 |
983/4 |
491/2 |
301/0 |
750/0 |
|
تکرار |
18 |
615/49 |
269/8 |
_ |
_ |
|
|
کل |
20 |
598/54 |
_ |
_ |
_ |
|
*حروف انگلیسی متفاوت در سطرهای افقی بیانگر وجود اختلاف معنی دار در سطح 05/0 می باشد.
|
تیمار |
تیمار1(ابتدای زمان مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
تیمار2(زمان میانی مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
تیمار3(زمان انتهایی مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
|
نسبت پتاسیم به منیزیم |
13/1±93/5 |
48/0±96/7 |
82/4±22/7 |
همانگونه که در جدول زیر مشاهده میشود بین نسبتهای یونی پتاسیم به منیزیم در زمانهای مهاجرت تولید مثلی ماهی کلمه اختلاف معنی داری (05/0< (P وجود نداشت.
نسبت یونی کلسیم به منیزیم پلاسمای اسپرمی: نتایــج آنالیز واریـانس و مقایسه نسبتهای یونی کلسیم به منیزیم پلاسـمای اسپـرمی مولـدین مـاهی کلمه در زمانهای مهاجـرت تولید تولیـد مثلی در جدول 8 نمایش داده شده است.
جدول 8- تجزیه واریانس و مقایسه نسبتهای یونی کلسیم به منیزیم (میلی مول در لیتر) پلاسمای سمینال در زمانهای مهاجرت تولید مثلی مولدین ماهی کلمه
|
منابع متغیر (sv) |
درجه آزادی (df) |
مجموع مربعات (ss) |
میانگین مربعات (ms) |
محاسبه شده (f) |
سطح معنیدار (p) |
|
|
|
نسبت کلسیم به منیزیم |
تیمار |
2 |
684/39 |
842/19 |
551/12 |
007/0 |
|
|
تکرار |
18 |
485/9 |
581/1 |
_ |
_ |
||
|
کل |
20 |
169/49 |
_ |
_ |
_ |
||
*حروف انگلیسی متفاوت در سطرهای افقی بیانگر وجود اختلاف معنی دار در سطح 05/0 می باشد.
|
تیمار |
تیمار1(ابتدای زمان مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
تیمار2(زمان میانی مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
تیمار3(زمان انتهایی مهاجرت تولید مثلی مولدین) |
|
نسبت کلسیم به منیزیم |
b08/0±49/2 |
a18/0±93/7 |
c16/2±15/2 |
همانگونه که در جدول مشاهده میشود بین نسبتهای یونی کلسیم به منیزیم پلاسمای سمینال در زمانهای مهاجرت تولید مثلی ماهی کلمه اختلاف معنی داری ) 05/0> (P وجود داشت.
بحث
در مطالعه حاضر بین نسبتهای یونی پتاسیم به منیزیم، سدیم به منیزیم، و پتاسیم به کلسیم پلاسمای سمینال در زمانهای مهاجرت تولید مثلی مولدین اختلاف معنی داری وجود نداشت. در حالیکه در مطالعه انجام شده توسط (2) بین نسبت یونی پتاسیم به منیزیم پلاسمای سمینال در زمانهای مهاجرت تولید مثلی مولدین ماهی سفید اختلاف معنی داری (01/0>P) مشاهده شده بود ولی بین نسبتهای یونی سدیم به کلسیم، سدیم به پتاسیم و کلسیم به منیزیم پلاسمای سمینال در زمانهای مهاجرت تولید مثلی مولدین ماهی کلمه اختلاف معنی داری (05/0> P) وجود داشت و بین نسبتهای یونی سدیم به پتاسیم، سدیم به کلسیم، و پلاسمای سمینال در زمانهای مهاجرت تولید مثلی مولدین ماهی سفید اختلاف معنی داری(05/0Salmo salar و ماهی آمور Ctenophryngdon idella وجود دارد که بیانگر طولانی بودن تحرک اسپرم در کپور ماهیان نسبت به آزاد ماهیان میباشد (4). اثر اسمولالیتی و پتاسیم را روی حرکت اسپرماتوزوآی آزاد ماهیان مورد بررسی قرار گرفته است و نتایج این بررسی نشان داد که ترکیب یونی مایع اسپرمی در این ماهیان با پلاسمای خون متفاوت است و مایع اسپرمی محتوی مقدار بیشتری یون پتاسیم می باشد(15). شاخصهای متعددی از قبیل غلظت یونی (سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم)، فشار اسمزی، pH، دما و میزان رقیق سازی روی متوسط شناوری و دوره حرکتی اسپرم ماهی مؤثرند (10). همبستگی معنی داری (05/0>P) بین حرکت اسپرم و ترکیبات پلاسمای سمینال در Albernus albernus از خانواده کپور ماهیان گزارش شد و علت آن را تأثیر ترکیبات پلاسمای سمینال بر حرکت اسپرم دانستند (13). این دانشمندان این طور نتیجه گرفتند که مقادیری از سدیم و پتاسیم از نظر آماری به ترتیب همبستگی منفی و مثبت معنی داری (05/0>P) با درصد حرکت اسپرم دارند. فراگیری علوم جدید در رابطه با ترکیب پلاسمای سمینال می تواند جهت ساخت محیطی مناسب برای استفاده از رقیق کننده ها به منظور نگهداری سمن برای کوتاه مدت و دراز مدت مورد استفاده قرار گیرد (18). پارامترهای بیوشیمیایی را در سمن قزل آلا مورد بررسی قرار گرفت و نتایج آنها حاکی از این بود که رابطه مثبت و معنی داری (05/0>P) بین میزان سدیم و کلسیم وجود دارد (18). با توجه به نتایج این تحقیق، میتوان گفت که مولدین ماهی کلمه مهاجر در میانه زمان مهاجرت تولید مثلی از کیفیت سمن بالاتری برخوردار هستند.
تشکر و قدر دانی: از مسئولین آزمایشگاه مرکزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی به دلیل در اختیار دادن امکانات و راهنمایی های لازم در این تحقیق تشکر و قدر دانی میگردد.
(علمی)', './data/animal/coversheet/221421127729.jpg'))
دوره 27، شماره 2 - شماره پیاپی 2
شهریور 1393صفحه 185-193
- تاریخ دریافت: 12 تیر 1389
- تاریخ بازنگری: 06 فروردین 1390
- تاریخ پذیرش: 14 فروردین 1390